Ο Τζόζεφ Φοράκης, κορυφαίος Ελληνας σχεδιαστής μερικών από τα πιο εμβληματικά σχέδια προϊόντων των τελευταίων δεκαετιών, δημοσίευσε τα σχέδια του πρώτου αόρατου superyacht. To ονόμασε Pegasus και θα βγει στην αγορά το 2030.
Για να επιτευχθεί σχεδιασμός του superyacht των 88 μέτρων, ο σχεδιαστής χρειάστηκε να χρησιμοποιήσει ρομποτική τρισδιάστατη εκτύπωση για τη δημιουργία ενός πλαισίου πλέγματος που ενσωματώνει τόσο το κύτος όσο και την υπερκατασκευή. Το αποτέλεσμα είναι μια εξαιρετικά ισχυρή και ελαφριά δομή που μπορεί να παραχθεί με λιγότερη ενέργεια, υλικά, απόβλητα, χώρο και χρόνο σε σύγκριση με τη συμβατική κατασκευή. Η πλώρη έχει ένα ασημί μεταλλικό φινίρισμα, το οποίο συνδυάζεται χαμαιλεοντικά με τα χρώματα και τις κινήσεις του νερού. Αυτό συμπληρώνεται από κάλυμμα γυαλιού που αντανακλά τα σύννεφα και τον ουρανό. Αρα το σκάφος περιβάλλεται από έναν ανθεκτικής μορφής καθρέφτη, με αποτέλεσμα να απεικονίζει τα σύννεφα και τη θάλασσα χωρίς έτσι να γίνεται αντιληπτό δια γυμνού οφθαλμού. Ο “καθρέφτης” αυτός λειτουργεί παράλληλα και σαν ηλιακός θερμοσυσσωρευτής και παρέχει ενέργεια στο σκάφος.
Το φουτουριστικό σκάφος σχεδιάστηκε σε μια παραλία στο Κουφονήσι. “Ημουν εμπνευσμένος να δημιουργήσω ένα γιοτ όσο το δυνατόν πιο κοντά στη θάλασσα και τη φύση, φτιαγμένο από σύννεφα που επιπλέει πάνω από την ίσαλο γραμμή“, λέει ο Φοράκης, “Ηθελα να τιμήσω τη φύση αναμειγνύοντας με αυτήν, να γίνει σχεδόν αόρατο”. Αυτή η επιθυμία για “αορατότητα” ώθησε τον Φοράκη να αναπτύξει ένα γιοτ με πραγματικά μηδενικές εκπομπές που είναι “αόρατο τόσο στο σχεδιασμό όσο και στις περιβαλλοντικές του επιπτώσεις“, όπως λέει ο ίδιος.
O Jozeph Forakis ζεί στην Ιταλία και σαν γνήσιος designer επεκτάθηκε σε πολλούς διαφορετικούς τομείς. Από τεχνολογία και gadgets μέχρι έπιπλα και φωτιστικά. Τα προϊόντα του έχουν λάβει πολλαπλές αναγνωρίσεις, συμπεριλαμβανομένης της ένταξης της Havana, ενός από τα πιο δημοφιλή προϊόντα της Foscarini, στη μόνιμη συλλογή design του MoMA στη Νέα Υόρκη.
Συλλάβατε την ιδέα του Πήγασου στα Κουφονήσια. Τι ακριβώς συνέβη;
Μου αρέσει να επιστρέφω στα ελληνικά νησιά γιατί, εκτός από την επανασύνδεση με τις ρίζες μου, αισθάνομαι πάντα μια αναγεννημένη και αναζωογονημένη σύνδεση ανθρώπου-γης: ένα είδος “επιστροφής στο ουσιαστικό” αν θέλετε. Ολα τα νησιά έχουν τη δική τους μοναδική μαγεία, οπότε είναι αδύνατο να πω ότι μόνο ένα είναι “το αγαπημένο μου” – έχω πολλά αγαπημένα για διαφορετικούς λόγους ή διαθέσεις – ανάλογα με το πως το πνεύμα μου χρειάζεται να επαναφορτιστεί.
