Forever ’60s. Έτσι λέγεται η έκθεση της συλλογής Pinault στο “Couvent” των Ιακωβίνων στην πόλη Ρεν της Γαλλίας που διαρκεί μέχρι τις 10 Σεπτεμβρίου. Τι είχε αυτή η δεκαετία που το αίμα της νεολαίας του Δυτικού κόσμου έβραζε;
Μπαίνοντας στο κτίριο που στη Γαλλία είναι γνωστό ως “Couvent des Jacobins” αφήνεις την εποχή μας αναγκαστικά πίσω από την πόρτα εισόδου του. Το μοναστήρι των Ιακωβίνων, επίσης γνωστό ως πρώην μοναστήρι Bonne-Nouvelle, είναι ένα πρώην θρησκευτικό κτίριο και στρατώνας που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης της Rennes. Αποτελείται από μια εκκλησία, ένα μοναστήρι και μοναστηριακά κτίρια. Εκεί επέλεξαν τα στελέχη που διαχειρίζονται τη συλλογή Pinault, να γίνει η έκθεση με τον τίτλο “Forever 60s” που συγκεντρώνει έργα που συγκέντρωσε ο Γάλλος δισεκατομμυριούχος τα τελευταία πενήντα χρόνια.
Μέσα από περισσότερα από 80 εμβληματικά έργα, ορισμένα από τα οποία δεν έχουν εκτεθεί ποτέ στο παρελθόν από τη συλλογή Pinault, το “Forever Sixties” φωτίζει μια καθοριστική στιγμή στην ιστορία της σύγχρονης τέχνης, την οπτική επανάσταση της δεκαετίας του 1960, και τη διαρκή κληρονομιά της στο δημιουργικό έργο των δεκαετιών που ακολούθησαν.
Τι ήταν η δεκαετία του ’60; Απελευθέρωση, καταστολή, ή οικειοποίηση αγγλοσαξονικών στοιχείων; Υπό την αγγλοαμερικανική επιρροή, η δεκαετία αυτή χαρακτηρίστηκε από μια άνευ προηγουμένου δημογραφική και οικονομική έκρηξη, την ανάδυση μιας καταναλωτικής κοινωνίας και την έναρξη της κατάκτησης του διαστήματος.
Χαρακτηρισμένη από ιδεολογικές συγκρούσεις, τον Ψυχρό Πόλεμο και τους πολέμους της αποαποικιοποίησης, τη βίαιη κορύφωση του κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα και τη σεξουαλική απελευθέρωση, η Swingeing Sixties -κατασταλτικά χρόνια όπως τα αποκαλεί ο Richard Hamilton, παίζοντας με τις λέξεις “swinging” και “swingeing”- ήταν επίσης ένα πεδίο εντάσεων που αντιπαρατέθηκαν μεταξύ συντηρητισμού και εκδημοκρατισμού, κυρίαρχης κουλτούρας και εναλλακτικών αντικουλτούρων, μερκαντιλιστικού κομφορμισμού και ονείρων απόδρασης.
Pop Art και Νέος Ρεαλισμός, ρήξη με την αφαίρεση
Προϊόν και σύμπτωμα της εποχής και αποφασιστικά προσηλωμένη στο παρόν, η Pop Art στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη συγκλόνισε οπτικά επαναπροσδιορίζοντας, μεταξύ 1956 και 1968, τους κανόνες μιας νεωτερικότητας που βρισκόταν στα τελευταία της, και ενσταλάζοντας ένα κριτικό και επαναστατικό πνεύμα που εξακολουθεί να διακατέχει τη σύγχρονη τέχνη.
Σε ρήξη με την Αφαίρεση της δεκαετίας του 1950, η Ποπ, όπως και το ρεύμα που πήρε το όνομα “Nouveau Réalisme” στη Γαλλία, ανέτρεψε τις ιεραρχίες και έφερε στη σφαίρα της τέχνης και της σκέψης, σαν με κολάζ, τα θέματα και τα αντικείμενα της καθημερινής ζωής, την κοινωνία της ψυχαγωγίας και της διαφήμισης, την πραγματικότητα των πολιτικών, φεμινιστικών και φυλετικών αγώνων και τις ειδήσεις των μέσων μαζικής ενημέρωσης που μετέτρεπαν τον δυτικό κόσμο σε ένα παγκόσμιο χωριό.
Την ατμόσφαιρα αυτής της εποχής απεικονίζουν τα έργα των Richard Avedon, Evelyne Axell, John Baldessari, Teresa Burga, Robert Colescott, Llyn Foulkes, Gilbert & George, Robert Gober, Richard Hamilton, David Hammons, Duane Hanson, Alain Jacquet, Edward Kienholz, Kiki Kogelnik, Barbara Kruger, Christian Marclay, Tim Noble & Sue Webster, Raymond Pettibon, Michelangelo Pistoletto, Richard Prince, Martial Raysse, Ed Ruscha, Niki de Saint Phalle, Sturtevant, Jerzy Ryszard “Jurry” Zielinski…Επιμελητής της έκθεσης η Emma Lavigne, Γενική Διευθύντρια της Συλλογής Pinault, με τον Tristan Bera, υπεύθυνο έρευνας του ίδιου toy Oργανισμού που διαχειρίζεται τις αγορές έργων Τέχνης του Francois Pinault.
Ο 87χρονος François Pinault είναι Γάλλος δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας, ιδρυτής του ομίλου Kering o οποίος έχει στην κατοχή του τα πολυτελή brand Saint Laurent, Alexander McQueen και Gucci και της επενδυτικής εταιρείας συμμετοχών Artémis. Σήμερα, η εταιρεία 22 δισεκατομμυρίων δολαρίων (πωλήσεις 2022), η οποία κατέχει επίσης τη μάρκα ρολογιών Girard-Perregaux, διευθύνεται από τον γιο του Pinault, François-Henri. Στην οικογένεια ανήκει και ο εμβληματικός οίκος δημοπρασιών Christie’s, καθώς και μια συλλογή έργων τέχνης 3.000 τεμαχίων με έργα των Picasso, Mondrian και Koons.
*Η έκθεση “Forever Sixties” θα διαρκέσει από τις 10 Ιουνίου ως τις 17 Σεπτεμβρίου 2023 / Couvent des Jacobins, 20 Place Sainte-Anne, Rennes
Εισαγωγική Φωτογραφία: Tim Noble and Sue Webster, Forever, 2001, Collection Pinault © Adagp, Paris, 2023