Ενας από κορυφαίους διαφημιστές στην ιστορία, με 20 (από τις οποίες οι 19 επιτυχημένες) εκλογικές καμπάνιες, ο Ζακ Σεγκελά μάς περιγράφει με τον συναρπαστικό τρόπο όλα όσα αξίζει να συνειδητοποιήσουμε για την κλιματική αλλαγή και την εποχή μας.
Σήμερα πρέπει να φάμε λιγότερο κρέας και ψάρι. Να χρησιμοποιήσουμε λιγότερο νερό. Να προτιμήσουμε το ποδήλατο από το αυτοκίνητο. Να ξεχωρίσουμε την ανακύκλωση από τα υπόλοιπα σκουπίδια. Να περιορίσουμε τη χρήση πλαστικού. Και κάτι που δεν λέει κανείς, να σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε 24 ώρες το 24ωρο τους υπολογιστές. Και είναι δουλειά των δημιουργικών ανθρώπων να κάνουν το κοινό να αγαπήσει την καινούργια μορφή ενέργειας, την ηλεκτρική για το αυτοκίνητο. Να υπερασπιστεί, σε πολιτικό επίπεδο όσο κι αν ακούγεται περίεργο, τον σταθμό παραγωγής ατομικής ενέργειας. Κι αυτό γιατί ένας ηλιακός θερμοσυσσωρευτής λειτουργεί 1500 ώρες την εβδομάδα, μιία γεννήτρια αιολικής ενέργειας λειτουργεί 1800 ώρες την εβδομάδα, η ατομική ενέργεια λειτουργεί 7500 ώρες τον χρόνο κι επομένως δεν πρέπει να την υποτιμήσουμε. Διαφορετικά δεν θα μπορέσουμε ποτέ να βρούμε μια λύση στο πρόβλημα. Αυτό που με ενδιαφέρει περισσότερο είναι η προστασία της φύσης.
Πρέπει να πολεμήσουμε τη σπατάλη των πόρων. Η Amazon για δύο χρόνια κατέστρεφε τα προϊόντα της που δεν είχαν πουληθεί, αντί να τα μοιράσει στην Αφρική ή την Ασία. Πώς μπορούμε να έχουμε έναν καπιταλισμό τόσο εγωιστικό; Δεν θα μπορούσαν να οργανωθούν ανταλλαγές των περισσευμάτων ανά περιοχές του πλανήτη για την καλύτερη κατανομή τους; Να γιατί οι διαφημιστές είναι σημαντικοί. Γιατί βλέποντας όλα αυτά μπορούν να ξυπνήσουν συνειδήσεις.
Ζούμε το δράμα της πλαστικοποίησης των ωκεανών, όπου 5 τόνοι τον χρόνο ανά άτομο πλαστικών απορριμμάτων από τα οποία ένα πολύ μικρό ποσοστό ανακυκλώνεται (γύρω στο 20%). Μόνο η Νορβηγία θα πετύχει το 2025 να φτάσει στο 100% της ανακύκλωσης του πλαστικού που πετιέται στη θάλασσα. Με αποτέλεσμα να τρώμε μια πλαστική κάρτα τραπέζης την εβδομάδα. Ετσι μολυνόμαστε όλοι οι γήινοι.
Διέσχισα όλη τη φύση του κόσμου και κοιμόμουν κάθε βράδυ στην ύπαιθρο. Πρέπει να σώσουμε τα δέντρα. Στη Βραζιλία βρίσκονται το 5% των δασών του κόσμου, για αυτό τη λέμε πνεύμονα του κόσμου. Τον Μπολσονάρου πρέπει να τον βάλουν φυλακή, γιατί πολλαπλασίασε επί 4 τον ρυθμό αποψίλωσης των δασών.
