Της Παναγιώτας Καρλατήρα
Η κορυφαία φαρμακευτική εταιρεία ξεκίνησε στη χώρα μας από το Παγκράτι και κατάφερε να αναρριχηθεί στην κορυφή με εμβόλια, βιολογικά φάρμακα, προϊόντα διατροφής και καινοτόμες θεραπείες
Έχοντας συμπληρώσει ενάμισι αιώνα ζωής – ιδρύθηκε το 1849 στο Μπρούκλιν των Ηνωμένων Πολιτειών- και πεντέμισι δεκαετίες δραστηριότητας στην Ελλάδα, η φαρμακευτική εταιρία Pfizer διαδραματίζει σημαντικό ρόλο, συμβάλλοντας στη βελτίωση της υγείας, της οικονομίας και της κοινωνίας.
«Η συνεχής προσπάθεια για τη βελτίωση της υγείας των ανθρώπων αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των δραστηριοτήτων μας, όχι μόνο με τη μορφή της έρευνας και ανάπτυξης καινοτόμων φαρμάκων, αλλά και μέσω της στήριξης των κοινωνιών» υπογραμμίζει ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Pfizer για την Ελλάδα, την Κύπρο και τη Μάλτα, κ. Τζιμ Σέιτζ.
«Νιώθω ιδιαίτερη χαρά και τιμή για το νέο μου ρόλο στην Ελλάδα. Αναλαμβάνω την ηγεσία της Pfizer Hellas, σε μια σημαντική και ενδιαφέρουσα χρονική συγκυρία, καθώς διανύουμε μια οικονομικά δύσκολη περίοδο με δυναμική και ανάγκες» είχε πει κατά την ανάληψη των καθηκόντων του τον Φεβρουάριο του 2015. «Μου δίνεται η ευκαιρία αφενός να διατηρήσω την ισχυρή παρουσία της Pfizer στον χώρο και αφετέρου, να συνεισφέρω στις προσπάθειες που καταβάλλονται για την ύπαρξη ενός βιώσιμου φαρμακευτικού κλάδου στην Ελλάδα, διασφαλίζοντας την πρόσβαση των Ελλήνων ασθενών σε καινοτόμες και αποτελεσματικές θεραπείες» είχε περιγράψει το πλαίσιο στο οποίο θα κινηθεί.
Από το Παγκράτι, πρώτη σε όλη την επικράτεια
Η ιστορία της Pfizer στην Ελλάδα ξεκίνησε να γράφεται το 1960 στην οδό Αλκέτου στο Παγκράτι, όπου ιδρύθηκε με δυναμικό 40 ατόμων. Το 1970 η εταιρία μεγαλώνει – ένα εργοστάσιο στον Αυλώνα προστίθεται στις εγκαταστάσεις της. Η δυναμική τροχιά στην οποία είχε εισέλθει η εταιρία αποτυπώνεται τις επόμενες δυο δεκαετίες: η 2003 η Pfizer Hellas αναδεικνύεται η πρώτη σε μέγεθος φαρμακευτική εταιρία στην Ελλάδα, θέση την οποία διατηρεί για χρόνια.
Το 2010 είναι έτος- ορόσημο για τον αμερικανικό φαρμακευτικό κολοσσό: τότε συγχωνεύτηκαν η Pfizer και η Wyeth. Οι εργασίες συγχώνευσης της Pfizer Hellas και της Wyeth Hellas δημιούργησαν την πιο ισχυρή βιοφαρμακευτική εταιρία στην Ελλάδα. Επίσης, το 2012 η εταιρία αποφάσισε την απόσχιση του κλάδου των κτηνιατρικών προϊόντων δημιουργώντας τη θυγατρική Zoetis.
