Από το χωράφι, τη λαϊκή αγορά και τους χώρους της σκληρής χειρωνακτικής δουλειάς, τα αγροτικά και επαγγελματικά ελαφρά ανοιχτά φορτηγά αποκτούν σήμερα στις πόλεις “ψαγμένους” και στυλάτους ιδιοκτήτες. Πώς φτάσαμε ως εδώ;
Datsun, Toyota, Mitsubishi, Mazda και Hyundai, πρωταγωνίστησαν στη ζωή μας, στον κινηματογράφο, στην τηλεόραση και αξίζουν δικαιολογημένα μία θέση στη θεματολογία μας. Μοντέλα από το τέλος της δεκαετίας του ’70 και ως τη μέση των 80’s. Μετά από 19 χρόνια ήρθαν τα… διπλοκάμπινα και η κατηγορία των ημιφορτηγών άνθησε με διαφορετικό τρόπο.
Στο μοναδικό εμπρός πάγκο/κάθισμά του, οικογένειες ή παρέες μεταφέρονταν το πρωί στην δουλειά, το μεσημέρι για μπάνιο ή για καφέ και το βράδυ στη διασκέδαση. Στον λιγοστό χώρο τους στο εσωτερικό, βρίσκαμε πετσέτες, εργαλεία, φαγητό ακόμα και… αφίσες πολιτικών (λόγω της εποχής). Δεν μαθαίναμε τα ονόματα των μοντέλων τους, άλλωστε κάποια είχαν μόνο κωδικούς, αλλά έζησαν πολύ μεγάλες στιγμές και εποχές για να είμαστε πιο ακριβείς.
Ηταν τα αυτοκίνητα που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην αγροτική κυρίως -αλλά και όχι μόνο- ανάπτυξη της χώρας για δεκαετίες και κορυφώθηκαν στη δεκαετία ’80-’90. Ηταν -κάποια παραμένουν- πραγματικά “εργαλεία” για χιλιάδες αγρότες και επαγγελματίες, που θεωρούσαν τα αυτοκίνητα αυτά ως συνεργάτες και ήταν ακριβώς έτσι. Οικοδομή, υδραυλικά, ελαιοχρωματισμοί, ξυλουργείο -και ειδικά στον γεωργικό τομέα- ήταν τόση η βοήθεια που έδωσαν, που δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι τα ονομάσαμε αγροτικά, χαρακτηρισμό που χρησιμοποιούμε και σήμερα όταν αναφερόμαστε σε αυτά.
Η χρήση τους όμως ήταν διαφορετική από ότι είναι σήμερα, διότι τότε κάλυπταν τις «πάγιες και διαρκείς ανάγκες» όλης της οικογένειας και ας μην χωρούσαν όλοι στην καμπίνα (τα παιδιά πίσω στην καρότσα). Αν το δούμε γεωγραφικά, ο μεγάλος όγκος πωλήσεων τους ήταν στις ΗΠΑ και στην Αυστραλία. Η Ευρώπη τα αγνοούσε (καθώς δεν υπήρχε παραγωγή). Μόνο τα Βαλκάνια και η Ελλάδα τα δόξασαν. Στην Αμερική ήταν -και είναι- το αυτοκίνητο για τη δουλειά, αλλά και τη διασκέδαση, το αυτοκίνητο της νεολαίας, ενώ την ίδια χρήση έκαναν και οι Αυστραλοί.
Τότε βέβαια τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Οι Ιάπωνες κυριαρχούσαν στην ελληνική αγορά. Η Toyota με το HiLux 2ης και 3ης γενιάς και η Datsun με τα 620 & 720 (δεν είχε αλλάξει σε Nissan ακόμη) να παλεύουν για τις κορυφαίες πωλήσεις. Η Mitsubishi (L200 1ης και 2ης γενιάς) και Mazda (σειρά Β 3η και 4η γενιά) να ακολουθούν. Κάπου εκεί έκανε την εμφάνισή της και η… Hyundai με το Pony πρώτης το 1979 και δεύτερης γενιάς το 1984. Εκείνο το μοντέλο πρωταγωνίστησε στους αγώνες Autocross της εποχής και μέχρι το 1988 κυριαρχούσε και σε διοργανώσεις δεξιοτεχνίας, ενώ είχε και ένα πέρασμα από την ταινία του Θεόδωρου Αγγελόπουλου το «Το Μετέωρο βήμα του Πελαργού».