Σπατάλη υδάτινων πόρων
To 2021 συμπληρώσαμε ως συγκρότημα Havas, είκοσι χρόνια συνεργασίας με τη Reckitt. Με πήρε τηλέφωνο το αφεντικό της εταιρείας, ο Fabrice Beaulieu, στον οποίο αφιέρωσα το τελευταίο μου βιβλίο. Η εταιρεία του παράγει, μεταξύ άλλων, τα προϊόντα καθαρισμού πλυντηρίων πιάτων Finish. Ο Fabrice μου άνοιξε τα μάτια σε μια πραγματικότητα. Σε ορισμένες χώρες, όπως η Τουρκία, οι άνθρωποι προ-πλένουν τα πιάτα τους πριν τα βάλουν στο πλυντήριο πιάτων. Οι μηχανικοί του έκαναν μια μελέτη για να δουν αν ήταν χρήσιμο. Το συμπέρασμά τους ήταν ξεκάθαρο πως δεν είναι. Το μηχάνημα είναι πιο αποτελεσματικό από τον άνθρωπο και δεν έχει νόημα να πλένεις τα μαχαιροπήρουνά σου δύο φορές. Αλλά υπολόγισαν επίσης τι αντιπροσωπεύει από την άποψη της κατανάλωσης νερού. Και εκεί, κατάλαβαν ότι κάθε χρήστης πετούσε 50 λίτρα νερό κάθε εβδομάδα.
Στο τέλος του έτους, αν αναλογιστεί κανείς ότι το 85% των τουρκικών νοικοκυριών το κάνει, ολόκληρες λίμνες απειλούν να εξαφανιστούν. Αυτή η κατάσταση είναι ακόμη πιο ανησυχητική καθώς η Τουρκία θα βιώσει, με την υπερθέρμανση του πλανήτη, ένα μεγάλο υδάτινο σοκ σε δέκα χρόνια. Είπα στον εαυτό μου ότι δεν μπορούσα να μείνω στάσιμος. Πήρα ένα αεροπλάνο και πήγα στην Κωνσταντινούπολη όπου έχουμε παράρτημα του συγκροτήματος Havas. Βρήκα τους δημιουργικούς ανθρώπους εκεί σε πλήρη αναβρασμό. Αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε μια εκστρατεία για να ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους να εξοικονομούν υδάτινους πόρους. Το National Geographic ήρθε να κάνει μια ταινία. Αυτό το ντοκιμαντέρ μεταδόθηκε στη συνέχεια στα σχολεία.
Μοιράσαμε επίσης σε καθέναν από τους συμμετέχοντες του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός ποτήρια στα οποία είχαν βαθμολογηθεί η στάθμη του νερού που θα έφτανε, τα επόμενα χρόνια, στις κύριες τουρκικές λίμνες, αν μέναμε αδρανείς. Η καμπάνια είχε μεγάλη επιτυχία, κέρδισε βραβεία σε όλο τον κόσμο. Στο Νταβός, ορισμένοι αρχηγοί κρατών μας έδωσαν την εντύπωση ότι μόλις ανακάλυψαν το πρόβλημα. Αλλά κυρίως επειδή οι νεότερες γενιές έχουν καταλάβει το θέμα, τρέφω την ελπίδα ότι η δράση μας θα έχει αποτέλεσμα μακροπρόθεσμα”.
Οχι στην πολιτικοποίηση της οικολογίας
Αλλά η οικολογία δεν είναι περιοριστική, δεν καταργεί ελευθερίες. Αρα είμαστε ως δημιουργικοί κατά της πολιτικοποίησης της οικολογίας. Πιστεύω ότι το πρόβλημα πρέπει να αντιμετωπιστεί από όλους μας κι όχι από ένα μόνο κόμμα. Είναι ένα θέμα που αφορά το σύνολο των κατοίκων του πλανήτη. Και όχι ένα ποσοστό ενός οικολογικού κόμματος. Για να παλέψεις για την προστασία του περιβάλλοντος υπάρχουν πρώτα οι συμφωνίες κρατών σαν αυτήν του Παρισιού. Και εν συνεχεία οι δημιουργικοί που μπορούν μέσω των brands να ασκήσουν πίεση στους ισχυρούς κυβερνώντες αυτού του κόσμου να διαπραγματευτούν.
