100 φυτά για να δημιουργήσετε τον κήπο των ονείρων σας

Ονειρευτείτε, σχεδιάστε, δημιουργήστε και ξαναπροσπαθήστε.
Αυτό είναι το μήνυμα της συλλεκτικής έκδοσης που κυκλοφορεί με το Θέμα την Κυριακή 17 Μαρτίου. Η νέα, πρωτότυπη έκδοση, που δημιουργήθηκε από την Μαριάννα Ράππου, Garden Coach, Γεωπόνο και Αρχιτέκτων Τοπίου, είναι ένα κάλεσμα στον συναρπαστικό κόσμο της γνώσης των φυτών. Πώς να τα φροντίσετε, τί να προσέξετε, με τί να τα συνδυάσετε.

Κήπος: Το παιδί μέσα μας
Όπως γράφει χαρακτηριστικά η Μαριάννα Ράππου, Garden Coach, Γεωπόνος και Αρχιτέκτων Τοπίου: Ο κήπος δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένας διάλογος με το παιδί που όλοι έχουμε πάντα μέσα μας. H δημιουργία ενός κήπου συνδυάζει τη γνώση του φυτικού υλικού με το προσωπικό γούστο του δημιουργού, λειτουργώντας ως συνδετικός κρίκος ανάμεσα σε αυτόν και τη φύση, με κοινό παρονομαστή τον χρόνο. Ο ελληνικός μεσογειακός κήπος διαθέτει πλήθος ενδημικών, φαρμακευτικών, καλλωπιστικών, αλλά και βρώσιμων φυτών. Πλούσιος σε αρώματα, γεύσεις και χρώματα, έχει την ικανότητα να ενεργοποιεί τις αισθήσεις μας. Το μοναδικό λιτό και ρομαντικό του στυλ διαμορφώθηκε από το ζεστό ξηρό κλίμα και τους ήπιους χειμώνες της Μεσογείου. Ενσωματώνει φυτά ανθεκτικά στην ξηρασία, ενώ το χαλίκι και άλλα φυσικά υλικά αντικαθιστούν τον ενεργοβόρο χλοοτάπητα. Τα καθιστικά (ως σημεία δροσισμού) και τα φυτά σε διακοσμητικές γλάστρες αφθονούν, ενώ δεν λείπει το στοιχείο του νερού ως δροσιστικό και ηρεμιστικό στοιχείο. Το φυτικό υλικό που επιλέχθηκε να σας παρουσιάσουμε αποτελείται από τις εξής κατηγορίες φυτών: Πολυετή – ποώδη, αρωματικά, βολβώδη, εποχιακά – ετήσια, παχύφυτα – κάκτοι, φυτά εδαφοκάλυψης, υδροχαρή, αναρριχώμενα, καλλωπιστικοί θάμνοι, καλλωπιστικά δέντρα.

Τα φυτά που θα γνωρίσετε είναι καλά προσαρμοσμένα στο μεσογειακό κλίμα της χώρας μας. Ως γηγενή φυτά των μεσογειακών περιοχών του κόσμου, είναι ανθεκτικά στις ξηροθερμικές συνθήκες, χωρίς πολλές απαιτήσεις συντήρησης μετά την εγκατάστασή τους. Ταυτόχρονα δεν υπολείπονται σε πράσινο ούτε σε χρώμα. Ο αγαπημένος μου αρχιτέκτονας τοπίου, ο διάσημος Βραζιλιάνος Roberto Burle Marx, χρησιμοποίησε τα φυτά σαν καμβά για να δημιουργήσει κάθε φορά έναν κήπο ονειρικό, σαν έργο τέχνης. Η έκδοση αυτή φιλοδοξεί να σας εμπνεύσει να δημιουργήσετε τον δικό σας επίγειο παράδεισο από φυτά. Καλή επιτυχία!

