Tην ανάγκη να υπάρξουν δομικές αλλαγές στον ειδικό λογαριασμό πληρωμής των παραγωγών ΑΠΕ, τονίζει με συνέντευξή του στο «newmoney» ο διευθύνων σύμβουλος του ΔΑΠΕΕΠ κ. Γιάννης Γιαρέντης. Ο επικεφαλής του διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης, επισημαίνει ότι πρέπει  «να υπάρξουν κάποιες διορθωτικές παρεμβάσεις για να συγκρατηθεί και να περιοριστεί το έλλειμμα». Ωστόσο, τονίζει ότι για να υπάρξει μια οριστική λύση που θα εμπεδώσει το αναγκαίο κλίμα επενδυτικής ασφάλειας στην αγορά θα πρέπει να γίνουν ριζικές αλλαγές. «Το πρόβλημα εδράζεται στο γεγονός ότι οι εκροές του λογαριασμού, δηλαδή οι πληρωμές προς τις ΑΠΕ θα αυξάνονται την ίδια στιγμή που τα έσοδα είναι πεπερασμένα».

Ο ΔΑΠΕΕΠ, έχει αναθέσει ήδη σχετική μελέτη στην Grand Thornton, η οποία προβλέπεται να παραδοθεί εντός των ημερών. Για τις ΑΠΕ και το μεγάλο κύμα επενδύσεων ο κ. Γιαρέντης υποστηρίζει ότι δεν υπάρχει κίνδυνος υπερθέρμανσης της αγοράς αλλά χρειάζεται να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες ώστε να υλοποιηθούν οι αναγκαίες επενδύσεις.

Τέλος, επιβεβαιώνει το νέο ρόλο του Διαχειριστή στο θέμα της αδειοδότησης των έργων ΑΠΕ, με στόχο την απλοποίηση αλλά και την επιτάχυνση των διαδικασιών. Ο επενδυτής, όπως επισημαίνει θα πρέπει να έχει ένα focal point στο οποίο θα περιορίζεται η επαφή του με τη δημόσια διοίκηση, με ρητές προθεσμίες για την έκδοση των αναγκαίων αδειών.

«Εκτιμώ λοιπόν ότι πράγματι στο κομμάτι της διευκόλυνσης των αδειοδοτήσεων θα μπορούσαν να γίνουν πολλά και να έχει ρόλο καθοριστικό ο ΔΑΠΕΕΠ, με την τεχνογνωσία που έχει αναπτύξει». 

– Η αγορά τον ΑΠΕ «πυροβολεί» την κυβέρνηση για το έλλειμμα του ΕΛΑΠΕ. Χωρίς την μείωση του ΕΤΜΕΑΡ που θα ήταν σήμερα ο ειδικός λογαριασμός;

Το πρόβλημα με τον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ είναι σύνθετο και η διόγκωση του ελλείμματος οφείλεται σε μια σειρά από λόγους. Το έλλειμμα επιδεινώθηκε σημαντικά εξαιτίας της κρίσης της πανδημίας και της σημαντικής υποχώρησης της ζήτησης και της οριακής τιμής του συστήματος. Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με το τελευταίο δελτίο ΕΛΑΠΕ το έλλειμμα προβλέπεται να φτάσει στα 217,6 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2020 ενώ εάν συνυπολογιστεί και το μαξιλάρι των 70 εκατ. στα 287,6 εκατ. ευρώ. Από αυτό το ποσό, περίπου το μισό δηλαδή 118 εκατ. ευρώ αφορούν σε μείωση των εσόδων από τον ΗΕΠ, εξαιτίας της μείωσης της κατανάλωσης. Αρκεί να σας αναφέρω ότι ενώ τον Ιανουάριο υπολογίζαμε σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του δελτίου του ΕΛΑΠΕ έσοδα από τον ΗΕΠ 584 εκατ ευρώ , σύμφωνα με το τελευταίο δελτίο τα έσοδα από τον ΗΕΠ φτάνουν στα 465 εκατ. ευρώ.

Την ίδια στιγμή σημαντική είναι και η μείωση των εσόδων από τις δημοπρασίες ρύπων. Να σας αναφέρω ότι οι τιμές των δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων από τα 27 ευρώ ο τόνος έπεσαν έως και στα 17 ευρώ ο τόνος. Η μείωση αυτή επηρέασε αρνητικά την πορεία του ΕΛΑΠΕ καθώς στέρησε σημαντικά έσοδα.

