Τι είναι το “κλείσιμο” και γιατί το χρειαζόμαστε μετά από τη διάλυση μιας σχέσης;

Είναι νύχτα κι η πόλη κοιμάται. Το μυαλό σου, όμως, βρίσκεται σε πλήρη επαγρύπνηση, με τις σκέψεις να διαδέχονται η μία την άλλη με καταιγιστικό ρυθμό. Πιάνεις το κινητό. Αρχίζεις να γράφεις ένα μήνυμα: «Γεια σου. Θέλω απλώς να μιλήσουμε. Καταλαβαίνω ότι είναι δύσκολο, αλλά μπροστά σου θα έχεις εμένα, το κλίμα θα είναι όπως πάντα φιλικό, χωρίς συγκρούσεις». Το διαβάζεις. Σου φαίνεται εντάξει. Το ξαναδιαβάζεις. Κάτι δε σου αρέσει τελικά. Το στέλνεις; Αποφασίζεις να το αποθηκεύσεις στα πρόχειρα εκεί που βρίσκονται μερικά ακόμα που δεν έλαβε ποτέ.

Τι είναι αυτό που αναζητάς; Ένα «επίσημο» κλείσιμο, το λεγόμενο closure που δεν είχε ποτέ αυτή η σχέση. Ο ένας από τους δύο αποφάσισε να τη διακόψει χωρίς πολλά-πολλά και εκεί που εσύ ονειρευόσουν ένα κοινό μέλλον, ξαφνικά έχεις μπροστά σου το κενό, την απόλυτη σιωπή και δεκάδες ερωτήματα που μάλλον θα μείνουν αναπάντητα. Ο πόνος βαρύς. Μοιάζει όχι απλώς να έφυγε από τη ζωή σου, αλλά να έφυγε από τη ζωή, τελεία. Τόσο ξαφνικό ήταν το φευγιό. Κι εσύ πενθείς. Πενθείς για το αύριο που δε θα έχετε, για το μαζί που σου είχε υποσχεθεί, αλλά και για τα πιο καθημερινά, τις ταινίες που είχατε πει ότι θέλετε να δείτε, ακόμα και τη βόλτα στο σούπερ μάρκετ για να διαλέξετε τα υλικά της συνταγής που διαβάσατε online και θέλατε να δοκιμάσετε.

Ετσι τελειώνει σωστά μια σχέση

Tο closure που πολλοί ζητάνε, αλλά λίγοι το επιτυγχάνουν
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία, closure είναι η αίσθηση της ολοκλήρωσης ή επίλυσης ενός ζητήματος. Για μερικούς ανθρώπους είναι σημαντικό να θέσουν ερωτήσεις και να λάβουν απαντήσεις, για άλλους αρκεί να πουν όσα δεν πρόλαβαν και για κάποιους άλλους θέλουν με το επίσημο κλείσιμο της σχέσης να αποκτήσουν τον έλεγχο της κατάστασης και να προχωρήσουν. Σε κάθε περίπτωση το closure είναι σημαντικό έως απαραίτητο.

Η επιθυμία για επίσημο κλείσιμο αποκτά έντονο χαρακτήρα, γιατί δε μπορεί να γίνει αποδεκτή η συνθήκη απόλυτης αβεβαιότητας. Τι συνέβη; Μήπως έκανα κάτι εγώ; Μήπως φταίω; Μήπως δεν έπρεπε να ανοιχτώ τόσο πολύ; Από τη μία εκείνος που αποφάσισε να φύγει μπορεί να ζει με τις ενοχές του, από την άλλη εκείνος που υπέστη το χωρισμό ζει με δεκάδες ερωτήματα, αναπολεί στιγμές ψάχνοντας να βρει το σημείο μηδέν, εκείνο δηλαδή που «έφταιξε» για το απότομο τέλος. Όλο αυτό μπορεί να επιφέρει σημαντικές επιπτώσεις στη διάθεση, αφού η αναδρομή στο παρελθόν και η αναζήτηση της αλήθειας είναι συνώνυμα ψυχικής κόπωσης.
Επιπλέον, όσοι δεν είναι σίγουροι για το λόγο που τελείωσε η σχέση τους, τείνουν όχι μόνο να μηρυκάζουν τα αρνητικά συναισθήματα και να νιώθουν θλίψη, αλλά και να βιώνουν με αγωνία το ενδεχόμενο μίας νέας σχέσης, καθώς η ανασφάλεια ότι κάτι ανάλογο μπορεί να συμβεί, δηλητηριάζει τη καινούρια γνωριμία, κάνοντας την επικοινωνία δυσλειτουργική.
Σύμφωνα με έρευνα του Τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια, η αβεβαιότητα, η κακή διαπραγμάτευση κατά τη διάρκεια συγκρούσεων, καθώς και η περιορισμένη υποστήριξη στον άλλον, μπορούν να μεταφερθούν στην επόμενη σχέση. Αντιθέτως, όποιος έχει την ευκαιρία να κλείσει τη σχέση και να κατανοήσει το τέλος της, μπορεί να βιώσει λιγότερη ψυχική δυσφορία μετά τον χωρισμό, αφού το πρόσωπο προσαρμόζεται καλύτερα στη νέα πραγματικότητα. Παράλληλα, μπορεί ο χωρισμός να είναι θετικός, καθώς μπορεί να μας βοηθήσει να εντοπίσουμε λάθος συμπεριφορές για να τις βελτιώσουμε.

