Ξεπροβάλλοντας μέσα στο φυσικό τοπίο ή αγναντεύοντας από ψηλά μεγαλουπόλεις, αυτοί οι ανελκυστήρες αποτελούν αφορμή ταξιδιού από μόνοι τους.
Εντυπωσιακά σε σύλληψη ασανσέρ, με σχέδια κάθε άλλο παρά συνηθισμένα και μηχανισμούς που σκαρφαλώνουν σε δυσθεώρητα ύψη, συναντάμε από την Κίνα ως τη Νότιο Αμερική. Είτε στέκονται αυτόνομα είτε αποτελώντας μέρος θεαματικών κτηρίων, συναρπάζουν με την ανοδική διαδρομή τους και τη θέα που προσφέρουν, όπως οι παρακάτω που αποδεικνύουν ότι κάποιες φορές αξίζει περισσότερο να πατήσουμε το κουμπί από το ανέβουμε με τις σκάλες.
Elevador Lacerda – Σαλβαδόρ, Βραζιλία
Ιστορικό αξιοθέατο όχι μόνο για τη μεγαλύτερη πόλη στα βορειοανατολικά της Βραζιλίας και πρωτεύουσα της πολιτείας Μπαΐα, αλλά για ολόκληρη τη Βραζιλία, αφού ο Ανελκυστήρας Lacerda ήταν ο πρώτος ολόκληρης της χώρας. Από το 1873 που ολοκληρώθηκε επιβλέπει το λιμάνι της Bahia, συνδέοντας το εμπορικό κέντρο του Σαλβαδόρ με το γραφικό ιστορικό άνω τμήμα της πόλης, αποτελώντας ορόσημο γι’ αυτήν.
Τη σημερινή, μοναδική, art deco εικόνα του οφείλει στην ανακαίνιση που έγινε το 1930, ενώ το 1906 το αρχικό υδραυλικό σύστημα αντικαταστάθηκε και ο ύψους 72 μ. ανελκυστήρας έγινε ηλεκτροκίνητος. Καθώς ορθώνεται σαν γίγαντας στην πλαγιά του λόφου, τα παρακείμενα παραδοσιακά σπίτια μοιάζουν μινιατούρες, ενώ τα πολύχρωμα φώτα του το βράδυ χρωματίζουν εντυπωσιακά το βραζιλιάνικο ουρανό.
Elevador de Santa Justa – Λισαβόνα, Πορτογαλία
Τα miraduros (παρατηρητήρια) της γραφικής Λισαβόνας προσφέρουν μαγευτική θέα πάνω απ΄τις κεραμιδένιες στέγες της πόλης ως πέρα από τον Τάγο και ο ανελκυστήρας Σάντα Ζούστα όχι μόνο θα σας φέρει χωρίς κόπο σε ένα από αυτά, αλλά θα σας μεταφέρει από την κεντρική περιοχή της Baxia στη μποέμ γειτονιά του Barrio Alto.
Γνωστός επίσης ως Carmo Elevador, κατασκευασμένος από σίδερο, πρωτοποριακό κατασκευαστικό υλικό της εποχής, και συμβολίζοντας το βιομηχανικό παρελθόν της πόλης, ο νέο-γοτθικού ύφους ανελκυστήρας εγκαινιάστηκε το 1902, αποτελώντας μέρος του συγκοινωνιακού δικτύου της Λισαβόνας. Η επιτυχία του υπήρξε άμεση για την ευκολία που παρείχε στη μεταφορά ανάμεσα στις δύο περιοχές με τη μεγάλη διαφορά ύψους, την πρώτη μέρα λειτουργίας του μάλιστα κόπηκαν 3.000 εισιτήρια. Ατμοκίνητος αρχικά, ηλεκτροκίνητος πλέον, με ύψος 45 μέτρα, ξύλινη επένδυση και μπρούτζινες λεπτομέρειες, προσφέρει εκπληκτική, πανοραμική θέα επάνω απ’ το ιστορικό κέντρο της πορτογαλικής πρωτεύουσας.
Ανελκυστήρας Bailong – Χουνάν, Κίνα
Καταμεσής του θεαματικού φυσικού τοπίου της επαρχίας Χουνάν στη νοτιοκεντρική Κίνα, ο «Ανελκυστήρας των Εκατό Δράκων» όπως είναι γνωστός, σκαρφαλώνει τους κάθετους βράχους των όρων Zhangjiajie, με τέτοια ταχύτητα (λιγότερο από 2’) που τον κάνει να διεκδικεί τον τίτλο του ταχύτερου ασανσέρ στον κόσμο. Σίγουρα κατέχει εκείνον του ψηλότερου εξωτερικού ανελκυστήρα παγκοσμίως, αφού ως τέτοιος καταγράφηκε στο βιβλίο των Ρεκόρ Guinness το 2015, 13 χρόνια αφότου εγκαινιάστηκε.
