Με τον Ματθαίο Αργυρό στο τιμόνι, το πιο παλιό εν λειτουργία οινοποιείο του νησιού, αλλά και συνάμα το πιο σύγχρονο, γιορτάζει φέτος 120 χρόνια παραγωγής μεγάλων κρασιών.
Με πλούσια κληρονομιά στα αμπέλια, αφοσίωση στην ποιότητα, έμφαση στην εξειδίκευση και τον εκσυγχρονισμό και παραγωγή μεγάλων κρασιών που συναρπάζουν, το Κτήμα Αργυρός είναι ένα από τα σημαντικότερα και πιο λαμπρά κεφάλαια στην ιστορία του Σαντορινιού terroir.
Το πάθος και η ενασχόληση της οικογένειας Αργυρού με τα αμπέλια ξεκίνησε τον 18ο αιώνα, με την καλλιέργεια, παραγωγή και διάθεση στην τοπική αγορά χύμα και γλυκού κρασιού, ενώ περιορισμένη ποσότητα επιδόρπιων οίνων εξάγονταν στην Αίγυπτο και τη Ρωσία. Το Κτήμα Αργυρός, ως brand, δημιουργήθηκε το 1903 από τον Γιώργο Αργυρό.
Σήμερα βρίσκεται στα χέρια του Ματθαίου Αργυρού, τέταρτη γενιά στο τιμόνι της οικογενειακής επιχείρησης, η φήμη της οποίας έχει πλέον εξαπλωθεί σε όλες σχεδόν τις γωνιές της υφηλίου. Τα 20 στρέμματα που είχε το Κτήμα στο ξεκίνημά του ανέρχονται στις μέρες μας σε 1.300 – ιδιόκτητα, ενοικιαζόμενα και με συμβάσεις συμβολαιακής γεωργίας.
Το Κτήμα Αργυρός στεγάζεται από το 2017 σε ένα νέο υπερσύγχρονο οινοποιείο. Διατηρεί ακόμη τα παλιά κελάρια του 18ου αιώνα και την κάναβα του 1903 και διαφυλάσσει με ευλάβεια το πιο σημαντικό του θεμέλιο – την προσήλωση στην άριστη ποιότητα, με ιδιαίτερη έμφαση σε αυτή της πρώτης ύλης. «Αν δεν έχεις άριστο φρούτο δεν μπορείς να φτιάξεις σπουδαίο κρασί. Από το σταφύλι ξεκινάνε τα πάντα», τονίζει ο Ματθαίος Αργυρός. Ετσι οι αμπελώνες του Κτήματος, ιδιόκτητοι και μη, καλλιεργούνται βάση υψηλών προτύπων, ακολουθώντας κυρίως βιολογικές μεθόδους, ενώ η φροντίδα τους – από τα νεαρά σταφύλια της χρονιάς ως τις αιωνόβιες ρίζες και το έδαφος που τις τρέφει – βρίσκεται στα χέρια ενός έμπειρου και άρτια καταρτισμένου μόνιμου προσωπικού.
Στην Επισκοπή, 320 στρέμματα συνθέτουν τον μεγαλύτερο ενιαίο αμπελώνα της Σαντορίνης. Η άγρια ομορφιά του διάσπαρτου με πέτρες λάβας τοπίου και η σαγηνευτική γοητεία των ελκυστικών, αλλά συνάμα δυνατών φυτών, με ρίζες βάθους 25 μέτρων, ενώνονται αρμονικά. Σε συνδυασμό με τον καταγάλανο κυκλαδίτικο ουρανό και τη συγκλονιστική θέα στο απέραντο Αιγαίο δημιουργούν ένα μεγαλειώδες σκηνικό που εκπέμπει γαλήνη μα και άφθονη ζωντάνια.
Παραδοσιακές «κουλούρες» στολίζουν το αμπελοτόπι και βοηθούν στην προστασία των σταφυλιών από τον ισχυρό αέρα και τον ήλιο, τη δημιουργία δροσερού περιβάλλοντος για τους καρπούς και την «παγίδευση» της πουσάδας, της ομίχλης που έρχεται από την Καλντέρα και ποτίζει, όταν εξατμιστεί, το φυτό. Για την παροχή καλύτερου αερισμού, οι κουλούρες σηκώνονται ελάχιστα από το έδαφος με πέτρες που τοποθετούνται στη βάση τους.
