Tο biohacking συνεχίζει να αυξάνεται σε δημοτικότητα και να πυροδοτεί συζητήσεις. Τι είναι όμως στην πραγματικότητα;
Tο biohacking είναι ένας ακόμα διαθέσιμος τρόπος για να παρατηρήσουμε το σώμα και τον οργανισμό μας και στη συνέχεια με τις ανάλογες αλλαγές να φτάσουμε σε ένα στόχο ευεξίας. Θα μπορούσε να περιλαμβάνει αλλαγές στη διατροφή για την ενίσχυση του εγκεφάλου ή τη δημιουργία μιας πρωινής ρουτίνας όπως έναν περίπατο στο φυσικό φως του ήλιου ή ένα κρύο ντους για να φορτίσουμε τα επίπεδα της ενέργειας μας. Το Biohacking είναι η τέχνη και η επιστήμη της μεγιστοποίησης της ανθρώπινης απόδοσης μέσω εισβολής στη βιολογία μας.
Στην ουσία περιγράφει την πρακτική της αλλαγής του περιβάλλοντος, της διατροφής και του τρόπου ζωής μας με στόχο τη βελτίωση της σωματικής και πνευματικής απόδοσης. Μία χρήσιμη τακτική, με λίγα λόγια, για τη βελτίωση της γενικής υγείας, της ευεξίας και της διάρκειας ζωής. Οι αλλαγές μπορεί να είναι απλές, όπως η δοκιμή ενός νέου συμπληρώματος διατροφής ή μπορεί να είναι εντελώς ασυνήθιστες και φουτουριστικές όπως η εμφύτευση συσκευών στο σώμα σε μια προσπάθεια ελέγχου της αρτηριακής πίεσης μέσω Bluetooth. Οι υποστηρικτές του biohacking συνδυάζουν επιστημονικά στοιχεία με την προθυμία να πειραματιστούν με τον εαυτό τους και δοκιμάζουν να πάρουν τον έλεγχο της βιολογίας τους αντί να τα αφήνουν όλα στη γενετική ή την τύχη.
Ακούσαμε για το biohacking όταν πρόσφατα ο μοριακός βιολόγος Δρ David Sinclair πρότεινε συμβουλές για τη μείωση της γήρανσης αφού ισχυρίστηκε ότι έχει αντιστρέψει τη βιολογική του ηλικία κατά μια δεκαετία με τη βοήθεια τεσσάρων απλών καθημερινών συνηθειών.
Προτρέποντας τους άλλους να αναλάβουν δράση, πρότεινε στο The Insider: αερόβια άσκηση όπως το τρέξιμο τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα. Ανέφερε επίσης ότι χρησιμοποιεί ένα όρθιο γραφείο για να μειώσει τη διάρκεια της καθιστικής ζωής. Οι άνθρωποι θα πρέπει να δοκιμάσουν διαλείπουσα νηστεία για να επιβραδύνουν τη γήρανση, υποστηρίζει επίσης ο καθηγητής. Ο περιορισμός της πρόσληψης θερμίδων σε λίγες μόνο ώρες την ημέρα μπορεί να ενισχύσει την ευαισθησία στην ινσουλίνη, προστατεύοντας από τον διαβήτη και να αφήσει χρόνο στα κύτταρα να απαλλαγούν από τις άχρηστες ουσίες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν επιβλαβείς. Προειδοποίηση: δεν είναι ποτέ καλή ιδέα να αλλάζουμε δραστικά και ακραία τις συνήθειες που αφορούν τον οργανισμό και κατ’ επέκταση την υγεία μας, χωρίς να συμβουλευτούμε πρώτα έναν επαγγελματία υγείας ή να πάρουμε συμπληρώματα χωρίς τη συμβουλή γιατρού.
Οι διαφορετικοί τύποι Biohacks
Biohacks διατροφής: Πρόκειται για έξυπνες διατροφικές επιλογές προσαρμοσμένες στις μοναδικές διατροφικές μας ανάγκες όπως κετογονική δίαιτα ή διαλείπουσα νηστεία.