Χρειάστηκαν 5 χρόνια και 19 εκατ. ευρώ για να ολοκληρωθεί η εντυπωσιακή ατσάλινη κατασκευή ύψους 326 μ., που καταλήγει σε διώροφη γυάλινη καμπίνα, απ΄ όπου το κοινό απολαμβάνει θέα που κυριολεκτικά κόβει την ανάσα. Δεν είναι να απορεί κανείς που το επέλεξε ο James Cameron για μια σκηνή του φιλμ Avatar ή που έδωσε έμπνευση στον Tim Burton για το γυάλινο ασανσέρ της ταινίας Willy Wonka.
Ανελκυστήρας Hammetschwand – Bürgenstock, Ελβετία
Ένα ακόμη ρεκόρ, αυτή τη φορά του ψηλότερου εξωτερικού ανελκυστήρα της Ευρώπης, που ορθώνει το μεταλλικό, λεπτεπίλεπτο ανάστημά του στα 153 μ. από ένα παρατηρητήριο της κορυφής του ελβετικού όρους Bürgenstock, προσφέροντας συγκλονιστική θέα στις πλαγιές των Άλπεων τριγύρω από συνολικό ύψος 1.132 μ. Καταλήγοντας σε έναν οξύαιχμο πύργο και με το αρχικό σχέδιο του 1905 να επανασχεδιάζεται δύο φορές προκειμένου να γίνει ταχύτερος, κόστισε τελικά 14 εκατ. ευρώ για να φτάσει να μεταφέρει 12 επισκέπτες κάθε φορά σε λιγότερο από ένα λεπτό. Εκτός από τη θέα στις επιβλητικές Άλπεις, εξίσου υπέροχο είναι και το θέαμα της λίμνη της Λουκέρνης που απλώνεται γαλήνια στον ορίζοντα.
Tauchgondeln – Βαλτική θάλασσα, Γερμανία
Όχι ένας, αλλά τέσσερις εντυπωσιακού σχήματος υδάτινοι ανελκυστήρες 50 τόνων ο καθένας, περιμένουν τους επισκέπτες της Βαλτικής ακτής στη βορειοανατολική Γερμανία, για να τους μεταφέρουν σε μια σύντομη αλλά συναρπαστική περιπέτεια στο βυθό.
Με το δικό του όνομα ο καθένας -Zinnowitz, Sellin, Zingst και Grömitz- οι επονομαζόμενοι «καταδυτικές γόνδολες» όπως μεταφράζεται η ονομασία τους, έχουν ρετρό στυλ της Βικτωριανής εποχής και μοιάζουν με τεράστιες τυρκουάζ κάψουλες. Κλειστοί, ελαφριοί στο νερό και με καθίσματα στο εσωτερικό τους για 30 επιβάτες κάθε φορά, αποτελούν δημοφιλή ατραξιόν για παρατήρηση του υδάτινου κόσμου της Βαλτικής θάλασσας, παρότι τα νερά της συχνά είναι θολά και η ορατότητα περιορισμένη. Αν μη τι άλλο θα νοιώσετε για λίγο σαν άλλος Ζακ Υβ Κουστώ.
Skyview Ericsson Globe – Στοκχόλμη, Σουηδία
Στην κορυφή του μεγαλύτερου σφαιρικού κτηρίου στον κόσμο υπόσχονται να σας μεταφέρουν δύο γυάλινες κλειστές γόνδολες που λειτουργούν σαν ανελκυστήρες και κινούνται πάνω σε καμπυλωτές ράγες ως το ψηλότερο σημείο της Avicii Arena.
Γνωστός ως Στάδιο Γκλόμπεν ο κλειστός αυτός χώρος αγώνων και συναυλιών, που αποτελεί ορόσημο στην περιοχή Johanneshov της σουηδικής πρωτεύουσας, προσελκύει εκατοντάδες επισκέπτες ακόμη κι όταν δεν φιλοξενεί κάποιο event, ακριβώς χάρη στα δύο πρωτότυπα αυτά ασανσέρ των 7 τόνων που μεταφέρουν κάθε φορά 21 επιβάτες στα 129,50 μ., προσφέροντας τον πιο θεαματικό τρόπο να δε κανείς από ψηλά τα πανέμορφα νησάκια του αρχιπελάγους της Στοκχόλμης.