Τα Κουφονήσια είναι ένα από τα αγαπημένα μου από την πρώτη μου φορά εκεί πριν από σχεδόν 20 χρόνια, όταν έκανα island-hopping στις Κυκλάδες με μια ομάδα φίλων σε 2 ιστιοφόρα. Μου έκανε εντύπωση η μη ανεπτυγμένη απλότητα και η μικρή κλίμακα, οι άνθρωποι, το εύκολα προσβάσιμο έδαφος και οι μικρές παραλίες. Από όλα τα ελληνικά νησιά, η φύση στα Κουφονήσια μοιάζει άμεση, παρούσα, εύκολα προσβάσιμη – μου μιλάει.
Ποιά ήταν λοιπόν η ιδέα;
Τον Αύγουστο του 2020 στη διάρκεια της πανδημίας βρέθηκα στα Κουφονήσια, όπου υπήρχαν ελάχιστοι τουρίστες και η περίφημη ελληνική φιλοξενία ήταν 10 φορές καλύτερη. Η έμπνευση με βρίσκει ανά πάσα στιγμή, σε κάθε είδους μέρη, γι’ αυτό έχω πάντα μαζί μου το στυλό και το τετράδιο με τα σκίτσα μου. Το σκίτσο στην παραλία είναι τέλειο για μένα, επειδή το μυαλό μου μπορεί να ταξιδέψει μακριά και να ανοιχτεί για να δεχτεί τις “μούσες”. Εκείνη τη μέρα λοιπόν, σε εκείνη την παραλία, κοιτάζοντας τη θάλασσα, αναρωτήθηκα “θα μπορούσε ποτέ να κατασκευαστεί ένα σκάφος που να αισθάνεται ότι ανήκει σε ένα τόσο υπέροχο θαλάσσιο τοπίο, χωρίς να θέτει σε κίνδυνο το τέλειο φυσικό περιβάλλον;”
Πώς μπορούν τα άλλα σκάφη να αποφύγουν ένα αόρατο σκάφος;
Λοιπόν, φυσικά τη νύχτα ή σε δύσκολες συνθήκες, όπως ομίχλη κ.λπ., αυτό το πρόβλημα έχει ήδη επιλυθεί εδώ και πολύ καιρό. Τα σύγχρονα ηλεκτρονικά συστήματα που χρησιμοποιούν ψηφιακές υπογραφές, προφίλ και γεωεντοπισμούς για τα γύρω σκάφη – αυτό θα γίνει σε κάθε περίπτωση περισσότερο ο κανόνας στην πλοήγηση για όλα τα ποντοπόρα σκάφη.
Ποιες είναι οι ανάγκες στις οποίες ανταποκρίνεται το Pegasus;
Ο Πήγασος αποδεικνύει ότι η πραγματική βιωσιμότητα μπορεί να επιτευχθεί -όχι μόνο “χωρίς να περιλαμβάνει”- αλλά να γίνει με τέτοιο τρόπο ώστε να επιτευχθούν εντελώς νέες, πρωτότυπες ιδιότητες και χαρακτηριστικά που είναι μοναδικά από μόνα τους και δημιουργούν ένα νέο, επιθυμητό σύνολο συνθηκών, “γλωσσών” και εμπειριών.
Πώς συνδέονται σήμερα το design με την Ψυχολογία;
Θα έλεγα ότι συνδέονται στενά σε πολλά επίπεδα. Το οπτικά αόρατο εξωτερικό αντικατοπτρίζει τη φύση που το περιβάλλει και λειτουργεί ως μεταφορά για το “αόρατο στο περιβάλλον”, παίζοντας με την ανθρώπινη επιθυμία για περιβαλλοντική βιωσιμότητα και διατήρηση.
