Η είδηση ότι ο πρώην πρόεδρος της Αμερικής παίρνει φιναστερίδη εκτόξευσε τη δημοτικότητα της ουσίας στα ύψη.
Σήμερα φαίνεται πως ειναι η φθηνότερη και κατά κάποιους αποτελεσματικότερη «σωσίβια λέμβο» τους ενάντια στην τριχόπτωση, παρά την πληθώρα των παρενεργειών της. Αυτό το φάρμακο, αν και έχει αρχική ένδειξη για την υπερπλασία του προστάτη, φαίνεται να δίνει αποτελέσματα. Πολλοί ασθενείς που αντιμετωπίζουν προβλήματα τριχόπτωσης, έχουν ξεκινήσει να εγκαταλείπουν τις παραδοσιακές φαρμακευτικές αγωγές, όπως σαμπουάν, λοσιόν και χάπια ρύθμισης των ορμονών τους, πηγαίνοντας σε προϊόντα με ουσίες που υπόσχονται ταχύτατη ανάπτυξη μαλλιών. Αυτά περιλαμβάνουν το Propecia, ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται σε υψηλότερες δόσεις στους άνδρες για τη θεραπεία καλοήθους διευρυμένου προστάτη, με δραστική ουσία την φιναστερίδη.
Για να καταλάβουμε όμως πρώτα πώς ακριβώς βοηθάει η καινούργια θεραπεία, πρέπει πρώτα να προσεγγίσουμε τον μηχανισμό της τριχόπτωσης. Στην ανδρογενετική αλωπεκία οι τρίχες αντί να ζουν 4 έως 6 χρόνια και μετά να πέφτουν και να ξαναβγαίνουν το ίδιο δυνατές σε πάχος και όγκο, ζουν 6 μήνες με 1 έτος και σε κάθε κύκλο βγαίνουν όλο και πιο λεπτές και κοντές μέχρι που στο τέλος εξαφανίζονται. Αυτό οφείλεται στην τοπική δράση της 5α-αναγωγάσης, του ενζύμου που μετατρέπει την τεστοστερόνη T σε διυδροτεστοστερόνη ΔΗΤ και υπάρχει σε ορισμένα άτομα στον θύλακα της τρίχας, στο δέρμα και στον προστάτη στους άνδρες. Η παρουσία του καθορίζεται κληρονομικά.
Το αν υπάρχει και σε ποιο βαθμό ευθύνεται για την ανδρογενετική αλωπεκία στο τριχωτό της κεφαλής (αφορά και τους άνδρες και τις γυναίκες, παρ’ όλο που ονομάζεται «ανδρογενετική») καθορίζει και την επιτυχία της θεραπείας με φιναστερίδη. Ισως αυτός ο μηχανισμός να είναι και η εξήγηση που όλες οι θεραπείες τις οποίες έχουμε δοκιμάσει μέχρι τώρα ήταν κυρίως πεταμένα λεφτά και χαμένος χρόνος, αφού όλες προσπαθούσαν να τονώσουν την έκφυση της τρίχας με βιταμίνες, αμινοξέα και άλλα μέσα τα οποία αγνοούν το ορμονικό υπόβαθρo.
Η φιναστερίδη και οι απόψεις των ειδικών
Αυτό που κατορθώνει να κάνει η φιναστερίδη είναι να μπλοκάρει ορισμένα ένζυμα, μειώνοντας τα επίπεδα της ΔΗΤ. Ουσιαστικά το φάρμακο είναι καλύτερο στο να σταματά την τριχόπτωση, παρά να επαναφέρει τους κατεστραμμένους θύλακες της τρίχας. Οπως αναφέρει και η δερματολόγος του Donald Trump και πρόεδρος του δερματολογικού τμήματος στο Mount Sinai St. Luke’s και στο Mount Sinai West της Νέας Υόρκης, Andrew Alexis, στους New York Times, η μεγαλύτερη επιτυχία του φαρμάκου επιτυγχάνεται με τη διατήρηση των μαλλιών που ήδη έχουμε.
Στην Αμερική, η τοπική χρήση φιναστερίδης είναι το τελευταίο τρεντ στα προϊόντα κατά της τριχόπτωσης, χωρίς ωστόσο να υπάρχουν πολλές αναλυτικές μελέτες που να αποδεικνύουν τη δράση της. Ο δερματολόγος Αγης Γραφάκος, ο οποίος έχει ασχοληθεί με το φάρμακο, υποστηρίζει: «Η φιναστερίδη είχε αρχικά ένδειξη για την καλοήθη υπερπλασία του προστάτη, όμως εδώ και 25 χρόνια έχει πάρει έγκριση και για τη θεραπεία της τριχόπτωσης. Σταματάει κατά 70% περίπου τη δράση της 5α-αναγωγάσης και, αν ληφθεί έγκαιρα, μπορεί να προλάβει την αλωπεκία. Οταν τα μαλλιά έχουν αδυνατίσει πολύ ή έχουν πέσει δεν ξαναβγαίνουν. Αν όμως πάρει κανείς το φάρμακο τα πρώτα ένα ή δύο χρόνια από τη στιγμή που θ’ αρχίσει η τριχόπτωση, τότε μπορεί να τα σώσει για πάντα».
