Ο ουρανοξύστης-φάντασμα που στοιχειώνει τον Κιμ Γιονγκ Ουν

Αν υπάρχει κάτι που έχουν ανάγκη τα ολοκληρωτικά καθεστώτα κάθε μορφής είναι τα κραυγαλέα σύμβολα. Και σε όλη την διάρκεια της ανθρώπινης περιπέτειας, τέτοιες μορφές εξουσίας είχαν ως το πιο αγαπημένο τους παιδί την αρχιτεκτονική μεγάλης κλίμακας. Ένα εργαλείο που χρησιμοποίησαν ανά τους αιώνες οι δυνάστες αυτού του κόσμου, μέσα από το οποίο επέβαλλαν την ισχύ του καθεστώτος επιδρώντας καταλυτικά στην ψυχοσύνθεση και την υποταγή των λαών τους.
Μία τέτοια περίπτωση είναι και το κτίριο στο οποίο θα αναφερθούμε στις επόμενες γραμμές. Βρίσκεται στο κέντρο της πρωτεύουσας της Βόρειας Κορέας, την Πιονγιάνγκ, και είναι γνωστό στην Δύση ως ο «Καταραμένος Πύργος». Η ιστορία του είναι μακρά και πολύ ενδιαφέρουσα. Και όσα μπορούμε να γνωρίζουμε για αυτό μεγαλώνουν ακόμα περισσότερο το μύθο για ένα από τα πιο ψηλά κτήρια-φαντάσματα σε όλο τον κόσμο που τρομάζει με τον όγκο του και όλα όσα συμβολίζει σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο.

O γνωστός στη Δύση ως “Kαταραμένος Πύργος” βρίσκεται στο κέντρο της Πιονγιάνγκ.

Ryugyong Hotel: To Μεγαλεπήβολo σχέδιo
Η ιστορία του ξεκινά το 1987, όταν το καθεστώς της Βόρειας Κορέας ήθελε να αποδείξει μέσα από μία γιγαντιαία κατασκευή ότι δεν είχε σε τίποτα να ζηλέψει από τους Νοτιοκορεάτες, που ετοιμάζονταν για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1988. Το σχέδιο αφορούσε ένα πανύψηλο κτήριο, ένα από τα υψηλότερα εκείνη την εποχή σε ολόκληρο τον κόσμο, το οποίο θα χρησίμευε ως ξενοδοχείο. Στόχος μάλλον ακατανόητος, μιας και η Βόρεια Κορέα ήταν και παραμένει απομονωμένη από τον τουρισμό, αν και αυτά μάλλον είναι λεπτομέρειες για τον τότε ηγέτη της χώρας, τον Κιμ Γιονγκ Ιλ, πατέρα του σημερινού κυρίαρχου, του Κιμ Γιονγκ-Ουν.

Το ύψος του κτηρίου θα έφτανε τα 330 μέτρα ενώ είχε υπολογιστεί ότι θα είχε και 3.000 δωμάτια για την φιλοξενία των επισκεπτών. Στην οροφή του θα υπήρχε μία κατασκευή οκτώ ορόφων με εστιατόρια τα οποία θα περιστρέφονταν για να απολαμβάνουν οι θαμώνες τη θέα προς την πρωτεύουσα της χώρας. Το σχέδιο που επιλέχθηκε ήταν αυτό μιας πυραμίδας τριών όψεων, το οποίο είναι μάλλον παράδοξο για τα δεδομένα της σύγχρονης αρχιτεκτονικής. Όμως είναι μία σίγουρη λύση για την ασφάλεια του κτιρίου, με δεδομένες τις πενιχρές κατασκευαστικές ικανότητες των εταιριών της Βόρειας Κορέας που θα αναλάμβαναν την κατασκευή του. Ενδεικτικό είναι ότι είναι κατασκευασμένο από οπλισμένο σκυρόδεμα, κάτι που δείχνει την ανυπαρξία τεχνογνωσίας στους Βορειοκορεάτες στην κατασκευή τέτοιων μεγάλων κτιρίων. Η χρήση χάλυβα για τον σκελετό του ήταν απαγορευτική σε κόστος, οπότε ακολουθήθηκε αυτή η σχεδίαση, με τις πλευρές να έχουν κλίση περίπου 75 μοίρες για καλύτερη στατικότητα. Οι εργασίες προχωρούσαν με σχετικά γρήγορους ρυθμούς, όμως η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης που ήταν και ο κύριος εμπορικός εταίρος της Βόρειας Κορέας, προκάλεσε σημαντική οικονομική κρίση και οδήγησε σε μεγάλες καθυστερήσεις στην εκτέλεση του έργου.

