H καθαρή αξία του Bill Gates είναι πάνω από 100 δισ. δολάρια, ενώ της Kim Kardashian είναι περίπου 2 δισ. δολάρια. Εχετε αναρωτηθεί ποτέ ποιό είναι το προσωπικό σας net worth value;
Δίπλα στα ονόματα των διάσημων και λαμπερών ανθρώπων που μαγνητίζουν το ενδιαφέρον του κοινού για τα επιτεύγματά τους, αλλά κυρίως για τις προσωπικές τους ζωές, βλέπουμε συχνά και την καθαρή προσωπική αξία τους, που αποτιμάται σε εκατομμύρια ή δισεκατομμύρια δολάρια. Και ενώ υπό άλλες συνθήκες αυτό θα αποτελούσε ξεκάθαρη παραβίαση των προσωπικών δεδομένων, διαπιστώνουμε ότι στο ατέρμονο σύμπαν των celebrities αυτά τα στοιχεία, είναι ουσιαστικά μια μονάδα μέτρησης της δύναμης και συνεπώς της επιρροής που έχει το εκάστοτε άτομο.
Δεν είναι τυχαίο ότι το Forbes δημοσιεύει κάθε χρόνο μια λίστα με τους πιο πλούσιους ανθρώπους στον κόσμο και γι΄ αυτόν τον σκοπό απασχολεί δεκάδες ρεπόρτερ σε διάφορες χώρες για να παρακολουθεί τη δραστηριότητά τους. Ετσι, στο top 10 του Forbes για το 2022 έχουμε με τη σειρά Elon Musk, Jeff Bezos, Bernard Arnault & family, Bill Gates, Warren Buffett, Larry Page, Sergey Brin, Larry Ellison, Steve Ballmer και Mukesh Ambani, ενώ ο ιστότοπος του περιοδικού παρακολουθεί σε πραγματικό χρόνο την κατάταξη των δισεκατομμυριούχων ανά τον κόσμο, με όλα τα καθημερινά σκαμπανεβάσματα.
Oμως υπάρχουν και άλλοι διάσημοι, που παρ’ ότι δεν μπαίνουν στη λίστα του Forbes έχουν το αμείωτο ενδιαφέρον του κοινού που βρίσκει κάθε πληροφορία τέτοιου είδους σε ιστότοπους όπως ο CelebrityNetWorth. Σε αυτά τα websights συνωστίζονται βασιλείς και τηλεπερσόνες, όπως ο βασιλιάς Κάρολος και η Kim Kardashian, τραγουδιστές και αθλητές, όπως η Celine Dion και ο Στέφανος Τσιτσιπάς, αλλά και προσωπικότητες που δεν βρίσκονται εν ζωή, όπως ο Αριστοτέλης Ωνάσης, όπου σε αυτές τις περιπτώσεις υπολογίζεται ποια ήταν η καθαρή αξία τους τη στιγμή του θανάτου τους. Eτσι, μπορούμε να βρούμε οικονομικά στοιχεία για κάθε προσωπικότητα. Για παράδειγμα η Shakira έχει καθαρή περιουσία 300 εκ. δολαρίων, η Marie Chantal 2 δισ. και η Kate Moss βρίσκεται πιο χαμηλά, στα 70 εκ. δολάρια. Η περιουσία του George Clooney αποτιμάται στα 500 εκ. δολάρια, ο Bill Gates έχει περιουσία 107 δισ και του Warren Buffett εκτινάσσεται στα 110 δισ.
Τι είναι η καθαρή αξία
Η καθαρή αξία είναι το εργαλείο που μας βοηθά να κατανοήσουμε την οικονομική κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε και να αξιολογήσουμε τον τρόπο που διαχειριζόμαστε τα οικονομικά μας.
Με τον υπολογισμό της net worth έχουμε το τελικό αποτέλεσμα όσων έχουμε κερδίσει και όσων έχουμε ξοδέψει μέχρι τώρα. Ο αριθμός αυτός είναι χρήσιμος αφενός γιατί μπορεί να μας προειδοποιήσει αν βρισκόμαστε εντελώς εκτός πορείας, αφετέρου γιατί με την πάροδο του χρόνου, παίρνουμε πιο ουσιαστική εικόνα για τα οικονομικά μας. Η παρακολούθηση της καθαρής αξίας από έτος σε έτος, μας βοηθά να αξιολογήσουμε τη συνολική οικονομική υγεία μας και να αναθεωρήσουμε τη στρατηγική μας όπου αυτό είναι εφικτό.