Ανελκυστήρας του Μουσείου Mercedes-Benz – Στουγκάρδη, Γερμανία
Όσο εντυπωσιάζουν τα λαμπερά ολοκαίνουργια ή ιστορικά μοντέλα της πασίγνωστης αυτοκινητοβιομηχανίας, άλλο τόσο προκαλεί το θαυμασμό το ίδιο το κτήριο του Μουσείου της Mercedes-Benz όπου εκτίθενται, βασικό αξιοθέατο της όμορφης πρωτεύουσας του κρατιδίου της Βάδης-Βυρτεμβέργης. Σε ανάλογο ύφος με το μινιμαλιστικό κτήριο από τσιμέντο και βασικό χαρακτηριστικό αυτού, ο φουτουριστικός ανελκυστήρας του κτηρίου μοιάζει με μεταλλική κάψουλα που σκαρφαλώνει πάνω στους γυμνούς τοίχους. Αν και κάπως κλειστοφοβικός, προσφέρει μια μοναδική άποψη του εσωτερικού του μουσείου, κοιτώντας μέσα από το μικροσκοπικό ορθογώνιο παράθυρό του.
Ανελκυστήρας του Πύργου A’DAM Toren – Άμστερνταμ, Ολλανδία
Ορθώνοντας τους 22 ορόφους του πάνω από τον ορίζοντα της βόρειας πλευράς της ολλανδικής πρωτεύουσας, ο επιβλητικός πύργος A’DAM Toren που χτίστηκε το 1971 για να στεγάσει τα γραφεία της πετρελαϊκής εταιρίας Royal Dutch Shell, υπέστη ένα κοστοβόρο lifting το 2016 για να μεταμορφωθεί σε έναν συναρπαστικό πολυχώρο που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει ένα boutique ξενοδοχείο, ένα club, μοντέρνα bar, ένα περιστρεφόμενο εστιατόριο στο 19ο όροφο και μια πλατφόρμα-παρατηρητήριο στην οροφή.
Θα φτάσετε ως εκεί για να απολαύσετε τη μαγευτική θέα στο νησί Noord, μέσω του τετράγωνου ανελκυστήρα που σχεδίασε η δημιουργική ομάδα της The Stone Twins, ενώ τα νέον φώτα του που αναβοσβήνουν με το ρυθμό της μουσικής, θα σας προετοιμάσουν για μια βραδιά γεμάτη διασκέδαση στον ανανεωμένο A’DAM Toren.
Τελεφερίκ-ανελκυστήρες της Αψίδας Gateway – St. Louis, Μιζούρι
Επενδυμένη με ανοξείδωτο ατσάλι και με την άκρως εντυπωσιακή καμπύλη της να φτάνει σε ύψος τα 192 μέτρα πάνω από τις όχθες του ποταμού Μισισίπι στο St. Louis, η Gateway Arch αποτελεί ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα ορόσημα της Αμερικής. Το σχέδιό της το οφείλει στον Φιλανδοαμερικανό αρχιτέκτονα Eero Saarinen που ξεκίνησε το έργο το 1947 χωρίς να προλάβει να το δει ολοκληρωμένο, αφού παραδόθηκε το 1965, τέσσερα χρόνια μετά το θάνατό του.
Όσο κι αν εντυπωσιάζει όμως το σχέδιο της κομψής αψίδας, άλλο τόσο συναρπάζει μια βόλτα με ένα από τα ωοειδή τελεφερίκ-ανελκυστήρες που ανηφορίζουν κατά μήκος της, μεταφέροντας 12 επιβάτες στο ψηλότερο σημείο της. Το μοναδικό τους σχέδιο, κάτι μεταξύ ασανσέρ και ρόδας του λούνα παρκ δίνει τη δυνατότητα να περιστρέφονται ως και 155 μοίρες, ενώ η αεροπλανική θέα από την κορυφή απλώνεται σχεδόν 50 χλμ. από ανατολή προς δύση.
Ανελκυστήρας του Λούβρου – Παρίσι, Γαλλία
Γνωστοί για τα πρωτοποριακά τους projects κατασκευής, συντήρησης και εκμοντερνισμού ανελκυστήρων, η Schindler Group έφερε εις πέρας με απόλυτη επιτυχία την ανανέωση του μηχανισμού του ανελκυστήρα που διατρέχει το κέντρο της περίφημης σπειροειδούς σκάλας του διασημότερου μουσείου στον κόσμο.
Σχεδιασμένος τη δεκαετία του 1980 για τη διευκόλυνση των επισκεπτών με κινητικά προβλήματα, τοποθετημένος κάτω από την εμβληματική γυάλινη πυραμίδα του Λούβρου, ο κυλινδρικός ανελκυστήρας που κινείται με υδραυλικό μηχανισμό, μεταφέρει 10 επισκέπτες κάθε φορά και είναι κι ο ίδιος ένα κατασκευαστικό έργο τέχνης. Χάρη δε στη χαρακτηριστική έλλειψη οροφής, οι επιβάτες απολαμβάνουν θέα σε όλο του lobby του μουσείου, καθώς ανεβοκατεβαίνουν από το υπόγειο στον τελευταίο όροφο.
Φωτογραφίες: Getty Images / Ideal Image