Η νέα Pfizer Hellas έχει ευρύτατο φάσμα δραστηριοτήτων στον τομέα της υγείας των ανθρώπων. Στα πρωτοποριακά της σκευάσματα συμπεριλαμβάνονται εμβόλια, βιολογικά φάρμακα και προϊόντα διατροφής. Διαθέτει κορυφαίο χαρτοφυλάκιο φαρμακευτικών προϊόντων με στόχευση στην ευεξία και την πρόληψη, όπως επίσης και θεραπείες για διάφορες κατηγορίες παθήσεων και τομείς της ιατρικής επιστήμης, όπως είναι η ογκολογία, οι καρδιαγγειακές και μεταβολικές παθήσεις, τα αυτοάνοσα νοσήματα και οι νευρολογικές ασθένειες.
Μια εταιρία με δύναμη… θεραπευτική και οικονομική
Η ύφεση της ελληνικής οικονομίας την τελευταία εξαετία επηρέασε και το φαρμακευτικό πεδίο. Οι δαπάνες υγείας σχεδόν υποδιπλασιάστηκαν (9,5% του ΑΕΠ το 2015 από 16,1% το 2009) ενώ η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη σημείωσε μείωση κατά 60%. Μόνον πέρσι, οι φαρμακευτικές εταιρείες συνεισέφεραν 630 εκατ. ευρώ υπό μορφή claw back και rebate, με αύξηση 45% σε σχέση με το έτος 2014. Το 2016, με την επέκταση της πρακτικής του claw back στα νοσοκομεία, εκτιμάται ότι η συνεισφορά του φαρμακευτικού κλάδου μπορεί να υπερβεί τα 1 δις. ευρώ.
Οι αντίξοες συνθήκες δεν έχουν κάμψει το…επιχειρηματικό φρόνημα της Pfizer Hellas. H εταιρία έχει (απο)δείξει την αποφασιστικότητά της να παραμείνει ενεργός στην Ελλάδα και να συμβάλλει οικονομικά και κοινωνικά στις ανάγκες του πληθυσμού – απόφαση που αναδεικνύει, εκτός από τις υψηλές επιδόσεις, υψηλούς στόχους για μια εταιρία που άλλωστε κατέχει μια τόσο υψηλή θέση ανάμεσα στις πολυεθνικές φαρμακευτικές εταιρίες που δραστηριοποιούνται στην χώρα.
«Ο φαρμακευτικός κλάδος επιδοτεί σήμερα περίπου το 1/4 των δαπανών της δημόσιας υγειονομικής περίθαλψης, ενώ οι περικοπές έχουν ως αποτέλεσμα οι ασθενείς να επωμίζονται ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο του κόστους της υγείας» λέει ο επικεφαλής της εταιρίας, ο οποίος βρίσκεται μεν στη χώρα μας από το Φεβρουάριο του 2015, αλλά γνώριζε πολύ καλά την κατάσταση που είχε διαμορφωθεί καθώς ήταν αντιπρόεδρος της εταιρίας στην Ευρώπη στο τμήμα μάρκετινγκ για τα καινοτόμα φάρμακα.
Χαρακτηρίζει τα μέτρα των claw backs και rebates απρόσφορα και διερωτάται γιατί «οι προσπάθειες των αρμοδίων δεν εστιάζονται στην εξεύρεση τρόπων για την ανάπτυξη ενός συστήματος υγειονομικής περίθαλψης, που εξασφαλίζει καλύτερη σχέση κόστους οφέλους, με τη δημιουργία χώρου για την εισαγωγή της καινοτομίας, τη μείωση του κόστους και την αύξηση της χρήσης των γενοσήμων, την ανάπτυξη επιστημονικά τεκμηριωμένων πρωτοκόλλων και την υποστήριξη πρωτοβουλιών που προάγουν τη ορθή χρήση των φαρμάκων».
Στην Ελλάδα η συνολική άμεση συμβολή της Pfizer Hellas στην οικονομία εκτιμάται σε 144 εκατ. ευρώ τον χρόνο, περιλαμβάνοντας φόρους, ασφαλιστικές εισφορές, μισθούς, επενδύσεις σε έρευνα, πληρωμές προμηθευτών, επιστροφές και τα μέτρα rebates /claw back. Επιπλέον, 4,6 εκατ. φάρμακα της Pfizer παράγονται στην Ελλάδα σε διάφορες μονάδες της φαρμακοβιομηχανίας (βασικός συνεργάτης της είναι η ΦΑΜΑΡ).