Τέλος και τα έσοδα από το ΕΤΜΕΑΡ μειώθηκαν λόγω του περιορισμού της κατανάλωσης. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας παρουσίασε υποχώρηση κατά 4,7%.

Βεβαίως είναι αλήθεια ότι και η περυσινή μείωση του ΕΤΜΕΑΡ έπαιξε και εκείνη το ρόλο της στη διόγκωση του ελλείμματος του ΕΛΑΠΕ.

-Ποια είναι τα εναλλακτικά σχέδια που επεξεργάζεται η κυβέρνηση για να διαχειριστεί το θέμα που έχει προκύψει και πόσο άμεσα θεωρείται ότι μπορεί να εξευρεθεί λύση;

Πρέπει να γίνει αντιληπτό από όλους ότι το πρόβλημα του ΕΛΑΠΕ δεν είναι συγκυριακό αλλά δομικό. Το πρόβλημα εδράζεται στο γεγονός ότι οι εκροές του λογαριασμού, δηλαδή οι πληρωμές προς τις ΑΠΕ θα αυξάνονται την ίδια στιγμή που τα έσοδα είναι πεπερασμένα. Επομένως χρειάζεται να υπάρξουν δομικές λύσεις που θα αντιμετωπίζουν αυτό ακριβώς το πρόβλημα. Σαφώς θα πρέπει να υπάρξουν κάποιες διορθωτικές παρεμβάσεις για να συγκρατηθεί και να περιοριστεί το έλλειμμα. Ωστόσο εάν θέλουμε να υπάρξει μια οριστική λύση που θα εμπεδώσει το αναγκαίο κλίμα επενδυτικής ασφάλειας στην αγορά θα πρέπει να γίνουν ριζικές αλλαγές. Εμείς από την πλευρά μας έχουμε ήδη προχωρήσει στο πρώτο αναγκαίο βήμα, καθώς αναθέσαμε σε έναν οίκο εγνωσμένης αξίας την εκπόνηση μελέτης για την πορεία του ΕΛΑΠΕ τα επόμενα χρόνια. Όταν παραλάβουμε τα αποτελέσματα της μελέτης θα έχουμε μια πιο πλήρη και σαφή εικόνα ώστε σε συνεργασία με το υπουργείο να αποφασίσουμε τα επόμενα βήματά μας.

-Οι εγγυήσεις προέλευσης μπορούν να αποτελέσουν μέρος της λύσης του προβλήματος;

Πράγματι οι εγγυήσεις προέλευσης, τα περίφημα πράσινα πιστοποιητικά αποτελούν ένα σημαντικό εργαλείο σε αυτήν την κατεύθυνση. Τα πράσινα είναι πιστοποιητικά τα οποία διαβεβαιώνουν ότι η ενέργεια που αγοράζουμε από τον προμηθευτή μας έχει παραχθεί  από ΑΠΕ. Εκτός από το ότι βοηθούν στην ευαισθητοποίηση των καταναλωτών, αποτελούν και ένα καινοτόμο εργαλείο χρηματοδότησης των επενδύσεων ΑΠΕ. Να σημειώσω ότι πρόσφατα ο ΔΑΠΕΕΠ έγινε μέλος και απέκτησε εκπροσώπηση στον ΑΙΒ δηλαδή στο ευρωπαϊκό όργανο των φορέων έκδοσης εγγυήσεων προέλευσης

-Από την συζήτηση πώς θα πετύχει η μετάβαση στην οικονομία του μηδενικού άνθρακα, περάσαμε στην συζήτηση πως θα μπορέσουμε να διαχειριστούμε αποτελεσματικά τον μεγάλο όγκο επενδυτικών σχεδίων που δρομολογούνται και υπερκαλύπτουν τους στόχους για την πράσινη ενέργεια από πολύ νωρίς. Πρέπει να μπει κατά την γνώμη σας «κόφτης» στις ΑΠΕ;

Το νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα που παρουσιάστηκε πέρυσι τον Νοέμβριο θέτει φιλόδοξους αλλά και εφικτούς στόχους για την ενίσχυση των ΑΠΕ και τοποθετεί τη χώρα μας στην Ευρωπαϊκή πρωτοπορία στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής.

Προβλέπει μηδενισμό της παραγωγής ηλεκτρισμού από άνθρακα και λιγνίτη ενώ η μερίδα του λέοντος της παραγωγής ηλεκτρισμού θα προέρχεται από ΑΠΕ. Συγκεκριμένα το 28,55% της παραγωγής ηλεκτρισμού της χώρας θα προέρχεται από αιολικούς σταθμούς (17,11 TWh), το 20,9% από φωτοβολταϊκούς (12,12TWh) το 1,08% από γεωθερμία (0,63TWh) και το 0,44% από ηλιοθερμικούς σταθμούς (0,26TWh).

