Aν και παράτησε το σχολείο στα δεκαπέντε του, κατάφερε να δημιουργήσει μια αυτοκρατορία.
Ο όμιλος Virgin του Βρετανού δισεκατομμυριούχου περιλαμβάνει περίπου 400 εταιρείες, από γυμναστήρια και ξενοδοχεία μέχρι αεροπορική εταιρεία και τράπεζα. Ο εκκεντρικός επιχειρηματίας γεννήθηκε το 1950 στο Surrey της Αγγλίας. Είχε δυσλεξία και δεν τα πήγαινε ποτέ καλά με τα μαθήματα, αλλά στα 15 του χρόνια πήρε την απόφαση να δημιουργήσει το περιοδικό “Student”, ένα έντυπο που άφησε τη δική του σφραγίδα στη νεανική κοινότητα της εποχής.
H δωρεάν έκδοση κατάφερε να πουλήσει διαφημίσεις αξίας 8.000 δολαρίων, την ώρα που διανεμήθηκαν περισσότερα 50.000 περιοδικά δωρεάν. Αυτή θα μπορούσε να ήταν και η αρχή του επιχειρηματικού του ταξιδιού ή ο σπόρος που στη συνέχεια εξελίχθηκε σε έναν επιχειρηματικό κολοσσό. Φυσικά, το περιοδικό στη συνέχεια άρχισε να χάνει χρήματα και με τον καιρό απέτυχε. Ωστόσο αποτέλεσε την αφορμή για την είσοδο του Branson στον επιχειρηματικό κόσμο, καθώς ήδη σκεφτόταν την επόμενη προσπάθειά του.
Η αρχή μιας αυτοκρατορίας
Το 1970, στα 20 του χρόνια, ο Ρίτσαρντ Μπράνσον ίδρυσε την Virgin Records. Η πρώτη κυκλοφορία της εταιρείας ήταν το “Tubular Bells” του Mike Oldfield, που δεν άργησε να γίνει παγκόσμιο hit. Το τραγούδι αυτό κατέκτησε τις κορυφαίες θέσεις στα charts του Ηνωμένου Βασιλείου και ήταν η αρχή για την επιτυχημένη καριέρα της Virgin Records ως δισκογραφικής εταιρείας. Το όνομά της προέκυψε από μια ιδέα υπαλλήλου του Μπράνσον, επειδή όλοι οι συμμετέχοντες στο πρότζεκτ ήταν rookies. Η Virgin δεν άργησε να γίνει η μεγαλύτερη δισκογραφική εταιρεία παγκοσμίως, υπογράφοντας όλους εκείνους τους καλλιτέχνες (Sex Pistols, Rolling Stones, Peter Gabriel, XTC, Japan, UB40, Steve Winwood και Paula Abdul) που δίσταζαν να βάλουν κάτω από τη σκέπη τους οι κραταιές δισκογραφικές.
Το 1984 κι ενώ ο κόσμος βρίσκεται στην κορύφωση του Ψυχρού Πολέμου, ο Ρίτσαρντ Μπράνσον αποφάσισε να ξεκινήσει τη Virgin Atlantic Airways. Αυτή ήταν μια εξαιρετικά «επικίνδυνη» επιχειρηματική προσπάθεια, καθώς κανείς δεν είχε αποφασίσει ποτέ να ξεκινήσει ανεξάρτητα μια αεροπορική εταιρεία, ιδιαίτερα μία που θα ανταγωνιζόταν την British Airways. Ωστόσο, η Virgin αποδείχτηκε τεράστια επιτυχία και σήμερα συγκαταλέγεται στις μεγαλύτερες και πιο σεβαστές αεροπορικές εταιρείες στον κόσμο. Το 1992 o Μπράνσον παίρνει μια πολύ δύσκολη απόφαση, με γνώμονά του την επιβίωση της αεροπορικής του εταιρείας. Πουλά τη δισκογραφική Virgin στην EMI έναντι του ιλιγγιώδους ποσού των 500 εκατομμυρίων λιρών.