Από τον Αγγελόπουλο στον… Δαλιανίδη
Αρκετά ήταν τα περάσματα των ημιφορτηγών από τις βιντεοταινίες της εποχής την δεκαετία του ’80, ιδιαίτερα αν η υπόθεση διαδραματιζόταν στην επαρχία όπως η ταινία “Είσαι στην ΕΟΚ; Μάθε για την ΕΟΚ” του Ντίμη Δαδήρα το 1981 με ένα Toyota HiLux 1ης γενιάς, ή “Ο Σεξοκυνηγός” πάλι του Ντίμη Δαδήρα το 1981 με ένα Toyota HiLux 2ης γενιάς αλλά και το «Βασικά Καλησπέρα σας» του Γιάννη Δαλιανίδη με Mitsubishi L200. Την αναγνωρισιμότητα των ημιφορτηγών από τις ταινίες εκμεταλλεύτηκαν κάποιες εταιρίες και χρησιμοποίησαν ηθοποιούς για τα τηλεοπτικά σποτ τους, όπως η Toyota για το HiLux με τον Κώστα Τσάκωνα.
Πότε εμφανίστηκαν τα διπλοκάμπινα;
Αξίζει να πάμε λίγο πίσω για να δούμε πως τον δρόμο για τα διπλοκάμπινα «άνοιξαν» πρώτα ημιφορτηγά με μιάμιση καμπίνα ή extra cab ή king cab. Τα πρώτα ήταν τα Isuzu KB 4×4. Διπλοκάμπινα ή Double cab ή Τετράθυρα/τετραθέσια αγροτικά είδαμε για πρώτη φορά, όσοι ταξιδεύαμε στην Ελληνική επαρχεία μετά το 1997, όταν στις ΗΠΑ και την Αυστραλία τα ήξεραν από την δεκαετία του 1970. Τα… δικά μας ήταν συνήθως εισαγωγής μεταχειρισμένα από Γερμανία και τα περισσότερα ήταν Nissan Navara δεύτερης γενιάς.
Ακολούθησε το Mitsubishi L200 (3ης γενιάς ήταν και αυτό παραεισαγωγή την ίδια εποχή). Δειλά δειλά μπήκαν στο παιχνίδι και οι εισαγωγικές εταιρίες οι οποίες είδαν πελατεία και τόλμησαν. Το Nissan Navara 3ης γενιάς έκανε πάλι την πρώτη κίνηση και ακολούθησαν και οι άλλες εταιρίες. Το μοντέλο αγαπήθηκε -και αγαπιέται πολύ- λόγω επιδόσεων στη Κρήτη, αφού ήταν το πρώτο turbodiesel με 200 ίππους. Μάλιστα πρωταγωνίστησε και σε μαντινάδες των Θανάση Γλινού και Νίκου Κυριακάκη. Από το 2010, που έγιναν αυτά, ως τώρα μέχρι και η Mercedes προσπάθησε να μπει στην αγορά των ημιφορτηγών χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία (με την X-Class), η οποία ήταν ένα Navara με τα δικά της σήματα.