Oπως συμβαίνει και στο χρηματιστήριο, η καθαρή αξία είναι κυμαινόμενη, όμως η συνολική τάση είναι σημαντική. Ιδανικά, η καθαρή αξία συνεχίζει να αυξάνεται με την ηλικία μας, καθώς πληρώνουμε χρέη, δημιουργούμε κεφάλαια, αποκτάμε περισσότερα περιουσιακά στοιχεία και ούτω καθεξής. Δεδομένου ότι η οικονομική κατάσταση και οι στόχοι κάθε ατόμου διαφέρουν, είναι δύσκολο να δημιουργηθεί μια καθαρή αξία που να ισχύει για όλους. Αντίθετα, θα πρέπει ατομικά να προσδιορίσουμε το οικονομικό σημείο στο οποίο θέλουμε να βρισκόμαστε βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.
Περιουσιακά στοιχεία μείον οικονομικές υποχρεώσεις
Η καθαρή αξία (Net Worth Value) είναι η διαφορά μεταξύ αυτού που κατέχουμε και αυτού που οφείλουμε. Αν τα περιουσιακά μας στοιχεία υπερβαίνουν τις υποχρεώσεις μας έχουμε θετική καθαρή αξία και αρνητική αν οι υποχρεώσεις είναι μεγαλύτερες από το ενεργητικό μας. Ετσι, ο υπολογισμός της net worth είναι απλά η αξία όλων των περιουσιακών στοιχείων που διαθέτουμε, μείον την αξία των υποχρεώσεών μας. Τα περιουσιακά στοιχεία περιλαμβάνουν μετρητά, αυτοκίνητα, κοσμήματα, ακίνητα, έργα τέχνης, συλλογές και μετοχές που μπορούμε να πουλήσουμε, τα οποία αναφέρονται συχνά ως ρευστά περιουσιακά στοιχεία.
Ορισμένα πάγια στοιχεία ενεργητικού μπορούν επίσης να υπολογίζονται στην εκτίμηση της καθαρής αξίας, υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχει η δυνατότητα πώλησής τους εάν χρειαστεί. Για παράδειγμα, το σπίτι στο οποίο ζούμε μετρά στην καθαρή αξία, δεδομένου ότι μπορούμε να το πουλήσουμε. Ωστόσο, υπάρχει σκεπτικισμός σχετικά με το αν οι κατοικίες πρέπει να θεωρούνται περιουσιακά στοιχεία για τον υπολογισμό της καθαρής αξίας. Ορισμένοι οικονομικοί εμπειρογνώμονες πιστεύουν ότι πρέπει να θεωρείται περιουσιακό στοιχείο γιατί μπορεί να ρευστοποιηθεί.
Aλλοι ειδικοί θεωρούν ότι ακόμα και αν ο ιδιοκτήτης του σπιτιού λάβει μετρητά από την πώλησή του, αυτά τα μετρητά θα διατεθούν για την αγορά ή την ενοικίαση άλλου σπιτιού, που ουσιαστικά σημαίνει ότι τα μετρητά που λαμβάνονται γίνονται μια νέα υποχρέωση – δηλαδή κόστος αντικατάστασης στέγασης. Φυσικά, εάν το σπίτι που πωλείται έχει μεγαλύτερη αξία από την κατοικία αντικατάστασης, μέρος της αξίας του μπορεί να θεωρηθεί περιουσιακό στοιχείο. Το εισόδημα δεν περιλαμβάνεται στον υπολογισμό, γιατί αν και μπορεί να λαμβάνουμε κάθε μήνα έναν μεγάλο μισθό, είναι πιθανό να έχουμε χαμηλή καθαρή αξία, γιατί ξοδεύουμε το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων.
Αντίθετα, ακόμη και αν έχουμε μέτρια εισοδήματα μπορούμε να συσσωρεύσουμε σημαντικό πλούτο και να έχουμε υψηλή net worth κάνοντας αποταμιεύσεις και αγορές περιουσιακών στοιχείων που διατηρούν ή αυξάνουν την αξία τους. Oσον αφορά τις υποχρεώσεις, σε αυτές εμπίπτουν όλα τα ποσά που οφείλουμε σε άλλο πρόσωπο, σε τράπεζα, ή το δημόσιο κ.λπ., εν ολίγοις κάθε χρέος που μπορεί να έχουμε. Σε περίπτωση που το ακίνητό μας είναι σε υποθήκη, υπολογίζεται επίσης ως υποχρέωση. Επιπλέον, σημαντικό είναι να είμαστε προσεκτικοί στην αποτίμηση των περιουσιακών μας στοιχείων, γιατί είναι εύκολο να διογκώσουμε την αξία τους και να οδηγηθούμε σε λάθος αποτέλεσμα.