Η καινοτομία και οι κλινικές μελέτες
Η καινοτομία και πώς αυτή μπορεί να «εξαργυρώνεται» προς όφελος του ασθενή είναι μία παράμετρος που απασχολεί πολύ την εταιρία. Ο επικεφαλής της Pfizer Hellas επικαλείται πρόσφατα στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία «το 60% των χρόνιων ασθενών στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν προβλήματα συμμόρφωσης προς τη θεραπεία λόγω μειωμένης αγοραστικής δύναμης, ενώ δηλώνουν ότι έχουν περιορίσει τις επισκέψεις σε ιατρούς (30%) και ότι έχουν μειώσει τις συνολικές τους δαπάνες για την υγεία (20%).
Επιπλέον, λόγω των δημοσιονομικών περιορισμών στα νοσοκομεία, τα αποθέματα ζωτικών φαρμάκων, όπως οι παράγοντες για τους ασθενείς με αιμορροφιλία, αλλά και τα σκευάσματα κατά του HIV, δεν επαρκούν πάντα για την κάλυψη των αναγκών των ασθενών».
Αυτά τα ευρήματα είναι ανησυχητικά και κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την υγεία του πληθυσμού της χώρας. Ακόμη πιο ανησυχητική θεωρεί όμως ο επικεφαλής της εταιρίας την εισαγωγή των μέτρων που προγραμματίζει η κυβέρνηση σχετικά με τα καινοτόμα φάρμακα. «Η εφαρμογή τους θα καθυστερήσει 2-3 χρόνια την πρόσβαση των ασθενών στην Ελλάδα σε νέες καινοτόμες θεραπείες.
Το γεγονός αυτό θα έχει σημαντικές συνέπειες τόσο στην οικονομία λόγω των μειωμένων ξένων επενδύσεων και της απώλειας θέσεων εργασίας όσο και στους ίδιους στους ασθενείς και στην ιατρική κοινότητα καθώς δεν θα έχουν πρόσβαση σε θεραπείες, οι οποίες σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες θα είναι διαθέσιμες» επισημαίνει, προσθέτοντας πως «η εμπειρία έχει δείξει ότι η επένδυση στην υγεία έχει ωφελήσει τους ασθενείς, παρατείνοντας τη διάρκεια ζωής τους και βελτιώνοντας την ποιότητα της. Δυστυχώς, αν δεν επενδύσουμε στην υγεία, υπάρχει κίνδυνος να απωλέσουμε όχι μόνο μερικά από τα οφέλη που πετύχαμε με τόσο κόπο, αλλά και τις αυριανές καινοτόμες θεραπείες».
Ο κ. Σέιτζ είναι πρόεδρος του PhaRMAInnovationForum (PIF), ενός φορέα κορυφαίων φαρμακευτικών εταιρειών έρευνας και βιοτεχνολογίας σε παγκόσμιο επίπεδο. Κύριος πυλώνας της στρατηγικής του PIF είναι το πώς θα διατηρηθούν και θα αυξηθούν οι ξένες επενδύσεις στο φαρμακευτικό κλάδο.
Οι κλινικές μελέτες αποτελούν το πιο απλό παράδειγμα. «Κάθε επένδυση 10 εκατ. ευρώ στις κλινικές μελέτες στην Ελλάδα έχει ως αποτέλεσμα μια συνολική αύξηση 22 εκατ. ευρώ στο ΑΕΠ και 436 νέες θέσεις εργασίας σύμφωνα με στοιχεία του ΙΟΒΕ. Αυτό σημαίνει ότι μια αύξηση 100 εκατ. ευρώ, που θεωρείται ως ένας ρεαλιστικός στόχος για τις κλινικές μελέτες στην Ελλάδα, θα επιφέρει 222 εκατ. ευρώ αύξηση στο ΑΕΠ και 4.360 νέες θέσεις εργασίας και μάλιστα σε υψηλής κατάρτισης ανθρώπινο δυναμικό» εξηγεί ο επικεφαλής της Pfizer Hellas. Διευκρινίζει, ωστόσο, πως «η ανάπτυξη και οι επενδύσεις δεν μπορούν να επιτευχθούν χωρίς ένα σταθερό, προβλέψιμο περιβάλλον και με εποικοδομητικό διάλογο μεταξύ της κυβέρνησης και του φαρμακευτικού κλάδου».