Παρά τις δυσκολίες που αντιμετώπισε λόγω του υψηλού του κόστους, ο ουρανοξύστης ολοκληρώθηκε το 1992, τουλάχιστον σε ότι αφορά τον σκελετό και την κατασκευή της διαρρύθμισης των εσωτερικών χώρων. Από εκείνο το σημείο και μετά το σχέδιο εγκαταλείφθηκε και έτσι έμεινε ένα «κουφάρι» στο κέντρο της πόλης, ένα σκιάχτρο που θύμιζε σε όλους την ισχύ αλλά και την ματαιότητα του καθεστώτος.

Το πολυτελές ξενοδοχείο με το όνομα Ryugyong -από την ιστορική ονομασία της πρωτεύουσας ως «η πόλη των ιτιών»- ξαναμπήκε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, όταν το καθεστώς αποφάσισε να το φέρει σε μία κατάσταση που να μην δείχνει ένα στοιχειωμένο γιαπί. Το 2008, ο σημερινός ηγέτης αποφάσισε να κάνει μία προσπάθεια να μπαλώσει αυτό το κτήριο-φάντασμα και σε συνεργασία με μία εταιρεία από την Αίγυπτο κατάφερε να το καλύψει με τζάμια, έτσι ώστε να σκεπάζει στα αδιάκριτα μάτια το άδειο εσωτερικό του. Η ολοκλήρωση αυτής της φάσης αποτέλεσε αφορμή για μεγάλους εορτασμούς στην πόλη, ενώ από τότε το κτήριο αποτελεί ως το ιδανικό background για τις πολλές στρατιωτικές και όχι μόνο τελετές που κάνει το καθεστώς.
Εκείνη την περίοδο υπήρξαν υπόνοιες ότι το κτίριο θα ολοκληρωνόταν και στο εσωτερικό του, όμως σύντομα αποκαλύφθηκε ότι τίποτα δεν προχωρούσε. Μάλιστα είχε αποκαλυφθεί ότι για να φθάσει σε ένα επίπεδο επαρκούς λειτουργικότητας θα χρειαζόταν πάνω από 2 δισεκατομμύρια δολάρια, περίπου το 5% του ΑΕΠ της χώρας που δεν ξεπερνά τα 40 δισεκατομμύρια δολάρια. Από το 2018, η μια πλευρά του κτιρίου έχει εξοπλιστεί με πάνω από 100.000 LED οθόνες που προβάλλουν πολιτικά συνθήματα και προπαγανδιστικά σόου.

Οι ελάχιστες πληροφορίες που φθάνουν στην Δύση σχετικά με την τύχη του κτιρίου δεν επιβεβαιώνουν κάποια δυνατότητα για την ολοκλήρωσή του. Φήμες θέλουν κάποιους που προσπάθησαν να πλησιάσουν και να τραβήξουν φωτογραφίες να έχουν συλληφθεί και η τύχη τους να αγνοείται. Κάποιοι ελάχιστοι με την άδεια του ίδιου του Κιμ προσωπικώς το έχουν προσεγγίσει (και κατάφεραν να επιβιώσουν…) μιλούν για ένα παλαιό πλέον κτίσμα, άδειο και εγκαταλελειμμένο, με γυμνούς τοίχους και χωρίς καν ηλεκτροδότηση.
Το καθεστώς πάντως συνεχίζει να το προβάλλει ως το απαύγασμα μιας χώρας που ξεχειλίζει από περηφάνεια για τα επιτεύγματά της. Μάλιστα ο Κιμ Γιονγκ Ουν έχει περάσει την «γραμμή» ότι το έργο είναι επιτυχημένο και σκορπίζει το φως του σε όλο τον κόσμο, αλλά εμποδίζεται από τους Δυτικούς και ως τέτοιο πρέπει να αποτελεί μέρος της περηφάνειας του λαού. Η αλήθεια όμως είναι ότι αποτελεί μία ξεκάθαρη απόδειξη της κάτισχνης οικονομικής κατάστασης που επικρατεί στη Βόρεια Κορέα και της απίστευτης φτώχειας που βασανίζει τον λαό της. Αυτή η εικόνα ενός παράδοξου ουρανοξύστη που σκίζει τον ορίζοντα της κατατονικής και τρομαγμένης Πιονγιάνγκ δεν είναι τίποτα παραπάνω από την άφρονα ματαιοδοξία ενός καθεστώτος που αργά ή γρήγορα θα κλειστεί το ίδιο μέσα στον πύργο της δικής του καταστροφής.
Φωτογραφίες: Getty Images / Ideal Image