Για κάθε ένα από τα 100 φυτά καταγράφονται:
– Η κατηγορία του
– Η καταγωγή του
– Τα μορφολογικά του χαρακτηριστικά
– Η περίοδος ανθοφορίας του
– Οι ευνοϊκές συνθήκες ανάπτυξης
– Τι δεν αντέχει
– Συμβουλές φύτευσης
– Η χρήση του στον κήπο
– Με τί να το συνδυάσετε
Τα 100 φυτά που παρουσιάζονται στην έκδοση έχουν χωριστεί σε 10 κατηγορίες:

ΠΟΛΥΕΤΗ ΠΟΩΔΗ
Tα πολυετή ποώδη αναφέρονται σε φυτά που ζουν από τρία έως πολλά χρόνια, δίνοντας µεγάλη ποικιλία χρωµάτων φύλλων και ανθέων στον µεσογειακό κήπο. Αντίθετα µε τα ετήσια που ολοκληρώνουν τον βιολογικό τους κύκλο σε ένα έτος, τα πολυετή συνεχίζουν να αναπτύσσονται και να επαναβλασταίνουν κάθε χρόνο, γεγονός που αποδίδεται στην αντοχή του ριζικού τους συστήµατος κατά τη διάρκεια του χειµώνα. Προσδίδουν δοµή, χρώµα και άρωµα στον κήπο και είναι προσαρµοσµένα στις ξηρές και ζεστές συνθήκες του περιβάλλοντος.
Αναλύονται τα φυτά:
– Άκανθας
– Αργυράνθεμο
– Αργυρόφυλλο ή Κενταύριο
– Αχίλλεια
– Γεράνι
– Γκαζάνια
– Γκάουρα (ινδικό φτερό)
– Γυνέριο
– Κέντρανθος ο ερυθρός
– Λούπινο

ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ
Τα αρωματικά φυτά αξίζουν τη δική τους θέση στον μεσογειακό σας κήπο. Πέρα από την καλλωπιστική τους αξία και τα υπέροχα αρώματά τους, πολλά από αυτά χρησιμοποιούνται στη μαγειρική και άλλα ως βότανα. Ιδανική τους θέση, κάποιο ηλιόλουστο σημείο του κήπου και ακόμη καλύτερα κάποιο ειδικά διαμορφωμένο παρτέρι, κοντά στην κουζίνα σας.
Αναλύονται τα φυτά:
– Αρμπαρόριζα ή Πελαργόνι
– Βασιλικός (Σγουρός Βασιλικός)
– Δενδρολίβανο
– Θυμάρι
– Λεβάντα
– Λουίζα – Λεμονόχορτο
– Μαντζουράνα
– Ρίγανη
– Σχοινόπρασο
– Φασκόμηλο

ΒΟΛΒΩΔΗ
Οι βολβοί αποτελούν χρήσιμο φυτικό υλικό με ιδιαίτερη σημασία για κάθε ελληνικό κήπο. Με εντυπωσιακή εποχική ανθοφορία σηματοδοτούν τις εποχές και αναδεικνύουν σημεία που θα επιλέξετε. Τα βολβώδη φυτά φέρουν υπόγεια όργανα θρέψης, τα οποία μπορεί να είναι κονδυλώδεις ρίζες, βολβοί όμοιοι με αυτούς του κρεμμυδιού, ριζώματα ή διογκωμένοι υπόγειοι βλαστοί (κόνδυλοι). Στο φυσικό τους περιβάλλον είναι πολυετή φυτά, αφού χάρη στα υπόγεια όργανά τους φυτρώνουν στο ίδιο σημείο για πολλά χρόνια.
Αναλύονται τα φυτά:
– Αγάπανθος
– Άλλιο ή καλλωπιστικό κρεμμύδι
– Ανεμώνη
– Γάλανθος
– Κρόκος
– Κυκλάμινο
– Νάρκισσος
– Ντάλια
– Τουλμπάχια
– Φρέζια η μυρωδάτη