Από την άλλη πλευρά άλλες εταιρίες έκαναν καλύτερες κινήσεις και ανταμείφθηκαν. Ο λόγος για την Ford και τα Ranger και Ranger Raptor. Το τελευταίο ακολούθησε την φιλοσοφία των pickup της Αμερικής (κίνηση εκτός δρόμου εντυπωσιακή εμφάνιση) με προσαρμογή στην Ευρωπαϊκή αγορά (μικρότεροι κινητήρες/επιδόσεις/άνεση). Ετσι το μοντέλο του «blue oval» έγινε κυρίαρχο του παιχνιδιού των πωλήσεων αλλά και του κοινωνικού status. Θα το δείτε να πρωταγωνιστεί σε βιντεοσκοπημένες εκδρομές στο youtube αλλά και γκαράζ εταιριών όπου τα «ψαγμένα» στελέχη το προτιμούν από ένα πολυφορεμένο SUV.
Τώρα παίζουν με το lifestyle
Η πορεία τους είναι αρκετά ίδια με των SUV. Τότε τετρακίνητα αγόραζαν οι κυνηγοί, οι ψαράδες, οι κάτοικοι ορεινών περιοχών και όσοι αγαπούσαν την φύση και τις εκδρομές. Τώρα τα αγοράζουν όσοι αγαπούν τους κεντρικούς δρόμους των μεγάλων πόλεων. Κάπως έτσι τείνει να εξελιχθεί και η αγορά των pick up και αυτό έγινε αντιληπτό από τις εταιρίες που σπεύδουν η μία μετά την άλλη να παρουσιάσει την δική της πρόταση, με πλήθος επιλογών σε αμαξώματα, κινητήρες, εξοπλισμούς και τρόπους κίνησης. Ολα δείχνουν ότι περνάμε σε μία νέα εποχή όπου δεν είναι απλώς ένα αυτοκίνητο για να κάνουμε την δουλειά μας αλλά και ένας τρόπος να αποκτήσουμε το διαφορετικό.
Η Ελλάδα και οι… ιδιαιτερότητές της
Στην Ελλάδα, φυσικά, έχουμε και τις παραξενιές μας. Ενώ γνωρίζουμε τα ημιφορτηγά πιο πολλά χρόνια και ξέρουμε την χρησιμότητα τους δεν επιτρεπόταν η πώληση τους σε ιδιώτες -ποτέ μας δεν καταλάβαμε τον λόγο. Παλαιότερα το αγροτικό επάγγελμα ήταν βασικός όρος για την αγορά ανοιχτού ημιφορτηγού. Αυτό δεν ισχύει πια καθώς με νεότερες νομοθετικές ρυθμίσεις δόθηκε η δυνατότητα να έχουν στην κατοχή τους ημιφορτηγά και όσοι -κατά κύριο επάγγελμα- δεν είναι αγρότες. Οπως αναφέρει ο νόμος 4530: «Επιτρέπεται η κατοχή ανοιχτών φορτηγών από φυσικά πρόσωπα που αποκτούν και δηλώνουν γεωργικό εισόδημα από οποιαδήποτε αγροτική δραστηριότητα, τίθεται όμως ως απαραίτητη προϋπόθεση η άσκηση άλλης κύριας επαγγελματικής δραστηριότητας».
Ετσι και διπλοκάμπινα μπαίνουν σε αυτή την κατηγορία όλων των επαγγελματιών. Ανεξάρτητα από τον κυβισμό ή την παλαιότητα τους έχουν χαμηλά τέλη κυκλοφορίας (100 ευρώ) αλλά από την άλλη υπάρχει ένας περιορισμός, σε σχέση με τον οδηγό τους, που πρέπει να είναι είτε ο ιδιοκτήτης είτε υπάλληλος της επιχείρησης.
Ημιφορτηγό ή SUV;
Η λειτουργικότητα, η macho εμφάνιση, αλλά και το χαμηλό κόστος συντήρησης κάνουν κάποιους να επιλέγουν ένα ημιφορτηγό/διπλοκάμπινο, αντί για ένα SUV. Η οδική τους συμπεριφορά έχει γίνει πολύ καλή ενώ μην ξεχνάμε πως τώρα πια πολλοί μπορούν να αγοράσουν… SUV.