Ο Μιχάλης Αναστασιάδης δίνει σήμερα τα φώτα του στις μόνιμες συλλογές μουσείων σε Νέα Υόρκη, Λονδίνο, Ορλεάνη, Βιέννη και Σικάγο. Αυτή είναι η ιστορία του.
Μεγαλώνοντας στην Κύπρο και τελειώνοντας το Λύκειο έφυγε για το εξωτερικό γιατί δεν υπήρχε πανεπιστήμιο με αντικείμενο το design. Το Λονδίνο ήταν μια καλή επιλογή. Έτσι ο Ελληνοκύπριος designer, αφού ολοκλήρωσε σπουδές πολιτικού μηχανικού στο Imperial College of Science Technology and Medicine του Λονδίνου και μεταπτυχιακές σπουδές στον Βιομηχανικό Σχεδιασμό στο Royal College of Art, ίδρυσε το εργαστήριό του στο Λονδίνο το 1994 και την επώνυμη εταιρεία του το 2007 και δημιούργησε σειρά γνωστών φωτιστικών, επίπλων και αντικειμένων που επιδεικνύουν “εκλεκτικισμό, ιδιαιτερότητα και διαχρονικότητα”. Τα έργα του έφτασαν να περιλαμβάνονται στις μόνιμες συλλογές του Museum Of Modern Art της Νέας Υόρκης, του Victoria and Albert Museum και του Crafts Council στο Λονδίνο, του FRAC Centre στην Ορλεάνη της Γαλλίας, του MAK της Βιέννης και του Art Institute του Σικάγου.
“Σημαντική ατομική έκθεση με θέμα τη δουλειά μου έγινε στο πάρα πολύ σημαντικό MAC (Museum of Applied Arts) στη Βιέννη. Είχα σχεδιάσει μια εγκατάσταση στο μουσείο που “συνομιλούσε” με ένα έργο της ιδιωτικής συλλογής του Wiener Werkstatte, ενός κινήματος που εγκαθιδρύθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα στη Βιέννη από τον γραφίστα και ζωγράφο Koloman Moser, τον αρχιτέκτονα Josef Hoffmann και τον επιχειρηματία και μαικήνα Fritz Waerndorfer, ενώ αμέσως πριν από αυτό είχα μια πολύ σημαντική παρουσίαση στο Institute of Contemporary Arts στο Μιλάνο, όπου δημιούργησα μια σειρά φωτιστικών από μπαμπού”.
Διαλογισμός και σχεδιασμός
Σίγουρα, τα πράγματα δεν ήταν πολύ εύκολα από την αρχή. Αυτό είναι πολύ σημαντικό: Να βρεις την ταυτότητα σου και να επιμείνεις σε αυτά που πραγματικά πιστεύεις.
“Και όταν φτάσεις σε ένα σημείο που μεγαλώνει το ακροατήριο σου και αρχίζουν να σε προσέχουν κάποιες εταιρείες τότε τα πράγματα αλλάζουν. Εκεί πρέπει να καταλάβεις ότι δεν πρέπει να χάσεις την αυτοσυγκέντρωση σου, στο αντικείμενο και στο σχεδιασμό. Κι αυτό ήταν ένα μάθημα το οποίο όταν ήλθε αυτή η αναγνώριση, σε μια αρκετά ώριμη περίοδο για εμένα ώστε να μην χάσω την αυτοσυγκέντρωση μου πάνω στο αντικείμενο της δουλειάς, αυτό που με ενδιαφέρει”.
Για ένα διάστημα ήταν δάσκαλος γιόγκα. Συνέβη ανεξάρτητα από το γεγονός ότι πήγε να γίνει designer στο Λονδίνο. Ανακάλυψε τη γιόγκα την ίδια εποχή. Την εποχή που έπαιρνε το πτυχίο, του έγινε πρόταση να γίνει δάσκαλος είπε “γιατί όχι;” αφού είναι κάτι που βοηθάει την δικιά του πρακτική και τη γνώση του σε έναν τομέα. “Τα πρώτα χρόνια δίδασκα ως visiting lecturer και στο design. Η γιόγκα μου επέτρεψε να ασκήσω το design χωρίς κανένα συμβιβασμό κι αυτό γιατί κατάφερα να με συντηρεί οικονομικά καθώς επίσης για να στηρίξω το στούντιο μου στην αρχή της καριέρας μου ως designer. Με βοήθησε πάρα πολύ το γεγονός ότι έβγαζα τα πρώτα μου χρήματα από έναν τομέα εντελώς ανεξάρτητο από αυτόν που έχω σπουδάσει, οπότε η επαφή μου με το design ήταν πάρα πολύ “καθαρή”, αυθεντική χωρίς κανένα συμβιβασμό”.