Το 1997, ο Μπράνσον ίδρυσε τον όμιλο Virgin Rail Group με σκοπό να πάρει το μεγαλύτερο μερίδιο των επιβατικών σιδηροδρομικών μεταφορών την περίοδο της ιδιωτικοποίησης της British Rail. Κάπως έτσι η Virgin Trains κατέληξε να διαχειρίζεται το InterCity West Coast από το 1997 έως το 2019, το InterCity CrossCountry από το 1997 έως το 2007 και το InterCity East Coast από το 2015 έως το 2018. Μέχρι τα 2000 η Virgin είχε γίνει ένα κολοσσιαίο παγκόσμιο brand με περισσότερες από 200 εταιρείες σε περισσότερες από 30 χώρες. Το έναυσμα της επιτυχίας του Μπράνσον ήταν η αναγνώριση νέων ευκαιριών και η επιδίωξή τους με κάθε τρόπο, παράλληλα με τη δέουσα προσοχή που έδειχνε ο διάσημος επιχειρηματίας στην ανάπτυξη του κεφαλαίου του Virgin Group.
Ενώ το επιχειρηματικό του όραμα γιγαντωνόταν κι απογειωνόταν, ο Μπράνσον δεν σταματούσε να παίρνει σημαντικές φιλανθρωπικές πρωτοβουλίες, ανάμεσα στις οποίες ξεχώριζαν η υποσχετική δέσμευση του εκτιμώμενου ποσού των 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων το 2006 για τη χρηματοδότηση ερευνών για περιβαλλοντικά φιλικά καύσιμα. Το 2007 επίσης δώρισε 25 εκατομμύρια δολάρια σε επιστήμονες προκειμένου να ανακαλύψουν τρόπους που θα σώσουν τον πλανήτη από την κλιματική αλλαγή. Την ίδια χρονιά ο Μπράνσον τιμήθηκε με το Βραβείο Πολίτη της Χρονιάς από την Ενωση Ανταποκριτών του Οργανισμού “Ηνωμένα Εθνη” (UNCA).
Τα τελευταία χρόνια η εστίαση του Ρίτσαρντ Μπράνσον μετατοπίστηκε σε πιο καινοτόμες μορφές επιχειρηματικότητας, με την παγκόσμια οικονομική κοινότητα να έχει πάντοτε το βλέμμα της στραμμένο στον αυτοδημιούργητο δισεκατομμυριούχο. Το brand «Virgin» παρέμεινε το ίδιο, αλλά σήμερα συνδέεται με μία σειρά από επιχειρήσεις, από γυμναστήρια έως εταιρείες τηλεπικοινωνιών. Η αυτοκρατορία του περιλαμβάνει δύο αεροπορικές, μία εταιρεία κρουαζιερόπλοιων και αρκετά ξενοδοχεία. Το 2021, η Virgin Group είχε κέρδη σχεδόν 150 εκατ. δολαρίων. Αν θες να μάθεις το πώς και το γιατί δεν έχεις παρά να διαβάσεις την εκτενή αυτοβιογραφία του, με τίτλο “Losing My Virginity: How I’ve Survived, Had Fun and Made a Fortune Doing Business My Way” (1998, ανανεωμένη έκδοση 2011), ή το ευπώλητο βιβλίο του “The Virgin Way: Everything I Know About Leadership (2014)”.
