Πώς η ζέστη και άλλοι καιρικοί παράγοντες μπορούν να πυροδοτήσουν τους πονοκεφάλους.
Ενας πονοκέφαλος μπορεί να είναι ένα από τα βασικά συμπτώματα διαταραχών που συνδέονται με τη θερμότητα, όπως η θερμοπληξία η ή θερμική εξάντληση, δύο διαφορετικές καταστάσεις οι οποίες χρήζουν και διαφορετικής αντιμετώπισης. Ένας πονοκέφαλος που προκαλείται από τη ζέστη μπορεί να περιγράφεται σαν ένας ‘’θαμπός’’ πόνος και στις δύο πλευρές του κεφαλιού και μπορεί να επιδεινώνεται με τη δραστηριότητα. Οι βασικές αιτίες είναι η αφυδάτωση, η υπερβολική έκθεση στον ήλιο ή η σωματική άσκηση στη ζέστη.
Σε παλιότερη μελέτη με περισσότερους από 7.000 συμμετέχοντες που βρέθηκαν στο τμήμα επειγόντων περιστατικών νοσοκομείου της Βοστώνης, βρέθηκε ότι οι υψηλές θερμοκρασίες αυξάνουν τον κίνδυνο κεφαλαλγίας. Οι ερευνητές ανέφεραν ότι για κάθε αύξηση της θερμοκρασίας κατά 5 βαθμούς Κελσίου, ο κίνδυνος κεφαλαλγίας αυξανόταν κατά περίπου 7,5%.
Οι βασικές αιτίες
Η πρώτη αιτία είναι η αφυδάτωση, όταν δηλαδή ο οργανισμός μας δεν αναπληρώνει τα υγρά που χάνει έγκαιρα, οδηγώντας σε αφυδάτωση και κατά συνέπεια πονοκέφαλο.
Ένας ακόμη λόγος προέρχεται από την συστολή-διαστολή των τριχοειδών αγγείων που όταν εκτίθενται σε ακραίες θερμοκρασίες διαστέλλονται υπερβολικά για να μπορέσουν να αντισταθούν στις καιρικές συνθήκες. Αυτό οδηγεί σε αυξημένη πίεση και πονοκεφάλους ειδικά όταν μετακινούμαστε συχνά μεταξύ κλιματιζόμενου δωματίου και εξωτερικών χώρων.
Σε όλα τα παραπάνω θα προσθέσει κανείς να υπολογίσει και την κακή ποιότητα του ύπνου τις ζεστές νύχτες. Όταν οι υψηλές θερμοκρασίες επηρεάζουν τον ύπνο, κατά τη διάρκεια της επόμενης μέρας μπορεί να προκληθεί πονοκέφαλος τον οποίο πυροδοτεί η κούραση και το στρες που προκαλείται στον οργανισμό.
Αξίζει να σημειωθεί πως υπάρχουν και μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στο παρελθόν και δεν βρήκαν συσχετισμούς μεταξύ υψηλών θερμοκρασιών και πονοκεφάλων. Για παράδειγμα, μια μικρότερη μελέτη περασμένων ετών συνέκρινε τα ημερολόγια 238 πασχόντων από ημικρανία με 17 διαφορετικές καιρικές καταστάσεις κατά τη διάρκεια μιας καθορισμένης περιόδου δοκιμής (90 ημέρες). Οι ερευνητές της μελέτης κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι καιρικοί παράγοντες είχαν μικρή και αμφισβητήσιμη επίδραση στις ημικρανίες και τους πονοκεφάλους.
Ποια είναι τα συμπτώματα της θερμοπληξίας και της θερμικής εξάντλησης;
Και στις δύο καταστάσεις κοινό σύμπτωμα είναι ο πονοκέφαλος, παρόλα αυτά είναι δύο διαφορετικές συνθήκες με διαφορετικής έντασης συμπτώματα και διαφορετική αντιμετώπιση.
