Από το 1800 μέχρι σήμερα η βιτρίνα του πιο διάσημου κοσμηματοπωλείου στον κόσμο αποτελούσε ένα θέαμα από μόνη της, αλλά και σημείο αναφοράς για όλα τα καταστήματα του πλανήτη.
Στην ταινία “Πρόγευμα στο Tiffany’s” η Holly Golightly που υποδύονταν η Audrey Hepburn κάθε φορά που αισθανόταν αυτό που ονόμαζε ως “mean reds” (σ.σ. δηλαδή κάθε φορά που ένιωθε μια ανεξήγητη μορφή άγχους, μια πιο ακραία μορφή μελαγχολίας) έλεγε το εξής: «Λοιπόν, κάθε φορά που με πιάνει αυτό το συναίσθημα το μόνο που μου κάνει καλό είναι να πάρω το ταξί και να πάω στο Tiffany’s. Με ηρεμεί αμέσως. Η ησυχία και η υπερήφανη όψη του, σε κάνουν να νιώθεις ότι τίποτα άσχημο δεν πρόκειται να σου συμβεί εκεί». Ετσι το “θαύμα” που βρίσκεται στην 5η Λεωφόρο και 57η οδό στελέχωσε για πάντα την pop κουλτούρα αλλά και τις συνειδήσεις των ανθρώπων όλου του κόσμου.
H βιτρίνα του νεοϋορκέζικου κοσμηματοπωλείου ήταν και παραμένει η απόλυτη gallery, μια συμπυκνωμένη αφήγηση που αναμιγνύει τη σκληρότητα και την καλογυαλισμένη λάμψη, την πραγματικότητα με την ψευδαίσθηση, τη σκοπιμότητα με την ατέλεια, το διακριτικό χιούμορ με το κοινωνικό σχόλιο. Είναι το μέρος που το διαφημιστικό σλόγκαν «οι επιθυμίες μας γίνονται ανάγκες» μεταμορφώνεται σε πραγματικότητα.
Ο θρύλος των Tiffany’s του 20ού αιώνα: Gene Moore
Ο Gene Moore ήταν Αμερικανός σχεδιαστής και διακοσμητής βιτρινών. Eντάχθηκε στην Tiffany & Company το 1955, ως καλλιτεχνικός διευθυντής και αντιπρόεδρος. Aναφέρεται συχνά ως πρωτοπόρος στην ιστορία του αμερικανικού σχεδιασμού και ως ζωτικής σημασίας πρόσωπο στη δημιουργία της εικόνας της εταιρείας κοσμημάτων Tiffany & Co. Ο ιστορικός Mark C. Taylor έχει περιγράψει τον Moore ως έναν από τους «σημαντικότερους σχεδιαστές βιτρινών του 20ού αιώνα στις Ηνωμένες Πολιτείες».
Εργαζόμενος στον οίκο Tiffany’s, ο Moore σχεδίασε περίπου 5.000 βιτρίνες, πολλές από τα οποίες περιείχαν τη συλλογή του από ταριχευμένα κολιμπρί. Ηταν επίσης γνωστός για τη χρήση πραγματικών έργων μοντέρνας τέχνης συμπεριλαμβανομένων εκείνων των Robert Rauschenberg, Jasper Johns, Alexander Ney και Andy Warhol. Είναι χαρακτηριστικό, επειδή η βιτρίνα του συγκεκριμένου καταστήματος είχε τη δύναμη πλέον ενός media, ότι πολλοί Νεοϋορκέζοι ανακάλυψαν τον Andy Warhol μέσα από τη βιτρίνα του Tiffany’s πολύ πριν ο ίδιος γίνει ο “πάπας της pop art”. Η σχεδιάστρια μόδας Pauline Trigere είπε για τον Moore: «Μπορούσε να κάνει ακόμα κι ένα καρότο glamorous».
Πώς ξεκίνησαν όλα
Ολα ξεκίνησαν το 1812 που γεννήθηκε ένας πραγματικός showman που πήρε τη μορφή επιχειρηματία: ο Charles Lewis Tiffany. Η επιθυμία του ήταν να ξεφεύγει από την πεπατημένη, να είναι επινοητικός και γοητευτικός, όλα στο όνομα τού να τραβάει τα πλήθη στο κατάστημα του. Από τη στιγμή που άνοιξε την Tiffany & Co. στη Νέα Υόρκη το 1837 ο οραματιστής έμπορος με πάθος για τους πιο σπάνιους πολύτιμους λίθους έθεσε τα πρότυπα για την αμερικανική πολυτέλεια. Κατάλαβε πολύ πριν από τους άλλους την ανάγκη που είχαν οι άνθρωποι να δουν πράγματα που δεν έχουν ζήσει και να ονειρευτούν. Να δουν κάτι που τους ξεπερνά. Εκείνη την εποχή τα βιβλία μιλούσαν για τη βιτρίνα του Tiffany’s σαν ένα μέρος που «τα διαμάντια έπαιρναν φωτιά». Ο Αμερικάνος κοσμηματοπώλης και επιχειρηματίας ήταν διατεθειμένος να κάνει τα πάντα προκειμένου να στήσει τη βιτρίνα του καταστήματος του με τη δέουσα, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της φαντασίας του, θεατρικότητα.
Η βιτρίνα ως βασικό εργαλείο επικοινωνίας
Τον πρώτο καιρό οι βιτρίνες είχαν κατακλυστεί από προϊόντα προς πώληση τα οποία ήταν καρφιτσωμένα σε ένα καλής ποιότητας ύφασμα, κολιέ πάνω σε δεκάδες γυμνά φτηνά γλυπτά και το όλο υλικό έδενε με ψεύτικα λουλούδια. Για τον Tiffany η βιτρίνα ήταν ένα εργαλείο επικοινωνίας. Δεν θα μπορούσε ποτέ να φανταστεί έναν αιώνα αργότερα, στις δεκαετίες του ’60, του ’70 μέχρι και σήμερα πως οι βιτρίνες του θα συντονίζονταν με τις εκκεντρικότητες της μόδας. Οπου για παράδειγμα, ο Candy Pratts Price έβαλε μοντέλα να κρέμονται ανάποδα(!) στη βιτρίνα του Bloomingdale’s. Για να μην πούμε για τις βιτρίνες του Halston και τις σουρεάλ αφηγήσεις τους στις βιτρίνες του “flagship store” στη Madison Avenue. Και ο Robert Currie που σόκαρε τους περαστικούς βάζοντας στις βιτρίνες νοικοκυρές με εσώρουχα, ή ρούχα υψηλής ραπτικής σε κάδους απορριμμάτων.
Κανένας όμως δεν μπορούσε να φτάσει τον δαιμόνιο Gene Moore των Tiffany’s…
Το βιβλίο “΅Windows at Tiffany & Co.” κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο Assouline. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε το Assouline.com