Η Pfizer Hellas στο πεδίο της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης
Η εταιρία έχει διακριθεί για την εφαρμογή υπεύθυνων εταιρικών πρακτικών, ενώ για δύο συνεχόμενα έτη συγκαταλέγεται μεταξύ των κορυφαίων εταιρειών ως προς το εργασιακό περιβάλλον. Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, με προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου, εθελοντικές δράσεις, δωρεές, στήριξη της απασχόλησης νέων πτυχιούχων, δημιουργία υποδομών σε απομακρυσμένες περιοχές και νησιά, είναι αναπόσπαστο κομμάτι της Pfizer, με τους εργαζόμενους να συμμετέχουν ενεργά στο σχεδιασμό και στην υλοποίησή τους.
Συγκεκριμένα, το τελευταίο έτος η εταιρία δώρισε περίπου 80.000 συσκευασίες φαρμάκων συνολικής αξίας 1 εκατ. ευρώ για τις θεραπευτικές ανάγκες ανασφάλιστων ασθενών. Δώρισε στη ΜΚΟ «Ομάδα Αιγαίου» ποσό για τη δημιουργία ενός σύγχρονου κλειστού γυμναστηρίου στην Αμοργό καθώς και 500 εμβόλια Prevenar 13 με στόχο την ανοσοποίηση του ενήλικου πληθυσμού σε 5 μικρά νησιά του Αιγαίου (Σχοινούσα, Δονούσα, Ηρακλειά, Κουφονήσι, Σίκινος). Ενίσχυσε οικονομικά την Εστία Κοριτσιού «Φιλοθέη η Αθηναία», ένα σωματείο που προσφέρει στέγη σε κορίτσια κάθε ηλικίας – από βρέφη έως και τελειόφοιτες λυκείου – από οικογένειες που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα. Στήριξε οικονομικά το σωματείο «Ανοιχτή Αγκαλιά» με σκοπό την παροχή εξοπλισμού μηχανικής υποστήριξης στη Μονάδα πρόωρων νεογνών του Νοσοκομείου Παίδων Αθηνών «Π. & Α. Κυριακού».
Έχει στηρίξει πρωτοβουλίες που εστιάζουν στην πρόληψη σε συνεργασία με δημόσιους φορείς και την ιατρική κοινότητα. Αναφέρονται ενδεικτικά οι εξής: Σε συνεργασία με την Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία, η Pfizer Hellas υποστηρίζει εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού για τη σημασία της πρόληψης με τίτλο «Μεγαλώνουμε με Υγεία».
Σε συνεργασία με το ΚΕΕΛΠΝΟ, υλοποίησε εκστρατεία για την ενημέρωση του κοινού, αναφορικά με τη σημασία του εμβολιασμού του ενήλικου πληθυσμού για την πρόληψη της πνευμονιοκοκκικής νόσου. Σε συνεργασία με την Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία, υποστηρίζει εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού για τη μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου.
Η Pfizer Hellas με αριθμούς
- 56 χρόνια λειτουργίας
- 328 εργαζόμενοι
- 49 πρωτόκολλα κλινικών μελετών και συνεργασία με 130 ερευνητικά κέντρα
- 229 εκατ. ευρώ ο κύκλος εργασιών για το 2015
- Περίπου 4,6 εκατ. φάρμακα της Pfizer παράγονται στην Ελλάδα.