Ταξίδια στο διάστημα
Το 2010 ο Μπράνσον εγκαινίασε, υπό τη σκέπη της διάσημης εταιρικής του ομπρέλας, τη Virgin Hotel, με το πρώτο ξενοδοχείο να ανοίγει στο Εδιμβούργο. Φτάνοντας στα πιο πρόσφατα χρόνια της επιχειρηματικής του δράσης, το Virgin Galactic αποτελεί δίχως άλλο το magnum opus του Μπράνσον τα τελευταία χρόνια, καθώς ο διάσημος μεγιστάνας είναι αποφασισμένος να καταστήσει τον διαστημικό τουρισμό προσβάσιμο στους πολλούς. Στο Spaceport America, το πρώτο εμπορικό διαστημικό λιμάνι, η Virgin Galactic έχει ολοκληρώσει μερικές πτήσεις και εργάζεται για τη βελτίωση της ασφάλειας και της εμπειρίας ταξιδιού στο διάστημα. Στα τέλη του Ιουνίου του 2023 η εταιρεία ξεκίνησε την εμπορική λειτουργία της και πλέον παίρνουν σειρά οι περίπου 800 τουρίστες του Διαστήματος, που έχουν αγοράσει εισιτήρια για να πετάξουν με το αεροπλάνο-πύραυλο Unity. O Mπράνσον είδε το όνειρό του να γίνεται πραγματικότητα, όταν το πυραυλοκίνητο αεροσκάφος της εταιρείας του προσγειώθηκε με ασφάλεια στο Νέο Μεξικό των ΗΠΑ.
Ο ακμαίος και πολυπράγμων Μπράνσον, στα 73 του πια, δήλωσε στην El Pais «Το διάστημα ήταν ένα όνειρο και μου πήρε 25 χρόνια να το κάνω πραγματικότητα. Αλλά το να πετάω γύρω-γύρω στον κόσμο ήταν τρελό, ήταν πολύ συναρπαστικό. Ημουν πολύ τυχερός που επέζησα από αυτό. Είμαι εξίσου υπερήφανος και για τα δύο». Κι όλα αυτά ενώ τον Απρίλιο του 2023 είχε βιώσει μια οικονομική καταστροφή όταν η Virgin Orbit κήρυξε πτώχευση. Τον Μάρτιο του ίδιου έτους ο Μπράνσον έχασε το αστρονομικό ποσό του 1,5 δισεκατομμυρίου λιρών, αφού η τιμή της μετοχής της εταιρείας κατρακύλησε χάνοντας περίπου το 95% της αξίας της.
Η Virgin Orbit κατέγραψε περιουσιακά στοιχεία ύψους περίπου 243 εκατ. δολαρίων και συνολικό χρέος 153,5 εκατ. δολ. στις 30 Σεπτεμβρίου του 2022. Εισήχθη στο χρηματιστήριο τον Δεκέμβριο του 2021, διά μέσου της μεθόδου των εταιρειών ειδικού σκοπού και αντλώντας 255 εκατ. δολάρια λιγότερα από το αναμενόμενο. Αιτία υπήρξε η ανεπιτυχής έκτη αποστολή της εταιρείας τον Ιανουάριο του 2023, με τον περιβόητο Launcher One να σηματοδοτεί την πρώτη εκτόξευση πυραύλου από τη Βρετανία. Δυστυχώς ο πύραυλος απέτυχε να φθάσει σε τροχιά κι ο Μπράνσον είδε το πιο φιλόδοξο project της ζωής του να κατακρημνίζεται. Παρόλα αυτά δεν το έβαλε κάτω και για ακόμη μια φορά στο τέλος χαμογέλασε, ενώ πλέον κοιτά τους υπόλοιπους από την 852η θέση των δισεκατομμυριούχων της λίστας του Forbes, με τη συνολική του περιουσία να αποτιμάται στα 3,1 δισεκατομμύρια δολάρια.