ΕΤΗΣΙΑ – ΕΠΟΧΙΑΚΑ
Πάνω από όλα είναι το χρώμα στον κήπο σας κάθε εποχή του έτους. Ετήσιο ή εποχιακό φυτό στην κηποτεχνία θεωρείται αυτό που χρησιμοποιείται για μια περίοδο μικρότερη του έτους, ωστόσο μπορεί να ολοκληρώνει τον βιολογικό του κύκλο στο έτος. Πολυετή φυτά χρησιμοποιούνται ως ετήσια επειδή δεν αντέχουν τις χαμηλές θερμοκρασίες.
Αναλύονται τα φυτά:
– Άλυσσο
– Αντίρρινο ή Σκυλάκι
– Βερβένα
– Βίγκα
– Γαρίφαλο των ποιητών
– Ηλίανθος
– Καλεντούλα
– Λειμώνιο το δαντελωτό ή Αμάραντο
– Πανσές
– Σάλβια ή Φωτιά

ΠΑΧΥΦΥΤΑ – ΚΑΚΤΟΙ
Καθώς το κλίμα συνεχίζει να αλλάζει, είναι ξεκάθαρο ότι χρειαζόμαστε περισσότερα ξηροθερμικά φυτά. Οι κάκτοι και τα παχύφυτα είναι ξηροφυτικά είδη που αποθηκεύουν νερό μέσα στους ιστούς τους και έτσι αποκτούν την ικανότητα να επιβιώνουν σε έντονες ξηροθερμικές συνθήκες. Επιπλέον, στους κάκτους τα φύλλα έχουν εξελιχθεί σε αγκάθια μειώνοντας την επιφάνεια διαπνοής και συνεπώς την απώλεια νερού από τα φυτά.
Αναλύονται τα φυτά:
– Αγαύη-Αθάνατος
– Αλόη
– Γιούκα
– Δασυλίριο
– Εχινόκακτος
– Καλαγχόη
– Σενέκιο
– Υπομονή, Ζυγόκακτος ή κάκτος των Χριστουγέννων
– Φραγκοσυκιά

ΦΥΤΑ ΕΔΑΦΟΚΑΛΥΨΗΣ
Στον μεσογειακό κήπο, η χρήση φυτών εδαφοκάλυψης παίζει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας του εδάφους, στην προστασία από την εξάτμιση και στην προώθηση της βιοποικιλότητας. Καλύπτουν από μικρές μέχρι μεγάλες επιφάνειες, έχουν πυκνή ανάπτυξη και εμποδίζουν την εμφάνιση ζιζανίων. Ανάλογα με τις ανάγκες που ικανοποιούν, χρησιμοποιούνται κυρίως φυτά αγρωστώδη της οικογένειας Gramineae που επιδέχονται κούρεμα και ποώδη ή ξυλώδη πολυετή πλατύφυλλα που δεν κουρεύονται.
Αναλύονται τα φυτά:
– Αγιούγκα (Λιβανόχορτο)
– Βίγκα (Αγριολίτσα)
– Ζωίσια ή Ζούσια
– Κισσός
– Λευκό τριφύλλι
– Λίππια
– Ντιμόντια
– Στίπα
– Φάλκια

ΥΔΡΟΧΑΡΗ
Το υδάτινο στοιχείο στον μεσογειακό κήπο δίνει ζωή και κίνηση στον χώρο. Ιδιαίτερα τις ζεστές ημέρες του καλοκαιριού, μια μικρή λίμνη ή ένα αυτοσχέδιο ανακυκλούμενο σιντριβάνι είναι εικόνες που δίνουν απαράμιλλη αξία στον κήπο σας. Η παρόχθια τοποθέτηση υδροχαρών φυτών σταθεροποιεί ασταθή υλικά όπως η άμμος και το χώμα, αντικαθιστώντας την τοποθέτηση τσιμέντου που μειώνει την αισθητική αξία του χώρου.
Αναλύονται τα φυτά:
– Άκορος δίχρωμος
– Εκουιζέτουμ το χειμερινό
– Ίριδα του νερού
– Καλάμι
– Κάλλα
– Κάννα
– Λυγαριά ή αγνή
– Νούφαρο
– Ψάθα

