Ολοι μας γνωρίζουμε πως το μυαλό θέλει ανάπαυση, όμως στην εποχή μας και η ανάπαυση θέλει μυαλό.
Διανύουμε ήδη σχεδόν τα μισά των ‘20s και όλοι μας διαπιστώσαμε ήδη πως τίποτα στην εποχή μας δεν είναι όπως το γνωρίζαμε. Οι ιλιγγιώδεις ρυθμοί της καθημερινότητας συναγωνίζονται εκείνους της τεχνολογικής εξέλιξης, αλλά και των αυξανόμενων κοινωνικών υποχρεώσεων για όλους ανεξαρτήτως ηλικίας. Με την ουσιαστική ψυχαγωγία να καταλαμβάνει ολοένα και μικρότερο μερίδιο από το 24ωρό μας, οι περισσότεροι ταυτίζουμε την ξεκούραση με το άραγμα στον καναπέ στο τέλος της ημέρας -συνήθως με το κινητό ή το τάμπλετ μας ως προέκταση του χεριού με το βλέμμα να χάνεται στο άπειρο- ή με τον πολυπόθητο και όχι τόσο εύκολο για πολλούς βαθύ ύπνο ή έστω την απογευματινή σιέστα. Είναι όμως αυτά που χαρίζουν στ’ αλήθεια την ανάπαυση στον εγκέφαλο;
Παρότι όλα τα παραπάνω έχουν τη θέση τους στην καθημερινότητά μας, το μεγαλύτερο λάθος που κάνουμε είναι πως αντιμετωπίζουμε την ανάπαυση ως μια εντελώς παθητική εμπειρία. Η αληθινή ξεκούραση, λένε οι ειδικοί, δεν είναι μόνον η καθιστική ζωή ή η ξάπλα, αλλά -κυρίως- το να δίνουμε στον εγκέφαλό μας τα απαραίτητα αναζωογονητικά διαλείμματα ώστε να λειτουργήσει στο βέλτιστο επίπεδο. Ενώ ο επαρκής ύπνος είναι απαραίτητος για την υγεία του εγκεφάλου, ειδικά σε έναν κόσμο όπου το εργασιακό οκτάωρο απαιτεί απόλυτη προσήλωση, πολλές μορφές ανάπαυσης περιλαμβάνουν δραστηριότητα αντί απλώς του ύπνου.
Αρκεί να σκεφτεί κανείς την ενέργεια και την αναζωογόνηση που αποκομίζουμε μέσα από μια μεγάλη βόλτα ή την πεζοπορία στη φύση, για να αντιληφθεί πόσο γεμίζουν οι ψυχικές μας μπαταρίες και ότι η ανάπαυση του μυαλού δεν απαιτεί παθητική αλλά ενεργητική συχνά στάση. Καθώς οι επιστήμονες μάλιστα έχουν καταλήξει πως το μυαλό μας βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία όταν κάνουμε ενδοσκόπηση ή ονειροπολούμε, προτείνουν να αφήσουμε την ακινησία και τον ύπνο να αναλάβουν τη σωματική ανάπαυση και να εκπαιδευτούμε στην πνευματική αναζωογόνηση με τρόπους όπως οι ακόλουθοι.
Βρείτε (ή θυμηθείτε) το χόμπι σας
Ακούγεται απλοϊκό, όμως είναι ακριβώς αυτό που ήταν ανέκαθεν ό,τι πιο αποτελεσματικό για την πνευματική ανάταση. Η ζωγραφική, ο μοντελισμός, διάφορες κατασκευές ή και το πλέξιμο ακόμη, είναι απαραίτητα για την υγιή λειτουργία του εγκεφάλου, καθώς τον ξεκουράζουν ουσιαστικά και δημιουργικά, αφού σε κανένα δεν εμπεριέχεται το άγχος και η πίεση που κρύβουν οι αγγαρείες της ημέρας και η εργασία.
Μικρά (και όσο πιο συχνά) διαλείμματα
Ολοι μας το έχουμε διαπιστώσει, δεν μένει παρά να το καθιερώσουμε. Οι στιγμές όπου «κολλάμε» και κάνουμε ένα διάλειμμα ασχολούμενοι με κάτι άλλο ή απολαμβάνοντας τον καφέ μας παίρνοντας βαθιές ανάσες, έχουν πάντοτε ως αποτέλεσμα να καθαρίζει το μυαλό και η λύση που αποζητούσαμε να έρχεται αβίαστα. Αυτό συμβαίνει γιατί μέσα στα διαλείμματα αυτά οι όποιες διεργασίες του εγκεφάλου ωριμάζουν και το μυαλό κάνει την αποθεραπεία του, δίνοντάς μας νέα ώθηση.
Νους υγιής…
…εν σώματι υγιή! Μπορεί μεν η σωματική άσκηση να συνοδεύεται από (ελεγχόμενη) καταπόνηση, λογίζεται όμως ως απόλυτη ξεκούραση για το μυαλό και αυτό το γνωρίζουν καλά όσοι γυμνάζονται συστηματικά. Είτε επιλέξετε βάρη και αερόβια άσκηση, είτε επιδοθείτε στην κολύμβηση ή τη γιόγκα, η αίσθηση ευεξίας που δημιουργείται μετά την άθληση είναι εξίσου πολυπόθητη με το «καθαρό μυαλό» που έχει κανείς βγαίνοντας από το γυμναστήριο.
Οχι άλλο σκρολάρισμα
Το μυαλό δεν πρόκειται ποτέ να αναπαυθεί όταν τα δάχτυλα σκρολάρουν μηχανικά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που το βομβαρδίζουν με πληροφορίες express, έστω κι αν εκείνη τη στιγμή το σώμα ξεκουράζεται στο κρεβάτι ή ξαποσταίνει στο κάθισμα του λεωφορείου. Αντιθέτως, η ακρόαση της μουσικής που εμείς επιλέγουμε μας ψυχαγωγεί και μας αναζωογονεί, ενώ ακόμη και το να επιλέξουμε ένα podcast που μας ενδιαφέρει προσφέρει πολλά παραπάνω απ’ ό,τι οι φρενήρεις εικόνες ενός reel.
Πάμε (πάλι) διακοπές
Ναι, είναι δύσκολες εποχές, τα εισιτήρια ακριβαίνουν και το κόστος διαμονής ανεβαίνει συνεχώς, όμως οι μικρές «κοπάνες» με κάθε ευκαιρία καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου έχουν μεταξύ άλλων ευεργετικά αποτελέσματα και στην πνευματική ανάπαυση. Το να περιμένει κανείς όλο τον χρόνο για το καλοκαίρι δεν έχει καθόλου πλάκα -αντιθέτως συχνά απογοητευόμαστε αφού συναισθηματικά επενδύουμε περισσότερα σε αυτές λογαριάζοντας… χωρίς τον ξενοδόχο-, ενώ οι σύντομες αποδράσεις λίγων ημερών ανά τρίμηνο περίπου δίνουν στο μυαλό την ευκαιρία να ανασυντάξει τις δυνάμεις του και να κάνει ένα δυναμικό restart.
Φωτογραφίες: Getty Images / Ideal Image