Στα νέα αμπέλια που δεν χτυπιούνται από δυνατούς ανέμους, η τεχνική κλαδέματος είναι το «κουλούρι» (μικρό πρέμνο με κουλουράκια, σχεδόν κάθετα προς το έδαφος, που δημιουργούνται πάνω του), το οποίο προσφέρει λιγότερο αλλά ιδιαίτερα ποιοτικό σταφύλι. Ο τρύγος πραγματοποιείται συνήθως τον Αύγουστο και είναι χειρωνακτικός, με στόχο την αποφυγή τραυματισμών του φρούτου και του φυτού.
«Οι καλύτερες ωριμάνσεις μας και τα επιθυμητά αποτελέσματα σε στόμα, σώμα, όγκο και γεύση κινούνται γύρω στο 14-14.5% αλκοόλ και μερικές φορές 15%. Αν και πριν τη συγκομιδή μετράμε την αλκοόλη στα φυτά, τις τελευταίες μέρες δοκιμάζουμε τους καρπούς. Δίνουμε εντολή τρύγου μόνο όταν αυτό που γευόμαστε μας ικανοποιεί», μου λέει ο Ματθαίος Αργυρός.
Παράλληλα με τις συνεχείς επενδύσεις στα αμπέλια, σημαντικά κεφάλαια δαπανούνται και στην οινοποίηση. Τα υπερσύγχρονα μηχανήματα επιτρέπουν, για παράδειγμα, σε χημικούς και οινολόγους να κάνουν τις περισσότερες αναλύσεις σε πραγματικό χρόνο ενώ η χρήση οπτικού διαχωριστή με κάμερες υψηλής ευκρίνειας και σένσορα αυξάνει κατακόρυφα την ποιότητα του διαχωρισμού των σταφυλιών. Η πίεση των σταφυλιών γίνεται με το βάρος τους, ενώ στην ωρίμανση προτιμώνται οι ανοξείδωτες δεξαμενές με ελεγχόμενη θερμοκρασία.
Βαρέλια χωρητικότητας 300 ή 500 λίτρων και δεύτερης ή τρίτης χρήσης παρουσιάζονται σε συγκεκριμένα μόνο στάδια. «Το βαρέλι χρησιμοποιείται για να υπογραμμίσει το κρασί και όχι να το δημιουργήσει», τονίζει ο Δημήτρης Κέκας, υπεύθυνος πωλήσεων. Μέσα από την οινοποίηση, το Κτήμα Αργυρός επιθυμεί να εκφράσει το κάθε αμπελοτόπι, αποδίδοντας τα κύρια χαρακτηριστικά του, τη δύναμη και την ιστορία του.
Ποιότητα και καθαρότητα φρούτου αλλά και ακρίβεια στην οινοποίηση χαρίζουν κορυφαία κρασιά με ξεκάθαρη ταυτότητα, απίστευτη δομή και φινετσάτη πολυπλοκότητα. Διατίθενται στην ελληνική και τη παγκόσμια αγορά και έχουν αποσπάσει πλήθος βραβείων από σημαντικούς φορείς, όπως το International Wine & Spirit Competition, τα Decanter World Wine Awards και το 50 Great Greek Wines.
Η πρώτη σειρά κρασιών παρουσιάστηκε το 1960 και ονομάστηκε Atlantis, λόγω της στενής σύνδεσης της Σαντορίνης με τον μύθο της χαμένης Ατλαντίδας. Τα κρασιά Atlantis προέρχονται από πιο νέα αμπέλια και προορίζονται για κατανάλωση μέσα σε λίγα χρόνια από τον τρύγο. Στη σειρά Estate εμφανίζονται ποικιλίες όπως το Μαυροτράγανο, το Αηδάνι, το Αθήρι και φυσικά το Ασύρτικο, η σημαντικότερη ποικιλία της Σαντορίνης αλλά και του οινοποιείου. Το Estate Argyros Asyrtiko έχει δυνατότητα παλαίωσης τουλάχιστον μιας δεκαετίας και είναι η ναυαρχίδα του Κτήματος. Προέρχεται από διάφορα αμπελοτόπια του νησιού, με κοινό στοιχείο ανάμεσά τους την ηλικία των φυτών που κυμαίνεται στα 120-150 χρόνια.