Υπάρχουν ήδη αποτελέσματα από αυτό. Η Κίνα έχει δεσμευτεί να έχει επιτύχει μηδενική εκπομπή άνθρακα μέχρι το 2060. Εν συνεχεία, όπως το έλεγε ο στρατηγός Ντε Γκολ όπου κάθε βράδυ αφού έφευγαν όλοι από το Elysee έσβηνε το φως, μια τέτοια χειρονομία προς όφελος της οικονομίας θα έπρεπε να κάνει ο καθένας από εμάς. Ολα αυτά είναι καλά, αλλά το πρώτο αρπακτικό, άρα και φορέας δράσης είναι ο άνθρωπος. Αυτός πρέπει να κινητοποιηθεί με μικρές καθημερινές χειρονομίες. Παλέψαμε ενάντια στον κορονοϊό και τα καταφέραμε παρά τα δράματα που προκάλεσε, εφαρμόζοντας τρεις-τέσσερις κινήσεις που αποτελούσαν εμπόδια απέναντι στην περαιτέρω εξάπλωσή του. Το ίδιο πρέπει να κάνουμε για το περιβάλλον.
Εδώ, σε απόσταση 35 χιλιομέτρων από το Παρίσι, έχουμε το δάσος του Chantilly το οποίο δεν θα ξέρουμε αν θα υπάρχει σε πενήντα χρόνια από τώρα και παρόλα αυτά το πρόβλημα του δεν αναλαμβάνει να το επιλύσει κανείς. Την ίδια στιγμή που στη Φινλανδία ο πρόεδρος απαίτησε για κάθε ένα κομμένο δέντρο να φυτευτούν άλλα τέσσερα στη θέση του. Στη Βολιβία το κράτος παρέχει ένα μηνιαίο ποσό στους χωρικούς για να προστατεύουν τα δέντρα. Στη Γαλλία ή στην Ελλάδα υπάρχει το πρόβλημα των πόλεων που είναι φτιαγμένες από μπετόν κάτι που αποτελεί μια σφαγή όχι μόνο των υδάτινων πόρων που χρειάζονται για να γίνει αλλά και οι ρύποι που εκπέμπουν αυτά τα υλικά, που όταν δεν υπάρχει βλάστηση, το κακό που προκαλούν είναι ανεξέλεγκτο.
Ο ρόλος των δημιουργικών ανθρώπων
“Σήμερα, οι δημιουργικοί άνθρωποι έχουν να παίξουν ένα βασικό ρόλο ενάντια στην κλιματική κρίση. Στα 20 μου χρόνια είχα την τύχη να ήμουν ο πρώτος που γύρισε τον κόσμο με ένα 2CV και για χρόνια κοιμόμουν έξω, μέσα στη φύση. Δεν είχαμε τότε λεφτά για κάτι παραπάνω. Διασχίσαμε και τις πέντε ηπείρους, περάσαμε φυσικά από την Αθήνα, η οποία μας είχε εντυπωσιάσει με την άφιξή μας και την οποία θυμάμαι ακόμα.
Πιστεύω ότι οι διαφημιστές είναι κοντά στην οικολογία γιατί είναι ένας κοινωνικός αγώνας, η καλλιτεχνική τους πλευρά προϋποθέτει να βρίσκονται κοντά στη φύση, στους ανθρώπους, αλλά και στα ζώα. Υπάρχει επίσης η συνειδητοποίηση ότι οι δημιουργικοί άνθρωποι στέκονται πάντα με θαυμασμό απέναντι στον κόσμο και μπορούν να σκεφτούν ότι αυτός ο κόσμος δεν θα είναι ο ίδιος με αυτόν των παιδιών τους. Είναι, κυρίως για τους δημιουργικούς του Δυτικού κόσμου, μια εμπορική υποχρέωση, αφού δεν υπάρχει brand σήμερα που να μην συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις ενός στρατευμένου οικολόγου. Διαφορετικά, η εν λόγω μάρκα θα εγκαταλειφθεί από το κοινό της.
Δεν υπάρχει brand σήμερα που να μην είναι πράσινο ή που να μην προσπαθεί να είναι. Μέσα στο γκρουπ Havas έχουμε δεκάδες πλέον ειδικούς πάνω στην οικολογία, έτσι ώστε για κάθε καινούργιο λογαριασμό που μπαίνει στην εταιρεία να του προτείνουμε την πιο “πράσινη” δυνατή επικοινωνία. Οι προτάσεις μας φτάνουν μέχρι και τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας του προϊόντος, έτσι ώστε αυτή να είναι όσο πιο “πράσινη” γίνεται. Αυτή είναι η πράσινη επανάσταση. Τελικά είναι ένα state of mind, ένας τρόπος τού να υπάρχεις περισσότερο και από το να ζεις.
Φωτογραφίες: unsplash