Με τον τίτλο «Greek Kaleidoscope», η έκθεση τμήματος της συλλογής του επιχειρηματία και συγγραφέα, Χρύσανθου Πανά, περιλαμβάνει έργα Ελλήνων καλλιτεχνών, όπως του Βασίλη Φωτόπουλου, Αλέξη Ακριθάκη, Γιάννη Μόραλη και Αλέκου Φασιανού και θα εγκαινιαστεί την Δευτέρα 19 Δεκεμβρίου 2022, στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης.
Στα 19 του χρόνια, όταν αγόραζε ένα έργο του εικαστικού Χρήστου Θεοφίλη, ο Χρύσανθος Πανάς δεν γνώριζε πως ξεκινούσε μια συλλογή που σήμερα αριθμεί περισσότερα από 220 έργα τέχνης. Γνώριζε, όμως, εξ αρχής, πως η σχέση του με την Τέχνη ήταν ομολογία έλξης και δέσμευσης συγχρόνως. Ασκώντας τα προσωπικά του αισθητικά κριτήρια μέσα από ένα δίκτυο επαφών με Έλληνες και ξένους επιμελητές, αλλά και με γκαλερί του εξωτερικού, η Τέχνη που αποτελούσε δομικό στοιχείο της οικογενειακής του καθημερινότητας, εξελίχθηκε με συνέπεια και μέθοδο σε προσωπική αναζήτηση. Πλέον, η συλλογή του περιλαμβάνει έργα των Marina Abramović, Stephen Antonakos, Takis, Gregory Crewdson, Απόστολου Γεωργίου, Γιάννη Βαρελά και πολλών άλλων, εκτεινόμενη στους τομείς της ζωγραφικής, των εγκαταστάσεων και των NFTs/digitals.
Σήμερα, ο Χρύσανθος Πανάς επιλέγει να την εμπλουτίζει κατ’ αποκλειστικότητα με έργα ανερχόμενων σύγχρονων Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών. Ανοικτή σε όλους όσοι ενδιαφέρονται για τη διαδρομή της ελληνικής σύγχρονης δημιουργίας των τελευταίων δεκαετιών, η έκθεση είναι το αποτέλεσμα της διαρκούς συνεργασίας του με την σπουδαία ομάδα του Ιδρύματος, την Πρόεδρό του, Ξένια Καλδάρα και την προσωπική του φίλη Ντόρα Βυζοβίτου, η οποία και τον ενθάρρυνε να παρουσιάσει τα έργα της συλλογής του. Τον συναντήσαμε προσπαθώντας να εξερευνήσουμε τη σχέση του με την Τέχνη.
Ποιο είναι το σκεπτικό πίσω από την επιλογή να εκθέσετε δημόσια μια ιδιωτική συλλογή;
Πάντα περιβαλλόμουν από τέχνη. Θυμάμαι τα έργα της γιαγιάς μου και ταλαντούχας ζωγράφου, Μαριάνθης Πανά που βρίσκονταν παντού στο σπίτι μας. Σε πολύ νεαρή ηλικία και με το χαρτζιλίκι μου, αγόρασα το πρώτο μου έργο τέχνης. Επειτα από χρόνια αναζήτησης, αμέτρητες επισκέψεις σε γκαλερί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, συναναστροφής μου με τον κόσμο της τέχνης και έχοντας αναπτύξει ισχυρούς δεσμούς μαζί της, η συλλογή μου ολοένα και μεγάλωνε. Δεν ήταν σκοπός μου να εκθέσω δημόσια την συλλογή. Αυτό όμως ήρθε στην πορεία ως ανάγκη, σαν μια δημόσια εξομολόγηση, σαν ένα μεγάλο ταξίδι που έχει πολλές πτυχές και πρέπει να τις εκμυστηρευτώ στο κοινό. Έχει επίσης, εκπαιδευτικό και ερευνητικό χαρακτήρα αυτή η διαδρομή. Έτσι, ύστερα από πρόσκληση του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης θα εκτίθενται μοντέρνα και σύγχρονα έργα τέχνης Ελλήνων καλλιτεχνών από την δεκαετία του ’80 μέχρι και σήμερα. Ωστόσο, η συλλογή περιλαμβάνει και διεθνείς καλλιτέχνες, τα έργα των οποίων δεν θα συμπεριληφθούν σε αυτήν την έκθεση, είναι όμως διαθέσιμα προς προβολή στην ιστοσελίδα www.relatedart.com.
Ποια ή ποιες ανθρώπινες ανάγκες ικανοποιεί η Τέχνη;
Οι μορφές της τέχνης είναι πολλές. Κάθε έργο τέχνης διεγείρει ξεχωριστά συναισθήματα στον παρατηρητή. Η σημαντικότητα όμως που ένας πίνακας ή ένα γλυπτό μπορεί να οδηγήσει στο να νιώσει κάποιος κάτι διαφορετικό είναι από μόνο του σπουδαίο. Δεν έχει να κάνει με την χρηματική αξία του έργου. Έχει να κάνει με την ικανότητα του έργου το οποίο μπορεί και επιδρά στον ψυχισμό μας. Η διαρκής αναζήτηση στον κόσμο της τέχνης μπορεί να οδηγήσει σε πρωτόγνωρα μονοπάτια και να ανυψώσει την ψυχή με μοναδικό τρόπο. Η τέχνη εμπεριέχει ενέργεια.
Θα μπορούσατε να ξεχωρίσετε τα πιο σημαντικά έργα που θα δούμε στο ΙΜΚ και να βάλετε μια λεζάντα στο καθένα από αυτά;
Κάθε έργο που απέκτησα σήμαινε κάτι για εμένα. Εξέφραζε κάποιο κομμάτι μου την δεδομένη περίοδο. Και βλέποντας τα με γυρίζουν πίσω στο χρόνο. Κάποια από αυτά είναι τα έργα του βραβευμένου με Όσκαρ Βασίλη Φωτόπουλου ο οποίος έμελλε να γίνει η καθημερινή μου συναναστροφή. Ο ίδιος έχει φιλοτεχνήσει το εξώφυλλο του μενού του Island. Τα neon έργα της Chryssa και του Stephen Antonakos σημαίνουν κάτι διαφορετικό για εμένα. Το γλυπτό του Takis είναι μοναδικό και με συγκινεί γιατί μου έχει μιλήσει ο ίδιος για αυτό. Πολλά έργα είναι αγαπημένα μου αλλά όλα συμβολίζουν κάτι ξεχωριστό.
Σε τί διαφέρουν οι Ελληνες καλλιτέχνες σε σχέση με ξένους συναδέλφους τους;
Πιο παλιά, όταν δεν υπήρχε το διαδίκτυο, οι Ελληνες καλλιτέχνες έχοντας λιγότερη πληροφόρηση δημιουργούσαν ιδιαίτερα πρωτότυπα έργα τα οποία είχαν μεγάλο ενδιαφέρον. Ωστόσο, η σύγχρονη Ελλάδα στην τέχνη δεν μπόρεσε να μπει στο διεθνές πεδίο ώστε αυτοί οι καλλιτέχνες να γίνουν γνωστοί σε όλον τον πλανήτη. Αντίθετα, οι καλλιτέχνες σε χώρες όπως η Αμερική, η Αγγλία και η Γερμανία κατάφεραν να δημιουργήσουν σχολές.
Η Εκθεση “Greek Kaleidoscope” στο Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης θα διαρκέσει από 19 Δεκεμβρίου – 16 Ιανουαρίου 2023