Ποιος είναι ο 42χρονος Γάλλος δημιουργός που ανέλαβε να «κατασκευάσει» την πιο φωτογενή και φιλόδοξη Τελετή Εναρξης στην ιστορία, αξιοποιώντας ως σκηνικό την ίδια την πόλη του Παρισιού;
Αν υπάρχει κάτι που μπορεί να βγάλει από τα ρούχα του τον Τομά Ζολί, είναι η ατολμία. Αλλωστε πιστεύει βαθιά ότι τα πράγματα δεν είναι από μόνα τους εύκολα ή δύσκολα, αλλά ότι ο δισταγμός και η απροθυμία των ανθρώπων να τολμήσουν τα πραγματοποιήσουν να μοιάζουν μακρινά και ακατόρθωτα. Αλλά, για σταθείτε! Ποιος είναι ο Τομά Ζολί, το όνομα του οποίου αναπαράγεται από τα διεθνή μέσα και τον παγκόσμιο Τύπο; 42 ετών, ηθοποιός, σκηνοθέτης, μα κυρίως γνωστός ως τρομερό παιδί του γαλλικού θεάτρου ήδη από την πρώτη νιότη του, ο Νορμανδός καλλιτέχνης είναι εκείνος που ανέλαβε να βγάλει τη Γαλλία ασπροπρόσωπη στους επερχόμενους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Πριν από 18 μήνες ο Ζολί έδωσε μία συνέντευξη στην εφημερίδα L’Equipe, όπου μεταξύ άλλων μοιράστηκε τις σκέψεις του για το πώς και το πόσο διαφορετικές θα μπορούσαν να είναι οι Tελετές Eναρξης και Λήξης των Αγώνων του Παρισιού. Τότε δεν είχε ακόμα καμία συμμετοχή και καμία συνεργασία με την οργανωτική επιτροπή των Αγώνων. Το μεγαλόπνοο όραμά του, το οποίο ανέπτυξε με περίσσευμα άγνοιας κινδύνου, έγινε η θρυαλλίδα προκειμένου λίγες ημέρες αργότερα να δεχτεί μια πρόταση που δεν μπορούσε να αρνηθεί. Να δώσει σάρκα και οστά στη σκέψη του για Τελετές Εναρξης των Ολυμπιακών και των Παραολυμπιακών Αγώνων, οι οποίες για πρώτη φορά στην ιστορία δεν θα πραγματοποιηθούν εντός κάποιου σταδίου αλλά με σκηνικό το ίδιο το Παρίσι.
Στις 26 Ιουλίου του 2024, στις 8.30 μ.μ. (τοπική ώρα Γαλλίας) ο κόσμος θα γνωρίζει εάν ο Ζολί κατάφερε να υλοποιήσει την υπόσχεσή του, για την αδιαμφισβήτητα πιο φιλόδοξη Τελετή Εναρξης Ολυμπιακών Αγώνων στα χρονικά. Υπολογίζεται πως ενάμιση δισεκατομμύριο τηλεθεατών από όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης θα έχουν τα μάτια τους στραμμένα στην παρέλαση των αθλητών, η οποία θα πραγματοποιηθεί μέσα στον Σηκουάνα -10.500 πρωταθλητές θα μπουν στο Παρίσι επιβαίνοντας σε 160 πλοιάρια- και σε μια, όπως προοιωνίζεται, οπτική και αισθητική πανδαισία, η οποία θα οποία θα αξιοποιήσει όλα τα τοπόσημα της γαλλικής πρωτεύουσας, από τον Πύργο του Άιφελ μέχρι το Μουσείο του Λούβρου και το Τροκαντερό, όπου θα ανάψει η Ολυμπιακή Φλόγα.
Δημιουργικός και τολμηρός
Γεννημένος και μεγαλωμένος σε ένα μικροσκοπικό χωριό της Νορμανδίας, ο Ζολί είχε μια συνήθεια από μικρός. Ηθελε να εξερευνά, να ανακαλύπτει, να βγαίνει από τη ζώνη ασφαλείας του. Στην αρχή ήταν οι αγροί και τα δάση της γενέτειράς του που λειτουργούσαν ως Σειρήνες, αργότερα ήρθε το ραδιόφωνο. Πριν ακόμα κλείσει τα 10 του χρόνια ο αεικίνητος Νορμανδός έστειλε μια κασέτα, με μια ηχογραφημένη στο σπίτι εκπομπή του, σε έναν τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό. Λίγες ημέρες αργότερα είχε το δικό του εβδομαδιαίο ραδιοφωνικό σόου για παιδιά σε συχνότητα της Ρουέν. Στο θέατρο λέει πως στράφηκε γιατί ήταν ένας χώρος που του επέτρεπε να είναι ο εαυτός του. Αλλωστε ακόμα θυμάται την κοροϊδία και τη λεκτική κακοποίηση που δεχόταν από τους συμμαθητές του στο γυμνάσιο για τα κίτρινα παπούτσια που επέμενε να φορά. Ομως στη σκηνή δεν υπήρχαν περιορισμοί και απαγορεύσεις, παρά μόνο δυνατότητες.