Biohacks ύπνου: Ο ύπνος είναι ζωτικής σημασίας για τη συνολική υγεία, επομένως αυτά τα hacks επικεντρώνονται στη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου, από την τήρηση ενός κανονικού προγράμματος έως τη δημιουργία του τέλειου περιβάλλοντος.
Biohacks ψυχικής υγείας: Αυτά τα hacks έχουν να κάνουν με την ενίσχυση της εγκεφαλικής μας δύναμης. Είτε αφορούν τη μνήμη είτε τη διαχείριση του άγχους μέσω του διαλογισμού, όλα έχουν να κάνουν με τη βελτιστοποίηση της ψυχικής υγείας.
Bασικές αρχές του biohacking:
Διαλογισμός: η πιο βασική μορφή biohacking. Η αρχαία αυτή πρακτική βοηθά να εκπαιδεύσουμε τον εγκέφαλό μας να εστιάζει σε μια σκέψη και να είναι παρών. Τα οφέλη του διαλογισμού είναι πολυάριθμα και καλά τεκμηριωμένα -μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του άγχους και του κινδύνου εμφάνισης της νόσου του Αλτσχάιμερ, να επιβραδύνει τη διαδικασία της γνωστικής γήρανσης ή να αυξήσει την συναισθηματική μας νοημοσύνη.
Εκθεση στο φως: έκθεση στο φυσικό φως το πρωί και περιορισμός τεχνητού φωτός το βράδυ. Μια άλλη δημοφιλής στρατηγική του biohacking είναι η χρήση θεραπείας με υπέρυθρο φως. Το κόκκινο φως χαμηλής ισχύος απορροφάται από το δέρμα και μπορεί να βοηθήσει αυξάνοντας την παραγωγή αντιοξειδωτικών και εξουδετερώνοντας την παραγωγή φλεγμονωδών ενώσεων. Μια ανασκόπηση της βιβλιογραφίας του 2016 από ερευνητές του Χάρβαρντ και του MIT προτείνει ότι η χρήση θεραπείας με κόκκινο υπέρυθρο φως βοηθά τους αθλητές να αυξήσουν τη μυϊκή μάζα μετά την προπόνηση και να μειώσουν τη φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες.
Ύπνος: ισορροπία μεταξύ των σταδίων του ύπνου. Ο επαρκής ύπνος κάθε βράδυ (δηλαδή, επτά και περισσότερες ώρες για τους περισσότερους ενήλικες) είναι ζωτικής σημασίας για τη γενική υγεία μας. Βελτιώνει τη λειτουργία του εγκεφάλου και τη διάθεσή μας, ενώ μειώνει τον κίνδυνο ασθενειών όπως καρδιακές παθήσεις και άνοια. Έχει επίσης αποδειχθεί ότι ενισχύει την αθλητική απόδοση. Ανεξάρτητα από τις δεξιότητές τους ή το επίπεδο προπόνησής τους, οι αθλητές αντοχής που βίωσαν μερική στέρηση ύπνου μόλις μιας νύχτας έδειξαν μέτρια αρνητική επίδραση στην απόδοσή τους, σύμφωνα με μια μελέτη του 2022 που δημοσιεύτηκε στο European Journal of Sport Science.
Σωστή ενυδάτωση και κατανάλωση τροφών: διαιτολόγιο με ελάχιστα επεξεργασμένη διατροφή, με ολόκληρα τρόφιμα, βιολογικά φρούτα, λαχανικά και κρέατα, όσο πιο κοντά στη διατροφή των προγόνων μας και όσο πιο κοντά στη φύση. Η διαλείπουσα νηστεία είναι μια άλλη διαδεδομένη μορφή biohacking.Πρόκειται για μια δίαιτα που απαιτεί αποχή από το φαγητό -για συγκεκριμένες χρονικές περιόδους. Η διαλείπουσα νηστεία μπορεί να μειώσει την αρτηριακή πίεση, το βάρος, να θεραπεύσει τις παρενέργειες των θεραπειών για τον καρκίνο και να περιορίσει πολλούς παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη καρδιαγγειακών παθήσεων.