Πέρα από τις επιχειρηματικές πρωτιές του, ο Μπράνσον έχει συνηθίσει να βλέπει το όνομά του να κοσμεί τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων και για τα αθλητικά του κατορθώματα. Ο σερ Ρίτσαρντ -ο οποίος χρίστηκε ιππότης το 1999 για την προσφορά του στον επιχειρηματικό κόσμο- το 1986 διέσχισε τον Ατλαντικό Ωκεανό με το καινοτόμο σκάφος του Virgin Atlantic Challenger II σε χρόνο ρεκόρ, ενώ ήταν εκείνος που διέσχισε πρώτος με αερόστατο τόσο τον Ατλαντικό (1987), αλλά αντίστοιχα και τον Ειρηνικό Ωκεανό (1991). Μεγαλώνοντας απέκτησε μια ανεξήγητη λατρεία με το kite surfing και το 2012, ο 62χρονος τότε Μπράνσον έγινε ο πλέον ηλικιωμένος άνθρωπος που διέσχισε με kite surfing τα στενά της Μάγχης.
Ο καλοζωισμένος Ρίτσαρντ πάντοτε βρίσκει τρόπο να περνά χρόνο και στο καταφύγιο του, που δεν είναι άλλο από το διάσημο νησί Necker στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους, στην Καραϊβική, το οποίο αγόρασε το 1978 έναντι 180.000 δολαρίων. Μέσα σε 5 χρόνια ο Μπράνσον επένδυσε περισσότερα από 10 εκατομμύρια δολάρια, για να το μετατρέψει σε ένα συγκλονιστικής ομορφιάς θέρετρο, στο οποίο έχουν φιλοξενηθεί κατά καιρούς από την Κέιτ Μος και την Πριγκίπισσα Νταϊάνα, μέχρι τον πλανητάρχη Μπαράκ Ομπάμα. Το 2006 η αξία του νησιού είχε εκτοξευθεί, αφού έφτασε το απίστευτο ποσό των 60 εκατομμυρίων δολαρίων, εμφανίζοντας μια αύξηση 33,2% από την τιμή αγοράς του. Αυτό το νησί προσέφερε ως εγγύηση στη βρετανική κυβέρνηση ο Μπράνσον τον Απρίλιο του 2020, προκειμένου η τελευταία να προλάβει την κατάρρευση της Virgin Group κατά την περίοδο της πανδημίας της Covid-19.
Aν θες να απολαύσεις μια διαμονή στο νησί Necker δεν έχεις παρά να πληρώσεις περίπου 5400 δολάρια τη βραδιά για ένα δωμάτιο στον ιδιωτικό παράδεισο του Μπράνσον. Μέχρι πρόσφατα εκεί άραζε κι ένα 32μετρο καταμαράν ονόματι Necker Belle αξίας 6 εκατομμυρίων δολαρίων, αλλά ο δαιμόνιος επιχειρηματίας το πούλησε, κρατώντας ένα μίνι υποβρύχιο, το Necker Nymph, για να κάνει τις υποβρύχιες βόλτες του. Ο Μπράνσον δεν διστάζει να νοικιάσει όλα του τα θέρετρα δίνοντας την ευκαιρία σε εκείνους που μπορούν να ζήσουν για λίγο σαν δισεκατομμυριούχοι.
Ο Μπράνσον αγόρασε κι άλλον έναν ιδιωτικό παράδεισο τον οποίο νοικιάζει σε πρώτη ευκαιρία, αυτή τη φορά στην Αυστραλία. Μιλάμε για το σε σχήμα καρδιάς Makepeace island το οποίο υπόσχεται μια αξεπέραστη εμπειρία διαμονής στις υπερσύγχρονες βίλες του. Το βιβλίο της ζωής του Ρίτσαρντ Μπράνσον κρύβει σίγουρα κι άλλα κεφάλαια που θα μας απασχολήσουν, αφού αν ξέρει κάτι να κάνει καλά είναι να διασκεδάζει. Αλλωστε, αντιγράφοντας μια διάσημη ρήση του, η διασκέδαση είναι το πιο σημαντικό και πιο υποτιμημένο συστατικό σε κάθε επιτυχημένο εγχείρημα.
Φωτογραφίες: Getty Images / Ideal Image