ΑΝΑΡΡΙΧΩΜΕΝΑ
Τα αναρριχώμενα είναι πολύτιμο εργαλείο σε κάθε ελληνικό κήπο ή μπαλκόνι, συμβάλλοντας στη συνολική αισθητική, λειτουργικότητα και οικολογική ισορροπία του χώρου. Είναι ποώδη ή ξυλώδη φυτά που διαθέτουν λεπτούς βλαστούς ή και ειδικούς μηχανισμούς (εναέριες ρίζες, έλικες, βεντούζες κ.ά.). Με τη ζωηρή ανάπτυξή τους καλύπτουν τοίχους, κάγκελα, πέργκολες, κρύβουν ανεπιθύμητες επιφάνειες ή αναδεικνύουν άλλες. Με την κατακόρυφη βλάστησή τους απαλύνουν τις αυστηρές γραμμές των τοίχων ή άλλων κατασκευών.
Αναλύονται τα φυτά:
– Αγιόκλημα
– Αγράμπελη ή Κληματίδα
– Βιγνόνια αειθαλής
– Βουκαμβίλια
– Γιασεμί το γυμνανθές ή κίτρινο γιασεμί
– Γιασεμί το μεγανθές ή Χιώτικο γιασεμί
– Γλυτσίνια
– Μπλε γιασεμί ή Πλουμπάγκο
– Ρολογιά ή Πασσιφλόρα (λουλούδι του πάθους)
– Ρυγχόσπερμο

ΚΑΛΛΩΠΙΣΤΙΚΟΙ ΘΑΜΝΟΙ
Πολυετή, ξυλώδη και πολυστέλεχα φυτά, με χαμηλή έως μεσαία ανάπτυξη και κόμη που διαμορφώνεται από το ύψος του εδάφους. Οι καλλωπιστικοί θάμνοι αποτελούν βασικό υλικό στη δημιουργία του ελληνικού και μεσογειακού κήπου προσφέροντας ομορφιά και οπτικό ενδιαφέρον στον χώρο σας. Τα διαφορετικά χρώματα, τα σχήματα και οι υφές τους γίνονται εργαλεία για τη δημιουργία ελκυστικού και λειτουργικού τοπίου.
Αναλύονται τα φυτά:
– Αγγελική
– Βιβούρνο το κοινό
– Ελαίαγνος
-Ιβίσκος ο Σινικός
– Ιβίσκος ο Συριακός (Αλθαία)
– Κάσσια
– Λαντάνα
– Ναντίνα
– Πικροδάφνη
– Πυράκανθος
– Τριανταφυλλιά ή το άνθος της Αφροδίτης
– Τσιντόνια (Ανθοκυδωνιά)

ΚΑΛΛΩΠΙΣΤΙΚΑ ΔΕΝΤΡΑ
Τα δέντρα είναι η πρώτη κατηγορία φυτικού υλικού που σκεφτόμαστε να εγκαταστήσουμε, όταν πρόκειται να σχεδιάσουμε τον κήπο μας. Η σημασία τους δεν οφείλεται μόνο στο αισθητικό αποτέλεσμα που δημιουργούν στον χώρο. Οι εποχιακές παραλλαγές τους, όπως η ανθοφορία την άνοιξη, το πλούσιο φύλλωμα το καλοκαίρι, τα ζωηρά χρώματα το φθινόπωρο και το αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον τον χειμώνα, προσθέτουν δυναμικά στοιχεία στο σχέδιο του κήπου, ενώ ταυτόχρονα συμβάλλουν στη διατήρηση της ισορροπίας των οικοσυστημάτων και στη βελτίωση του μικροκλίματος.
Αναλύονται τα φυτά:
– Ακακία Μιμόζα ή Μιμόζα Νίκαιας
– Αροκάρια
– Ελιά η Ευρωπαϊκή
– Εσπεριδοειδή ή Ξινά
– Καλλωπιστική Δαμασκηνιά
– Κουτσουπιά (Δέντρο του Ιούδα)
– Κυπαρίσσι
– Μελιά (Ψευδοπασχαλιά)
– Ροδιά η καλλωπιστική
– Χαρουπιά η Ξυλοκερατιά
– Ψευδοπιπεριά
*Αυτή την Κυριακή με το ΘΕΜΑ μια συλλεκτική έκδοση «100 φυτά για να δημιουργήσετε τον κήπο των ονείρων σας».