Λίγα χρόνια μετά την αποφοίτησή του από τη δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου της Βρετάνης ο Ζολί ίδρυσε τη δική του θεατρική ομάδα, ονόματι La Piccola Familia. Ξεκίνησε να γιγαντώνει τη φήμη του σε εκθετικό βαθμό. Προφανώς βοήθησε το ταλέντο, το πείσμα αλλά και οι larger than life παραστάσεις που δημιούργησε. Οπως η σαιξπηρική τριλογία του «Ερρίκου του ΣΤ΄» που παρουσίασε το 2014 στο Φεστιβάλ της Αβινιόν. Η 18ωρη παράσταση εκτόξευσε τις μετοχές τού Γάλλου δημιουργού και έγινε η καύσιμη ύλη για ακόμα πιο μεγάλες προκλήσεις.
Οκτώ χρόνια αργότερα, τον Ιούνιο του 2022, ο Ζολί πρόσθεσε στην τριλογία του και τον «Ριχάρδο τον Γ΄», στήνοντας μία 24ωρη θεατρική εξτραβαγκάντσα στο Le Quai D’ Angers. Μέχρι στιγμής αυτό θεωρείται το magnum opus του. Εως το επόμενο. Για τον ίδιο το ενδιαφέρον δεν ήταν μόνο στη θεατρική πράξη, αλλά και στη σχέση που αναγκάστηκαν να αναπτύξουν οι θεατές-μύστες της στα διαλείμματα του σαιξπηρικού μαραθωνίου. Τους έβλεπε να τρώνε μαζί, να κοιμούνται μαζί, να συνομιλούν και να επικοινωνούν και ήξερε ότι το πείραμά του είχε πετύχει.
Τους τελευταίους μήνες ο Τομά Ζολί λέει πως έχει αποτραβηχτεί από τα εγκόσμια κι έχει εστιάσει την προσοχή του σχεδόν ψυχαναγκαστικά στις τέσσερις τελετές που έχει αναλάβει μαζί με τους συνεργάτες του (ο Βικτόρ Λε Μασνέ έχει την ευθύνη της μουσικής, η Μοντ Λε Πλαντέκ της χορογραφίας και η Δάφνη Μπουρκί της ενδυματολογίας).
Εκτός από την υδάτινη Τελετή Εναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων που θα ξεκινήσει από την Pont D’ Austerlitz και θα καταλήξει έπειτα από διαδρομή έξι χιλιομέτρων στο Τοκαντερό, ο Γάλλος δημιουργός έχει αναλάβει και την τελετή έναρξης των Παραολυμπιακών, που θα έχει ως επίκεντρο την Place de La Concorde, αλλά και τις Τελετές Λήξης των δύο διοργανώσεων που θα πραγματοποιηθούν πιο σεμνοταπεινά στο Stade de France.
Σε κάθε περίπτωση ο Ζολί που δηλώνει πως διαθέτει επάρκεια αντισωμάτων για το ακατόρθωτο δεν έχει χρόνο ούτε για να συναναστραφεί τον αγαπημένο του σύντροφο, τους φίλους και την οικογένειά του. Ελπίζει ότι μετά τα μέσα Αυγούστου θα καταφέρει να ρεφάρει. Αφού προηγουμένως έχει κάνει τους θεατές των Αγώνων να νιώσουν οικεία και ασφαλείς μέσα στο χάος και την πολυσυλλεκτικότητα του Παρισιού. Εκείνους που έχουν δαπανήσει από 90 έως 2.700 ευρώ για ένα εισιτήριο κατά μήκος του Σηκουάνα, αλλά κι αυτούς που θα έχουν το προνόμιο να παρακολουθήσουν την ολυμπιακή σύλληψή του δωρεάν. Για την ιστορία, εκτός από την Tελετή Eναρξης, ο περίφημος ποταμός του Παρισιού θα έχει κεντρικό ρόλο και στο πρόγραμμα ων Αγώνων, αφού εκεί προγραμματίζεται να διεξαχθούν κάποια από τα υδάτινα σπορ. Την τελευταία δεκαετία οι γαλλικές αρχές έχουν δαπανήσει 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ για την απορρύπανση του ποταμού, σε ένα σχέδιο που λόγω του μεγέθους του χαρακτηρίζεται συχνά ως σύγχρονη Παναγία των Παρισίων, όμως οι μετρήσεις για την ποιότητα του νερού που έγιναν στο τελευταίο δεκαήμερο του Ιουνίου ήταν και πάλι αποκαρδιωτικές.