Επομένως υπάρχει ήδη ένα περίγραμμα των αναγκών για νέες επενδύσεις: Αυτή τη στιγμή στη χώρα μας έχουμε εγκατεστημενη ισχύ 6,9 GW ΑΠΕ. Όμως για να καλυφθούν οι στόχοι του ΕΣΕΚ απαιτούνται 19GW έως το 2030. Δηλαδή μέσα στα επόμενα 10 χρόνια θα πρέπει να εγκατασταθούν 12 GW νέων έργων ΑΠΕ, ή αλλιώς 1200 MW ετησίως. Το συνολικό ύψος των επενδύσεων για να καλυφθεί ο στόχος του 2030 φτάνει πάνω από τα 10 δισ. ευρώ ή αλλιώς κατά μέσο όρο 1,2 δις. ευρώ ετησίως.

Το ζητούμενο λοιπόν δεν είναι να μπει «κόφτης» αλλά να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες ώστε να υλοποιηθούν οι αναγκαίες επενδύσεις. Σε κάθε περίπτωση, αυτή τη στιγμή δεν διαφαίνεται κίνδυνος υπερθέρμανσης της αγοράς.

-Πολλοί υπερασπίζονται την άποψη ότι η αδειοδότηση των έργων πρέπει να φύγει από την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. Εάν συμβεί αυτό θα μπορούσε ο ΔΑΠΕΕΠ να αναλάβει ένα τέτοιο ρόλο;

Ο ΔΑΠΕΕΠ ως το σημείο επαφής μεταξύ του κράτους και των 14 χιλιάδων παραγωγών ΑΠΕ, βρίσκεται στην καρδιά της αγοράς των ΑΠΕ, διαχειρίζεται κρίσιμες λειτουργίες της αγοράς και καλείται να πρωταγωνιστήσει στην εθνική προσπάθεια για ένα πιο πράσινο ενεργειακό μέλλον, με λιγότερες εκπομπές ρύπων, πιο αειφόρο και πιο βιώσιμο.

Οι φορείς της αγοράς ΑΠΕ έχουν κατ᾽ επανάληψη αναφερθεί στην ανάγκη να υπάρξει ένα πιο φιλικό για τις επενδύσεις και με λιγότερη γραφειοκρατία σύστημα αδειοδότησης. Και δεν μιλάμε μόνο για απλοποίηση αλλά και για επιτάχυνση των χρόνων που απαιτούνται για την έκδοση των αδειών. Δε νοείται να ζητούνται από τους επενδυτές τα ίδια έγγραφα από διαφορετικές υπηρεσίες. Ο επενδυτής θα πρέπει να έχει ένα focal point στο οποίο θα περιορίζεται η επαφή του με τη δημόσια διοίκηση, με ρητές προθεσμίες για την έκδοση των αναγκαίων αδειών.

Εκτιμώ λοιπόν ότι πράγματι στο κομμάτι της διευκόλυνσης των αδειοδοτήσεων θα μπορούσαν να γίνουν πολλά και να έχει ρόλο καθοριστικό ο ΔΑΠΕΕΠ, με την τεχνογνωσία που έχει αναπτύξει.

-Ποιο είναι το ενεργειακό μείγμα των προμηθευτών το α΄αξάμηνο. Ποιος παράγει την πιο καθαρή μορφή ενέργειας;

Διαθέσιμα στοιχεία υπάρχουν για το ενεργειακό μείγμα των προμηθευτών το 2019. Για την περυσινή χρονιά λοιπόν, το ενεργειακό μείγμα των προμηθευτών έχει ως εξής:

Eunice Trading 100%

ΒΙΕΝΕΡ 62,73%

Protergia 28,51%

ΗΡΩΝ 26,74%

ΔΕΗ 26,68% 

Elpedison 26,09%

NRG 24,73%

Watt&Volt 24,4%

Οι υπόλοιποι προμηθευτές είτε διέθεσαν στους τελικούς καταναλωτές το υπολειπόμενο ενεργειακό μείγμα της χώρας (ποσοστό ΑΠΕ 22,93%) είτε δε συναίνεσαν στη δημοσίευση του ενεργειακού τους μείγματος όπως υπολογίστηκε από το ΔΑΠΕΕΠ.