Εκφράζει την καθαρότητα αλλά κυρίως την ταυτότητα της ποικιλίας και είναι ένα στιβαρό κρασί με 14.5% αλκοόλ, υψηλή οξύτητα, έντονη ορυκτότητα, υφάλμυρη επίγευση και καθαρά εσπεριδοειδή, όπως λεμόνι και γκρέιπφρουτ, αλλά και ίχνη από αχλάδι, πεπόνι και ανανά. Οι τρεις Cuvee ετικέτες είναι μονοποικιλιακές, από 100% Ασύρτικο. Το Cuvee Monsignori, ένα single vineyard κρασί από αμπελοτόπι 220 ετών, έχει δυνατότητα παλαίωσης πάνω από δέκα χρόνια και εκφράζει απόλυτα τη ράτσα αλλά και τη φινέτσα της ποικιλίας.
To Evdemon, με χαρακτηριστική δύναμη και ταυτόχρονα κομψότητα, αντιπροσωπεύει τη δομή και την αρχιτεκτονική του Ασύρτικου. Πήρε το όνομά του από την περιοχή όπου βρίσκεται ο αμπελώνας του, ο οποίος μετρά 160 χρονιά ζωής και καλλιεργείται με βιοδυναμικές μεθόδους. Παράγονται μόνο γύρω στις 4.500 φιάλες ετησίως, ενώ η δυνατότητα παλαίωσης του κρασιού ξεπερνά τα δεκαπέντε χρόνια. Το Nykteri, από αμπελώνες στον Πύργο και το Μεγαλοχώρι ηλικίας τουλάχιστον 150 ετών, είναι ένα κρασί που συνδυάζει πλούσια αρώματα φρέσκων εσπεριδοειδών και ώριμων λευκόσαρκων φρούτων με τη χαρακτηριστική οξύτητα του Ασύρτικου ενώ χαρίζει μακρά επίγευση και όμορφη αίσθηση αλμύρας.
Η γκάμα των ετικετών του Κτήματος ολοκληρώνεται με δύο, στην κυριολεξία επικά, Vinsanto (80% Ασύρτικο, 10% Αθήρι και 10% Αηδάνι). To First Release παραμένει δύο χρόνια σε τσιμεντένια δεξαμενή και 4 χρόνια σε βαρέλι πριν εμφιαλωθεί, ενώ στο Late Release τα χρόνια στο βαρέλι αυξάνονται στα 16. Με εκπληκτική ένταση, βελούδινη υφή και απόλυτα ισορροπημένη πολυπλοκότητα και γλυκύτητα, το Vinsanto του Κτήματος Αργυρού κατέχει περίοπτη θέση στη παγκόσμια σκηνή γλυκών κρασιών. «Εχουμε τα περισσότερα αποθέματα Vinsanto στη Σαντορίνη, από το 1947 μέχρι σήμερα. Ξεπερνούν τα 600 βαρέλια, τα οποία σύντομα θα μεταφερθούν σε ένα κελάρι 800τμ. στο νέο οινοποιείο. Στα άμεσο μέλλον, σκοπεύουμε να εμφιαλώσουμε περιορισμένη ποσότητα από πάρα πολύ παλιές χρονιές», μου λέει ο Ματθαίος Αργυρός καθώς στεκόμαστε στα παλιά κελάρια όπου σήμερα φυλάσσονται τα περίφημα βαρέλια.
Το Κτήμα Αργυρός έχει αναμφίβολα πρωταγωνιστικό ρόλο στην οινική σκηνή της χώρας και την ανάδειξη του σαντορινιού και του ελληνικού αμπελώνα σε παγκόσμιο επίπεδο. Ανεκτίμητης αξίας είναι όμως και η προσφορά του στο πλάσιμο του πνεύματος και το χτίσιμο της ραχοκοκαλιάς της ίδιας της Ελλάδας, αφού όπως λέει και ο Οδυσσέας Ελύτης. «Εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι. Που σημαίνει, με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις».
Διεύθυνση: Επισκοπή Γωνιάς, Σαντορίνη 84700
Τηλέφωνο: +30 22860 31489
Website: estateargyros.com
Instagram: estate_argyros
Φωτογραφίες: Αννα Τασιούλα