Πώς υπολογίζουμε την καθαρή αξία μας
– Υπολογίζουμε τα περιουσιακά μας στοιχεία
Για να ξεκινήσουμε τη διαδικασία υπολογισμού θα πρέπει να βρούμε το άθροισμα όλων των περιουσιακών μας στοιχείων. Σε αυτήν την περίπτωση, «περιουσιακά στοιχεία» μπορεί να σημαίνει οτιδήποτε κατέχουμε και έχει αξία και είναι μια ευρεία κατηγορία που περιλαμβάνει πολλούς διαφορετικούς τύπους εκμεταλλεύσεων. Εδώ να επισημάνουμε και την αξία των άυλων περιουσιακών στοιχείων, τα οποία δεν έχουν σαφή αγοραία αξία και περιλαμβάνουν συμμετοχές σε εμπορικά σήματα, πνευματικά δικαιώματα ή ευρεσιτεχνίες. Τα άυλα περιουσιακά στοιχεία ενίοτε συνυπολογίζονται στους υπολογισμούς της καθαρής θέσης, αλλά όχι πάντα.
– Υπολογίζουμε τις υποχρεώσεις μας
Μόλις μάθουμε το σύνολο του ενεργητικού μας, το επόμενο βήμα στον υπολογισμό είναι να γνωρίζουμε το πλήρες εύρος των υποχρεώσεών μας. Ως υποχρεώσεις ορίζονται οποιεσδήποτε χρηματοοικονομικές οφειλές ή υποχρεώσεις. Oπως τα περιουσιακά στοιχεία, οι υποχρεώσεις αποτελούν μια ευρεία κατηγορία και ποικίλλουν ανάλογα με τις περιστάσεις ενός ατόμου.
– Υπολογίζουμε την καθαρή μας αξία
Αφού γνωρίζουμε τόσο τα περιουσιακά στοιχεία όσο και τις υποχρεώσεις μας, μπορούμε να υπολογίσουμε την καθαρή μας αξία, χρησιμοποιώντας τον τύπο της καθαρής θέσης, που σημαίνει αφαίρεση των συνολικών υποχρεώσεων από το σύνολο του ενεργητικού μας.
Παράδειγμα
Ας υποθέσουμε ότι έχουμε €250.000 σε περιουσιακά στοιχεία και €75.000 σε υποχρεώσεις, χρησιμοποιούμε τον τύπο:
Καθαρή θέση = Ενεργητικό − παθητικό
Καθαρή αξία = €250.000 − €75.000
Καθαρή αξία = €175.000
Ωστόσο, ας πούμε ότι έχουμε αποκτήσει ένα νέο σπίτι (χωρίς δάνειο), αξίας €125.000, αλλά έχουμε λάβει επίσης ένα προσωπικό δάνειο €10.000 για να ξεκινήσουμε μια επιχείρηση. Τα περιουσιακά μας στοιχεία θα αυξηθούν από €250.000 σε €375.000 και οι υποχρεώσεις μας θα άλλαζαν από €75.000 σε €85.000.
Aρα, με βάση αυτούς τους νέους αριθμούς:
Καθαρή θέση = Ενεργητικό − παθητικό
Καθαρή αξία = €375.000 − €85.000
Καθαρή αξία = €290.000
ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ
* Η καθαρή αξία είναι το ποσό κατά το οποίο τα περιουσιακά μας στοιχεία υπερβαίνουν τις υποχρεώσεις μας ή αυτό που έχουμε έναντι αυτού που πρέπει να αποπληρώσουμε.
* Τα περιουσιακά στοιχεία περιλαμβάνουν επενδύσεις, τραπεζικούς λογαριασμούς, ακίνητα και προσωπικά αντικείμενα όπως το αυτοκίνητο και τα κοσμήματά μας.
* Οι υποχρεώσεις περιλαμβάνουν το στεγαστικό δάνειο, τα καταναλωτικά δάνεια, το χρέος πιστωτικών καρτών και οποιοδήποτε άλλο χρέος.
* Ανεξάρτητα από την οικονομική μας κατάσταση, η γνώση της καθαρής μας αξίας βοηθά να αξιολογήσουμε την τρέχουσα οικονομική μας κατάσταση και να σχεδιάσουμε το μέλλον.
* Η καθαρή αξία είναι κυμαινόμενη όμως έχει ιδιαίτερη σημασία η συνολική τάση. Καθώς μεγαλώνουμε, η καθαρή μας αξία ιδανικά θα πρέπει να αυξάνεται.
Εισαγωγική φωτογραφία: Bill Gates & Warren Buffett
Φωτογραφίες: Getty Images / Ideal Image