Το ίδιο φαίνεται να υποστηρίζουν τα ευρήματα της έρευνας των K. J. McClellan και A. Markham από το Πανεπιστήμιο του Sunderland. Σύμφωνα με τα στοιχεία, η από του στόματος χορηγούμενη φιναστερίδη προάγει την τριχοφυΐα του τριχωτού της κεφαλής και αποτρέπει την περαιτέρω τριχόπτωση σε ένα σημαντικό ποσοστό ανδρών με τριχόπτωση. Με ένα γενικά καλό προφίλ ανοχής της, η φιναστερίδη αποτελεί μια νέα προσέγγιση, για την οποία οι θεραπευτικές επιλογές είναι λίγες.
Οι ανεπιθύμητες ενέργειες
Το πρόβλημα που προκύπτει είναι το εξής: Οι έρευνες δείχνουν ότι το να πάρουμε την ουσία σε μορφή χαπιού μπορεί να είναι επικίνδυνο για την υγεία μας, καθώς έχει συνδεθεί με αρκετές παρενέργειες, όπως ενημερώνει και η Εθνική Υπηρεσία Υγείας (NHS) του Ηνωμένου Βασιλείου. Αντίθετα το να λάβουμε φιναστερίδη μέσω ενέσεων στο τριχωτό της κεφαλής, είναι μια πρακτική ναι μεν ακίνδυνη, αλλά με μικρή δραστικότητα.
Ωστόσο, από την κατάποση της φιναστερίδης, σύμφωνα με μελέτη του Dr. Venkataram Mysore, σύμβουλου Δερματολόγου- Χειρούργου Μεταμόσχευσης Μαλλιών στο Κέντρο Προηγμένης Δερματολογίας, Bangalore στην Ινδία, περίπου 2-4% των ανδρών μπορεί να εμφανίσει σεξουαλική δυσλειτουργία. Σε αυτό συνεπάγεται δυσλειτουργία εκσπερμάτισης, έλλειψη ερωτικής επιθυμίας, έως και κατάθλιψη. Στις γυναίκες αντιστοίχως, συνδέεται με πιθανές αλλαγές στη μορφογένεση οργάνων του μωρού σε περίπτωση κύησης και γι’ αυτό χορηγείται μόνο μετά το τέλος της αναπαραγωγικής ηλικίας.
Ωστόσο, ο δερματολόγος κ. Γραφάκος εξηγεί πως οι παρενέργειες είναι σπάνιες και πλήρως αναστρέψιμες: «Η φιναστερίδη έχει χρόνο ημισείας ζωής 24 ώρες. Αυτό σημαίνει ότι αν δεν επαναληφθεί η λήψη σε 24 ώρες, η ποσότητά της στον οργανισμό πέφτει στο 50%, στις 48 ώρες στο 25%, στις 72 ώρες στο 12,5% κ.ο.κ.. Πρακτικά καταλαβαίνουμε ότι σε 4 με 5 ημέρες έχει εξαφανιστεί από το σώμα, οπότε σταματά η βασική αν και σπάνια ανεπιθύμητη ενέργεια της στυτικής δυσλειτουργίας και ο ασθενής επανέρχεται πλήρως“.
Να πάρω ή όχι φιναστερίδη;
Η δερματολόγος Κριστίν Σέιβερ, από το Bernstein Medical Center for Hair Restoration της Νέας Υόρκης, επιβεβαιώνει ότι οι ασθενείς της βιώνουν λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργειες με τη χρήση της ουσίας τοπικά, σε σύγκριση με τη λήψη από το στόμα.
Το νέο λοιπόν που όλοι περιμένουν είναι μία λοσιόν φιναστερίδης που θα σταματάει την τριχόπτωση χωρίς να χρειαστεί να την πάρουμε σε χάπι. Η αλήθεια είναι ότι μπορεί κανείς να βρει στο ίντερνετ ένα τέτοιο προϊόν ή να το φτιάξει με συνταγή γιατρού στο φαρμακείο, όμως ο κ. Γραφάκος δεν χορηγεί την ουσία με αυτόν τον τρόπο. «Δεν υπάρχει ακόμα κανένα επίσημο σκεύασμα φιναστερίδης εγκεκριμένο για τοπική χρήση από τους διεθνείς ελεγκτικούς οργανισμούς. Η έρευνα ωστόσο προχωρά και οι φαρμακευτικές εταιρείες έχουν βρει αντίστοιχα μόρια με ακόμα πιο δυνατή δράση τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε τοπική εφαρμογή. Βρίσκονται σε φάση ανάπτυξης και περιμένουν εγκρίσεις».
Η φιναστερίδη είναι για πολλούς γιατρούς, το όπλο στον αγώνα έναντια στην ανδρογενετική αλωπεκία για τους άνδρες. Υπό προϋποθέσεις μπορεί να χορηγηθεί και στις γυναίκες όμως σε διαφορετική δοσολογία για το κάθε φύλο και με διαφορετικό ρυθμό λήψης σε περίπτωση που παρουσιαστούν οι ανεπιθύμητες ενέργειες. Ειδικός για τη διάγνωση, την επιλογή της θεραπείας και την προσαρμογή της δοσολογίας είναι μόνο ο δερματολόγος. Ωστόσο ακριβώς επειδή οι παρενέργειες αυτού του φτηνού φαρμάκου ακόμα ερευνώνται, πολλοί ειδικοί προτείνουν να παραμείνουμε στις παραδοσιακές μεθόδους, μέχρι τουλάχιστον να υπάρξουν λίγο πιο αναλυτικά ευρήματα.