Στο Μέγαρο Μαξίμου
Πέρασε πολλά χρόνια στην Ελλάδα, γιατί η μητέρα του είναι από τη Χίο, ο πατέρας του από την Κύπρο. Και στα χρόνια που μεγάλωνε στην Κύπρο ταξίδευε συχνά, δύο-τρεις φορές τον χρόνο στην Ελλάδα.
“Έχω τους μισούς μου συγγενείς και τους πιο πολλούς φίλους μου στην Ελλάδα, οπότε η Ελλάδα είναι το μισό μου σπίτι, αισθάνομαι ότι είμαι Έλληνας. Έφυγα για το εξωτερικό, γιατί μεγαλώνοντας στην Κύπρο, τελειώνοντας το Λύκειο δεν υπήρχε πανεπιστήμιο με αντικείμενο το design”.
Το ότι τα έργα του έφτασαν στο Μέγαρο Μαξίμου αποτελεί μια στιγμή αναγνώρισης του έργου του από την πατρίδα του, κάτι που δε συνέβαινε και τόσο συχνά σε δημιουργούς του εξωτερικού παλιότερα.
“Είναι τιμή μου το γεγονός ότι τα έργα μου, αποτελούν στοιχεία διακόσμησης στο Μέγαρο Μαξίμου και ότι η κυρία Μητσοτάκη με την οποία είχα την τιμή να γνωριστώ προσωπικώς, να συμπεριλάβει τη δουλειά μου στα αντικείμενα που ήθελε να αναδείξει στο πρωθυπουργικό Μέγαρο. Το γεγονός ότι κατέληξαν στο γραφείο του πρωθυπουργού και στο χώρο συνάντησης με τους ξένους ηγέτες, ήταν σίγουρα μια μεγάλη τιμή. Ήταν μια πολύ ωραία επαφή που είχα με την Ελλάδα ενώ η καριέρα μου είχε ξεκινήσει και συνεχιστεί στο εξωτερικό. Οπότε πάντα με ενδιέφερε να έρχομαι σε επαφή με έναν χώρο από τον οποίο κατάγομαι. Πριν λίγα χρόνια είχα μια πρόσκληση από το μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στον οποίο έκανα και μια διάλεξη, όπως επίσης δημιούργησα ένα installation. Ήταν πολύ συγκινητικά και όμορφα”.
Γιατί είναι δυσεύρετος
Αυτό που αντιλήφθηκε ο Μιχάλης Αναστασιάδης μετά τον covid, τουλάχιστον στο δικό του τομέα, ήταν ότι η μεγαλύτερη ζημιά αυτής της πανδημίας ήταν η έλλειψη φυσικής επαφής με το αντικείμενο του. Μιλάμε για ένα δημιουργικό επάγγελμα. Για αυτόν, άλλο είναι να βλέπει το έργο του στην οθόνη κι άλλο να το φτιάχνει με τα χέρια του. Δεν είναι άνθρωπος του υπολογιστή. Αν δουλεύεις με project εταιρείας άλλης χώρας τότε τα πράγματα δυσκολεύουν. Χάνεται όμως ο αυθορμητισμός της συνάντησης του designer με τον πελάτη στο εργοστάσιο του τελευταίου. Η ανθρώπινη επαφή είναι αναντικατάστατη.
Τα τελευταία χρόνια, ο Μιχάλης Αναστασιάδης έχει καταξιωθεί ως το κορυφαίο όνομα της εποχής μας στη δημιουργία φωτιστικών και μεθόδων φωτισμού. Τα μεγαλύτερα brands του πλανήτη αναμένουν στην ουρά να δημιουργήσει τις εμπνεύσεις του που έχουν μια πολύ ιδιαίτερη ταυτότητα που έχει επηρεάσει σημαντικά τους light designers παγκοσμίως. Είναι ο άνθρωπος που έχει συμβάλει καθοριστικά στο να θεωρείται σήμερα πιο σημαντικό να ξεκινήσει ένας χώρος να αποκτά υπόσταση με βάση τα φωτιστικά και το συνδυασμό φυσικού και τεχνητού φωτός και ύστερα να ακολουθούν έπιπλα και αντικείμενα.
Μετά το lock down αποφάσισε να πεί πολλά “ναι” σε προτάσεις συνεργασίας με αποτέλεσμα να μην περνάει εβδομάδα που να μην είναι στο αεροπλάνο. “Αύριο τα χαράματα φεύγω για την Αβινιόν. Δεν ξέρω αν είμαι για συγχαρητήρια ή για λύπηση, αλλά αν δεν μου άρεσε δεν θα το έκανα. Μου αρέσει να έρχομαι σε επαφή με ανθρώπους, μέρη, projects. Οι επισκέψεις στα εργοστάσια κάθε πελάτη, είναι πηγή καθημερινής έμπνευσης για εμένα”.