Ο ενεργός ρόλος της Ελλάδας στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής επιβεβαιώνεται από μια ακόμα σημαντική πρωτοβουλία.
Συγκεκριμένα, έξι ελληνικές πόλεις συμμετέχουν, μετά από αξιολόγηση, σε ένα διεθνές εγχείρημα. Πρόκειται για την αποστολή «100 Κλιματικά Ουδέτερες Πόλεις έως το 2030» της Ε.Ε., με στόχο την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας μέχρι τότε.
Ποιες είναι οι πόλεις οι οποίες εκπροσωπούν την χώρα μας σε αυτό το ιδιαίτερα σημαντικό project, που σαφώς λαμβάνει της απαραίτητης προβολής σε παγκόσμιο επίπεδο;
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ανακοινώσει από πέρσι ότι η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, η Καλαμάτα, τα Ιωάννινα, τα Τρίκαλα και η Κοζάνη επελέγησαν ανάμεσα σε 377 ευρωπαϊκές πόλεις για να συμμετάσχουν στο πρόγραμμά της «100 Κλιματικά Ουδέτερες Πόλεις έως το 2030», εξέλιξη την οποία το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας χαρακτήρισε ως «μεγάλη εθνική επιτυχία».
Όπως αναφέρθηκε και πρόσφατα από συντελεστές της προσπάθειας αυτής, η αποστολή έχει ως στόχο της να οδηγήσει τις πόλεις του δικτύου στην κλιματική ουδετερότητα έως το 2030, μέσω ενός διαρθρωτικού, θεσμικού και κοινωνικού μετασχηματισμού, διοχετεύοντας πόρους από ερευνητικά και άλλα επενδυτικά προγράμματα.
Επιπλέον, το φιλόδοξο σχέδιο που αποτυπώθηκε στο Κλιματικό Συμβόλαιο το οποίο υποβλήθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή την Παρασκευή 15 Σεπτεμβρίου, περιλαμβάνει τον οδικό χάρτη των δράσεων που θα μετατρέψει τις «6» σε πόλεις φιλικές, ανθεκτικές και κλιματικά ουδέτερες, μέχρι το 2030.
Με το Κλιματικό Συμβόλαιο προωθούνται δράσεις εξοικονόμησης και παραγωγής πράσινης ενέργειας, δράσεις αναβάθμισης του αστικού χώρου, εφαρμογή συστημάτων λειτουργίας έξυπνης πόλης, δράσεις για την προσαρμογή των επιχειρήσεων στην κλιματική κρίση, καθώς και η δημιουργία δομών έρευνας και καινοτομίας.
Η αξιοποίηση τεχνολογιών αιχμής, συνάδει με την προσδοκία της μετατροπής των πόλεων σε ανθεκτικές, έξυπνες και βιώσιμες, με στόχο την πράσινη και βιώσιμη μελλοντική ανάπτυξη τους και την προστασία του περιβάλλοντος.
Ήδη υπάρχουν συνεργασίες για σειρά δράσεων σε εξέλιξη προς αυτή την κατεύθυνση. Σύμφωνα με την ενημέρωση που έχει προηγηθεί εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι 100 πόλεις προέρχονται και από τα 27 κράτη μέλη, ενώ 12 επιπλέον πόλεις από συνδεδεμένες χώρες ή με δυνατότητα σύνδεσης στο πρόγραμμα Ορίζων Ευρώπη, το πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας της Ε.Ε. (2021-2027).
Το στίγμα της αποστολής έχει δώσει η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, με την ιδιότητα της προέδρου της Επιτροπής, λέγοντας:
«Η πράσινη μετάβαση σημειώνει τώρα πρόοδο σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ωστόσο, υπάρχει πάντα ανάγκη για πρωτοπόρους, οι οποίοι θέτουν ακόμη υψηλότερους στόχους. Οι πόλεις αυτές μας δείχνουν τον δρόμο για ένα υγιέστερο μέλλον. Θα τις στηρίξουμε σε αυτό! Ας ξεκινήσουμε σήμερα.»
Τον Σεπτέμβριο, η ίδια ξεκίνησε την ομιλία της για το κλίμα στο Global Citizen, με αναφορά στην Ελλάδα που επλήγη από πυρκαγιές και φωτιές και έκανε λόγο για έναν «πλανήτη που βράζει».
Το σχέδιο
Έχει γίνει, επίσης, γνωστό ότι η αποστολή θα λάβει χρηματοδότηση ύψους 360 εκατ. ευρώ από το αντίστοιχο πρόγραμμα για την περίοδο 2022-23, ώστε να ξεκινήσουν και να συνεχιστούν άμεσα οι πορείες καινοτομίας προς την κλιματική ουδετερότητα έως το 2030.
Οι δράσεις έρευνας και καινοτομίας θα αφορούν την καθαρή κινητικότητα, την ενεργειακή απόδοση και τον πράσινο πολεοδομικό σχεδιασμό και θα προσφέρουν και τη δυνατότητα ανάπτυξης κοινών πρωτοβουλιών και κλιμάκωσης των συνεργασιών σε συνέργειες με άλλα προγράμματα της ΕΕ.
Σημειώνεται μάλιστα, πώς τα οφέλη για τις πόλεις περιλαμβάνουν εξατομικευμένες συμβουλές και βοήθεια από ειδική πλατφόρμα αποστολών που διαχειρίζεται το NetZeroCities, πρόσθετες ευκαιρίες χρηματοδότησης και τη δυνατότητα συμμετοχής σε μεγάλες δράσεις καινοτομίας και πιλοτικά έργα.
Το πλάνο της Επιτροπής προβλέπει την ανάπτυξη συμβάσεων πόλεων για το κλίμα από τις 100 επιλεγμένες πόλεις, οι οποίες θα περιλαμβάνουν ένα συνολικό σχέδιο για την κλιματική ουδετερότητα σε όλους τους τομείς, όπως η ενέργεια, τα κτίρια, η διαχείριση αποβλήτων και οι μεταφορές, μαζί με σχετικά επενδυτικά σχέδια.
Στη διαδικασία αυτή συμμετάσχουν πολίτες, ερευνητικοί οργανισμοί και ιδιωτικός τομέας.