Θετικά και αρνητικά
Όλα αυτά, σύμφωνα με τους επιστήμονες αναδεικνύουν το σημαντικό ρόλο του “κλεισίματος” έπειτα από έναν χωρισμό, καθώς η δυνατότητα να κατανοήσουμε μία δύσκολη κατάσταση μπορεί να λειτουργήσει ως μέσο για την προσωπική εξέλιξή μας, οδηγώντας σε πιο σταθερούς και ικανοποιητικούς ερωτικούς δεσμούς. Με λίγα λόγια, με το closure ελπίζετε να λάβετε απαντήσεις, να καταλάβετε τι πήγε στραβά, να αποδεχθείτε την κατάσταση, να είστε σε θέση να περάσετε επιτέλους περισσότερο χρόνο χωρίς να έχετε στο μυαλό σας τον πρώην σας, να μάθετε από την εμπειρία και να εξελιχθείτε.

Αξίζει, όμως, τον κόπο ή μήπως είναι καλύτερα να αφήσουμε τα πράγματα ως έχουν και να προχωρήσουμε; Παρά τα θετικά του επίσημου τέλους, εντοπίζονται και κάποια αρνητικά. Μπορεί να μην κάνετε την προσωπική δουλειά που είναι απαραίτητη για να προχωρήσετε, να μην λάβετε καμία απάντηση ή όσα σας πουν να μην ανταποκρίνονται στην πραγματικά -εξάλλου αν ήταν ανοιχτός και ειλικρινής δε θα χρειαζόσασταν το closure- , όσα ακούσετε να μη σας φανούν ικανοποιητικά ή αρκετά που να δικαιολογούν τη φυγή του άλλου, επομένως είναι πιθανό να συνεχίσετε να νιώθετε ανασφάλεια γιατί πιστεύετε ότι ο λόγος που ακούσατε δεν ήταν αρκετός, ή ολοκληρωμένος. Ενδεχομένως η κρίση να επιδεινωθεί και να προκύψουν νέες τριβές με μοναδικό αποτέλεσμα τον επιπλέον πόνο.
Την ίδια στιγμή, εσείς μπορείτε να κομίσετε κλάδο ελαίας αλλά εκείνος/η να μη τον δεχθεί. Δεν είναι απίθανο να στείλετε για παράδειγμα ένα email ή ένα μήνυμα ζητώντας είτε να συζητήσετε, είτε παραθέτοντας τους λόγους για τους οποίους νιώσατε μετέωροι, αλλά η απάντηση να είναι η αδιαφορία, το συχνό πλέον «με άφησε στο διαβάστηκε», ή η άρνηση.
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι όλοι μας έχουμε την τάση να φανταζόμαστε μόνο το θετικό σενάριο, στην προκειμένη περίπτωση μία συγγνώμη, ή έστω μία απάντηση. Αλλά συνήθως η ζωή δεν ανταποκρίνεται στη φαντασίωση. Επομένως, μερικές φορές είναι ενδεχομένως καλύτερο κάποια πράγματα να μένουν ως έχουν, χωρίς την καταδίωξη της… αλήθειας. Γλιτώνετε από επιπλέον στενοχώρια και αναστάτωση.

Πώς να διεκδικήσετε το κλείσιμο;
Σύμφωνα με τους ειδικούς είτε σκοπεύετε να τηλεφωνήσετε, είτε να στείλετε μήνυμα ή email πρέπει το περιεχόμενο να είναι ξεκάθαρο. Εξηγείστε με απλά λόγια τι θέλετε και γιατί, όπως για παράδειγμα: «Θέλω να καταλάβω τι συνέβη για να προχωρήσω». Αν απαντήσει θετικά τότε βρίσκεστε ένα βήμα πιο κοντά στο στόχο. Αν όχι, μην αφήσετε τη θλίψη να σας κυριεύσει. Αντιθέτως, θέστε ερωτήματα στον εαυτό σας, όπως τι ήταν αυτό πραγματικά που σας έκανε να ερωτευθείτε αυτόν τον άνθρωπο, ποια ήταν τα στοιχεία που δεν σας άρεσαν, τι μάθατε από αυτή την ιστορία, τι θέλετε να αλλάξετε, μπορείτε να τον συγχωρήσετε;

Πώς μπορείτε να γράψετε τους τίτλους τέλους χωρίς την εμπλοκή του άλλου;
Συντάξτε μία επιστολή. Εκφραστείτε μέσα από το γράψιμο, αποτυπώστε στο χαρτί όσα θέλετε να του πείτε και μετά σκίστε το γράμμα.
Κλάψτε. Παραδοθείτε στα δάκρυα, αφήστε τα να κυλήσουν αβίαστα. Το κλάμα, άλλωστε είναι από τους καλύτερους τρόπους για να εκφράσετε τα συναισθήματά σας. Σύμφωνα με έρευνες, δε, το κλάμα απελευθερώνει ωκυτοκίνη και ενδορφίνες, οι οποίες προκαλούν ευεξία και μπορούν να ανακουφίσουν τόσο από σωματικό όσο από συναισθηματικό πόνο.
Αποδεχθείτε την πραγματικότητα. Είτε με, είτε χωρίς κλείσιμο η σχέση έχει τελειώσει. Μπορεί να ακούγεται σκληρό, αλλά είναι η αλήθεια και πρέπει να την αντιμετωπίσετε. Σταδιακά θα νιώσετε καλύτερα και θα γνωρίσετε νέους ανθρώπους με τους οποίους μπορεί να αναπτυχθεί μία σωστή σχέση.

Φωτογραφίες: Getty Images / Ideal Image