Η απρόσκοπτη θέα της φύσης και του περιβάλλοντος προς όλες τις κατευθύνσεις εξυπηρετεί επίσης την ψυχολογική ανάγκη για σύνδεση με τον έξω κόσμο, παρέχοντας μια αίσθηση ηρεμίας και γαλήνης. Επιπλέον, ο κατακόρυφος υδροπονικός κήπος που μοιάζει με δέντρο χρησιμεύει ως κεντρικό στοιχείο του εσωτερικού σχεδιασμού, παρέχοντας τροφή, καθαρισμένο αέρα και υπενθυμίζοντας στους ενοίκους την παρουσία της Μητέρας Φύσης. Αυτό το στοιχείο σχεδιασμού εξυπηρετεί την ανθρώπινη ανάγκη για βιοφιλία, η οποία είναι η έμφυτη τάση να αναζητά κανείς συνδέσεις με τη φύση, και έχει αποδειχθεί ότι έχει σημαντικές θετικές επιδράσεις στην ανθρώπινη ευημερία.
Συνολικά, η σχεδιαστική ιδέα του Pegasus αποδεικνύει την ισχυρή σύνδεση μεταξύ σχεδιασμού και ψυχολογίας, καλύπτοντας τις ανθρώπινες ανάγκες και επιθυμίες για περιβαλλοντική βιωσιμότητα, σύνδεση με τη φύση και συνολική ευημερία.
Μπορείτε να μιλήσετε για την ελληνική καταγωγή σας;
Ο παππούς μου, Παύλος Φοράκης, καταγόταν από τον Βάμο της Κρήτης, ένα μικρό χωριό στους λόφους έξω από τα Χανιά. Το όνειρό του ήταν να πάει στον Νέο Κόσμο. Για να φτάσει εκεί, υπέγραψε συμβόλαιο με μια αμερικανική εταιρεία και πήρε το πέρασμα από τον Ατλαντικό. Πολλές εβδομάδες αργότερα βρέθηκε 1 μίλι κάτω από την έρημο του Γουαϊόμινγκ σε ένα ανθρακωρυχείο. Μόλις εγκαταστάθηκε, έστειλε μήνυμα στην πατρίδα του ότι χρειαζόταν μια γυναίκα. Το μήνυμα διαδόθηκε σε όλη την Ελλάδα -“ο νεαρός Παύλος Φοράκης στην Αμερική χρειάζεται γυναίκα!”.
Επιλέχθηκε η πιο όμορφη, μορφωμένη νεαρή κυρία από την Αθήνα, η γιαγιά μου Ειρήνη. Απέκτησαν έξι παιδιά -4 αγόρια, 2 κορίτσια. Ζούσαν όλοι μαζί σε ένα μονοκατοικία με χωμάτινα πατώματα. Ο πατέρας μου ήταν ο 2ος γιος, ο Πέτρος Φοράκης, γεννημένος στη Χάνα του Γουαϊόμινγκ.
Λόγω της σκληρής δουλειάς, των οικονομιών και της εφευρετικότητας των παππούδων μου, κατάφεραν να εξοικονομήσουν αρκετά χρήματα για να εξαγοράσουν το συμβόλαιο του Παύλου και να μεταφέρει την οικογένεια στην Καλιφόρνια, πρώτα στην πόλη Οκλαντ κοντά στο Σαν Φρανσίσκο, όπου σε ηλικία 12 ή 13 ετών ο πατέρας μου είδε για πρώτη φορά τον ωκεανό!
Λίγο αργότερα μετακόμισαν στο Modesto, στην Κεντρική Κοιλάδα: επειδή το έδαφος ήταν εύφορο, το κλίμα ζεστό -όμοιο με της Ελλάδας- άλλοι Ελληνες μετανάστες μετανάστευαν εκεί, επειδή ήξεραν πώς να καλλιεργούν τη γη. Οι παππούδες μου δούλεψαν σκληρά μέχρι να μπορέσουν να αγοράσουν γη και να χτίσουν ένα σπίτι.