Τα τυπικά συμπτώματα της θερμοπληξίας είναι: Υψηλή θερμοκρασία σώματος, ερεθισμένο, ερυθρό, ξηρό ή υγρό δέρμα, γρήγορος και δυνατός καρδιακός παλμός, πονοκέφαλος, ζάλη, ναυτία, σύγχυση, λιποθυμία. Σε αυτή την περίπτωση οι ειδικοί συστήνουν να καλέσετε ασθενοφόρο ενώ θα πρέπει να μετακινήσετε το άτομο σε πιο δροσερό μέρος εξασφαλίζοντας την πτώση της θερμοκρασίας του σώματος του πάσχοντα, παρέχοντάς του ελαφριά ρούχα ή κάνοντάς του ένα δροσερό μπάνιο, χωρίς να πιεί υγρά.
Τα τυπικά συμπτώματα της θερμικής εξάντλησης είναι: Eντονη εφίδρωση, κρύο, ωχρό και υγρό δέρμα, γρήγορος, ασθενής καρδιακός παλμός, ναυτία ή έμετος, μυϊκές κράμπες, κούραση ή αδυναμία, ζαλάδα, πονοκέφαλος, λιποθυμία. Στους τρόπους αντιμετώπισης της θερμικής εξάντλησης οι ειδικοί προτείνουν τη μετακίνηση σε δροσερή τοποθεσία του ατόμου, λιγότερα και πιο ελαφριά ρούχα, ένα δροσερό μπάνιο, μερικές γουλιές νερό, κι αυτές σταδιακά.
Πώς να αποτρέψετε τους πονοκεφάλους που προκαλούνται από τον καύσωνα
–Περισσότερη ενυδάτωση: Οι υψηλές θερμοκρασίες και ο ιδρώτας οδηγούν σε απώλεια υγρών και ηλεκτρολυτών. Η αφυδάτωση φέρνει κούραση και πονοκέφαλο. Η έγκαιρη αναπλήρωση του νερού θα αντισταθμίσει τα υγρά του οργανισμού και θα εξισορροπήσει τη θερμοκρασία του σώματος. Σε συνθήκες καύσωνα οι οδηγίες λένε ότι θα πρέπει να καταναλώνουμε τουλάχιστον 1/2 – 1 ποτήρι νερό την ώρα. Η κατανάλωση φυσικών χυμών είναι μια αποτελεσματική μέθοδος για την αντικατάσταση του καλίου, νατρίου και των μετάλλων. Οι ειδικές ομάδες θα πρέπει να συμβουλευτούν τον θεράποντα ιατρό τους σχετικά με την ενυδάτωση του οργανισμού τους το καλοκαίρι.
–Περιορισμένη έκθεση στον ήλιο: Οι οδηγίες των ειδικών περιλαμβάνουν απλές και βασικές κατευθύνσεις για τον περιορισμό των συμπτωμάτων της θερμικής εξάντλησης: Θα πρέπει να φοράμε καπέλο και να χρησιμοποιούμε αντηλιακό, ειδικά μεταξύ 11 π.μ. – 3 μ.μ. Επιπλέον, απαραίτητα είναι τα γυαλιά ηλίου για να μειώσουμε την επίδραση του ηλιακού φωτός στο οπτικό νεύρο.
–Ήπια άσκηση: Η τακτική άσκηση είναι διαχρονικά ένας τρόπος να αντιμετωπίσουμε το άγχος και να μειώσουμε τους πονοκεφάλους. Ωστόσο, όταν ο καιρός είναι ζεστός, η άσκηση σε εξωτερικούς χώρους θα πρέπει να περιορίζεται σημαντικά, ειδικά τις μεσημεριανές ώρες. Με τα πρώτα σημάδια κόπωσης και εξάντλησης, σταματάμε όλες τις δραστηριότητες και ξεκουραζόμαστε.
-Σωστή διατροφή: Είναι η ιδανική εποχή να προσθέσουμε στην καθημερινή μας διατροφή περισσότερα φρούτα και λαχανικά και λιγότερο λιπαρά φαγητά με βαριές σάλτσες.
Συνήθως, ένας πονοκέφαλος που προκαλείται από τη ζέστη μπορεί να υποχωρήσει από μόνος του μετά από 3-4 ώρες. Σε περίπτωση που ο πόνος αυξάνεται ή εμφανίζεται πολύ συχνά, θα πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω.
Φωτογραφίες: Getty Images / Ideal Image