Σε μερικά χρόνια η Σελήνη θα είναι κατοικήσιμη και οι διαστημικές υπηρεσίες διεθνώς βρίσκονται σε αγώνα δρόμου.
Η NASA έχει ξεκινήσει συνεργασία με την ICON, μια εταιρεία τεχνολογίας με έδρα το Τέξας, χρησιμοποιώντας τρισδιάστατους εκτυπωτές και σκυρόδεμα από διαστημικά υλικά, με σκοπό την κατασκευή κατοικιών. Μετά από μία πρώτη χρηματοδότηση από τη NASA το 2020, η ICON ανακοίνωσε το 2022 ότι είχε εξασφαλίσει επιπλέον 60 εκατομμύρια δολάρια για ένα σύστημα κατασκευής που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στο διάστημα. «Το πρώτο πράγμα που πρέπει να συμβεί είναι μία απόδειξη ότι η ιδέα μπορεί να λειτουργήσει. Μπορούμε πραγματικά να «χτίσουμε» στη σεληνιακή επιφάνεια;» σχολίασε στους New York Times η Jennifer Edmunson, επικεφαλής γεωλόγος στο Marshall Space Flight Center.
Κι ενώ ορισμένοι στην επιστημονική κοινότητα είναι δύσπιστοι ότι το όνειρο είναι υπερβολικά φιλόδοξο, οι επιστήμονες της NASA επιμένουν ότι ο στόχος για ζωή στη Σελήνη μέχρι το 2040 είναι απολύτως εφικτός. Με το project με την ονομασία “Olympus, η διαστημική υπηρεσία σχεδιάζει να στείλει έναν 3D εκτυπωτή στη Σελήνη, ο οποίος θα κατασκευάσει με βασικό υλικό σεληνιακό σκυρόδεμα από ροκανίδια, θραύσματα ορυκτών και σκόνη από το ανώτερο στρώμα της επιφάνειας του φεγγαριού.
Ενα κομβικό στοιχείο σε αυτή την προσπάθεια έγκειται στις αυστηρές δοκιμές στη Γη. Το Marshall Space Flight Center της NASA, εξοπλισμένο με πάνω από δώδεκα θαλάμους δοκιμών, υποβάλλει τον εξοπλισμό στις ίδιες σκληρές συνθήκες ακτινοβολίας και θερμικών κενών που επικρατούν στο διάστημα. Ο Victor Pritchett, ο διευθυντής που επιβλέπει αυτές τις δοκιμές, τονίζει στους New York Times τη σημασία της επιβίωσης μέσα σε αυτούς τους θαλάμους ως κρίσιμο δείκτη της ετοιμότητας του εξοπλισμού για το διάστημα.
Ενώ η σεληνιακή σκόνη θεωρείται εδώ και καιρό σημαντικό εμπόδιο για τη ζωή στο φεγγάρι, η NASA πιστεύει ότι θα μπορούσε επίσης να είναι η λύση. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχουν διοχετευθεί στα Μέσα, το υλικό που σχεδιάζεται να χρησιμοποιηθεί έχει αποδειχτεί ότι αντέχει σε θερμοκρασίες έως και 3.400 βαθμούς Φαρενάιτ (1.870 βαθμούς Κελσίου). Αυτή η ανακάλυψη δίνει την ελπίδα ότι οι δομές θα αντέξουν τις πραγματικές συνθήκες στο διάστημα και ότι οι κατοικίες θα μπορούν να αντέξουν τις ακραίες μεταβολές θερμοκρασίας, τους μικρομετεωρίτες και την ακτινοβολία.
Και οι εσωτερικοί χώροι;
Αν ξεπεραστεί το βασικό πρόβλημα της αντοχής του δομικού υλικού, θα πρέπει να επιλυθούν θέματα καθημερινής ζωής. Γι’ αυτό το κομμάτι του project η NASA συνεργάζεται με πανεπιστήμια και ιδιωτικές εταιρείες, για να σχεδιάσει έπιπλα και εσωτερικούς χώρους φιλικά προς το διάστημα.
Το Ερευνητικό Κέντρο Ames, σε συνεργασία με ερευνητές του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ, εξάγει ορυκτά από συνθετικό σεληνιακό έδαφος για να δημιουργήσει πλακάκια διαφόρων χρωμάτων, οραματίζοντάς τα σε σεληνιακές κουζίνες και μπάνια.
Κι αυτές δεν είναι οι μοναδικές δράσεις αρχιτεκτονικής που εξερευνούν τη δημιουργία κτιριακής υποδομής στο φεγγάρι. Το αρχιτεκτονικό στούντιο SOM συνεργάστηκε με την Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία για τον σχεδιασμό ενός οικισμού στη Σελήνη με το όνομα «Moon Village».
Με τον ίδιο τρόπο, η Foster + Partners, η κοινοπραξία που έχει συσταθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος, έχει αποκαλύψει τη δική της πρόταση για τρισδιάστατη εκτύπωση κτιρίων στη σεληνιακή επιφάνεια, διερευνώντας τρόπους μεταφοράς υλικών στο φεγγάρι και τη χρήση σεληνιακού εδάφους, γνωστού ως ρεγολίθου, ως δομική ύλη. Η Foster + Partners έχει σχεδιάσει μια βάση που θα μπορεί να φιλοξενήσει τέσσερα άτομα με δυνατότητες προστασίας από μετεωρίτες, ακτινοβολία γάμμα και υψηλές διακυμάνσεις θερμοκρασίας. Η προγραμματισμένη τοποθεσία για τη βάση βρίσκεται στο νότιο πόλο της Σελήνης, όπου υπάρχει σχεδόν αέναο ηλιακό φως στον ορίζοντα. Καθώς αρχιτέκτονες και επιστήμονες συνεργάζονται σε αυτό το νέο διαστημικό σύνορο, όχι μόνο διαμορφώνουν τον τρόπο με τον οποίο θα ζούμε στο μέλλον στο φεγγάρι, αλλά ανοίγουν επίσης τον δρόμο για την εξωγήινη αρχιτεκτονική, σηματοδοτώντας ένα αξιοσημείωτο κεφάλαιο στην ιστορία της ανθρώπινης κατοίκησης.
Το project Οlympus μάλλον σημαίνει περισσότερα από το να χτίζεις σπίτια στο φεγγάρι. Αντιπροσωπεύει ένα τολμηρό άλμα προς ένα μέλλον όπου ο ανθρώπινος πολιτισμός επεκτείνεται σε νέους κόσμους και νέα περιβάλλοντα. Οχι μόνο θα επαναπροσδιορίσει την κατανόησή μας για το διάστημα, αλλά και θα φέρει επανάσταση σ’ αυτό που μέχρι σήμερα ονομάζουμε σπίτι. Κι αν όλα πάνε καλά, η NASA λέει ότι ο Αρης θα μπορούσε να είναι ο επόμενος στόχος.
Φωτογραφίες: Getty Images / Ideal Image