Παγωμένα ντουζ: Η έκθεση στο κρύο περιλαμβάνει τη βύθιση σε νερό που είναι συνήθως κάτω από 15°C για το πολύ δεκαπέντε λεπτά. Αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί με ένα παγωμένο μπάνιο, ένα παγωμένο ντους ή κολύμπι στη θάλασσα. Μια ανασκόπηση που πραγματοποιήθηκε το 2020 διαπίστωσε ότι η έκθεση στο κρύο νερό μπορεί να επηρεάσει θετικά το καρδιαγγειακό, το ανοσοποιητικό και το ενδοκρινικό μας σύστημα και την ψυχική μας υγεία. Μια άλλη μελέτη εξέτασε άτομα με διαβήτη τύπου 2 και διαπίστωσε ότι η οξεία και επαναλαμβανόμενη έκθεση στο κρύο βελτίωσε την ευαισθησία στην ινσουλίνη και μείωσε τη γλυκαιμία νηστείας. Ωστόσο, υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι από την έκθεση στο κρύο νερό, όπως η υποθερμία, οπότε θα πρέπει πάντα να γίνεται υπό την επίβλεψη ενός εκπαιδευμένου επαγγελματία.
Αλλες βασικές αρχές περιλαμβάνουν την ενσωμάτωση της κίνησης στην καθημερινή μας ζωή, την βελτιστοποίηση στοματικής μας υγείας, την προσπάθεια ισορροπίας επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, την απόλαυση της φύσης, διαλογισμός αλλά και την επαφή με γυμνά πόδια στην επιφάνεια της γης καθώς είναι αποδεδειγμένο ότι βοηθά σε τυχόν υπάρχουσα φλεγμονή και βελτιώνει τη ροή του αίματος.
Είναι το biohacking η απάντηση στην αιώνια ζωή;
Ποιο είναι το νόημα να παρατείνουμε τη διάρκεια ζωής μας χωρίς να ενισχύουμε την υγείας μας; απαντούν οι υποστηρικτές του biohacking, κάτι που σίγουρα αποτελεί τροφή για σκέψη. Η εστίαση σε καλύτερη υγεία μέχρι τα γηρατειά κι ένας οργανισμός που δεν θα μας σταματήσει να κάνουμε τα πράγματα που θέλουμε να κάνουμε σε μεγάλη ηλικία, είναι ένας καλός στόχος αλλά όπως φαίνεται κανένα συμπλήρωμα ή τεχνολογία από μόνη της δεν θα παρατείνει την υγεία ή τη διάρκεια ζωής μας –αλλά μακροπρόθεσμα οι μικρές θετικές αλλαγές, που συσσωρεύονται και κάνουν τη διαφορά.
Οι έρευνες δείχνουν ότι τα θηλαστικά με χαμηλότερους καρδιακούς παλμούς ηρεμίας έχουν μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής και η χρήση τεχνικών biohacking για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και τη μείωση του άγχους μπορεί να αυξήσει το προσδόκιμο ζωής.
Εν κατακλείδει, η υγεία είναι εξατομικευμένη και ό,τι λειτουργεί για ένα άτομο, δεν θα λειτουργήσει απαραίτητα για ένα άλλο. Τα biohacks δεν αντικαθιστούν τις θεμελιώδεις υγιεινές συνήθειες ούτε είναι η μαγική λύση για υγεία και ευημερία αλλά θα πρέπει να χρησιμοποιούνται παράλληλα με άλλες συνήθειες υγιεινού τρόπου ζωής.
Φωτογραφίες: Getty Images / Ideal Image