Πέντε αλλαγές που θα παρατηρήσετε αν σταματήσετε να πίνετε καφέ μετά το μεσημέρι.
H καφεΐνη δεν ήταν ποτέ τόσο διαδεδομένη στη δυτική κοινωνία όσο στις μέρες μας. Εκατομμύρια από εμάς βασιζόμαστε στην καφεΐνη για να ξυπνήσουμε το πρωί, να περάσουμε την ημέρα και να καταφέρουμε να φτάσουμε μέχρι την πόρτα του γυμναστηρίου μετά τη δουλειά. Ερευνα που αναδημοσιεύτηκε πρόσφατα, φανερώνει πως αν ένας μέσος άνθρωπος διακόψει την καφεΐνη, τα συμπτώματα στέρησης μπορεί να διαρκέσουν από 2 έως 9 ημέρες και σ’ αυτά συγκαταλέγονται ο πονοκέφαλος, η κόπωση, μειωμένη ενέργεια και εγρήγορση, υπνηλία, μειωμένη ικανοποίηση, καταθλιπτική διάθεση, δυσκολία συγκέντρωσης, ευερεθιστότητα και αίσθημα ομίχλης.
Η καφεΐνη σε μικρές δόσεις λειτουργεί ως αντιοξειδωτικό, ήπιο βελτιωτικό της διάθεσης κι ως μία τόνωση ενέργειας. Ωστόσο, περισσότερα από 200 mg είναι ποσότητα που ξεπερνά τα όρια της υγιεινής συνήθειας. Πάνω από 400 mg καφεΐνης την ημέρα -δηλαδή περίπου τέσσερα έως πέντε φλιτζάνια καφέ- κάνουν την συνήθεια βλαβερή για την υγεία. Ως αποτέλεσμα, η μείωση της καφεΐνης -ή ακόμα και η πλήρης αποχή της- μπορεί να φέρει μερικά φανταστικά οφέλη.
Παρακάτω τα πέντε πλεονεκτήματα που θα προκύψουν αν αποφασίσουμε να αντικαταστήσουμε τον απογευματινό καφέ με ένα άλλο ρόφημα. Οι ειδικοί άλλωστε προτείνουν να έχουμε το τελευταίο φλιτζάνι καφέ 9-10 ώρες πριν πάμε για ύπνο.
1. Μειώση στα επίπεδα άγχους
Η καφεΐνη μπορεί να προκαλέσει άγχος. Για κάποιον που προσπαθεί να διαχειριστεί το άγχος, το να πιει έναν καφέ μοιάζει σαν να ρίχνει λάδι στη φωτιά, ειδικά αν πρόκειται για περισσότερα από ένα ή δύο φλιτζάνια. Είναι ακριβώς αυτή η έκρηξη ενέργειας για την οποία οι άνθρωποι αγαπούν τον καφέ και η οποία εν μέρει διεγείρει την απόκριση άγχους «μάχη ή φυγή». Αυτή με τη σειρά της εκκρίνει ορμόνες που μπορούν να αυξήσουν το άγχος και τη νευρικότητα, τον καρδιακό ρυθμό, να προκαλέσουν αίσθημα παλμών και ακόμη και να προκαλέσουν μία κρίση πανικού. Σύμφωνα με μελέτη του 2017, η καφεΐνη που ισοδυναμεί με πέντε φλιτζάνια καφέ πράγματι μπορεί να προκαλέσει κρίσεις σε ασθενείς με διαταραχή πανικού.
2. Λιγότερη καφεΐνη, περισσότερος ύπνος
Η καφεΐνη μας ξυπνά. Επομένως, είναι λογικό ότι η υπερβολική ποσότητά της ή ένας καφές πολύ αργά μέσα στην ημέρα, να μας εμποδίζει να κοιμηθούμε ποιοτικά. Ενα ποτήρι καφέ αργά το απόγευμα θα αλλάξει τους κύκλους του ύπνου, θα προκαλέσει ανήσυχο ύπνο ή θα εξελιχθεί σε αϋπνία. Ως αποτέλεσμα, η καφεΐνη θα οδηγήσει σε υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας και τότε θα πιούμε περισσότερο καφέ συνεχίζοντας τον φαύλο κύκλο. Μελέτη του Sleep Education επιβεβαιώνει ότι η διακοπή της κατανάλωσης καφεΐνης τα απογεύματα ή τα βράδια οδηγεί σε -κάτι που ήδη όλοι γνωρίζαμε δηλαδή- καλύτερο ύπνο.
3. Βελτίωση των συμπτωμάτων της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης
Ο καφές φτάνει δυνητικά περίπου ένα μέσο pH από 4,85 έως 5,13. Σε δημοσίευση του Proceedings of the National Academy of Sciences, η καφεΐνη λειτουργεί ως διεγερτικό της έκκρισης γαστρικού οξέος (GAS), και συνεπώς μπορεί να προκαλέσει στομαχικές διαταραχές όπως καούρες, ξινή γεύση, ενοχλήσεις στο στήθος και στον λαιμό. Η μείωση της καφεΐνης, ή η κατανάλωσή της σε ελαφριές ποικιλίες, και με γεμάτο στομάχι, μοιάζει να βοηθά στη μείωση των ενοχλητικών συμπτωμάτων.
4. Μείωση της αρτηριακής πίεσης
Η διεγερτική επίδραση που έχει η καφεΐνη στο νευρικό σύστημα μπορεί επίσης να οδηγήσει σε αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Η υψηλή πρόσληψη -πάνω από 400 mg ημερήσιας κατανάλωσης- έχει επίσης συσχετιστεί με αύξηση του κινδύνου καρδιαγγειακών παθήσεων. Ενας λιγότερος καφές μέσα στην ημέρα μπορεί να κάνει σημαντική διαφορά.
5. Καλύτερη απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών
Οι τανίνες που περιέχονται στην καφεΐνη μπορούν να επηρεάσουν την απορρόφηση ορισμένων μικροθρεπτικών συστατικών όπως το ασβέστιο, ο σίδηρος και οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β. Αυτό μπορεί να είναι ιδιαίτερα σοβαρό σε όσους καταναλώνουν πάνω από τη συνιστώμενη ημερήσια ποσότητα καφεΐνης και σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.
Εxtra tip: Λιγότεροι καφέδες, πιο φωτεινό χαμόγελο
Αν και δεν είναι καθοριστικός λόγος για την υγεία και την ευεξία, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το τσάι και ο καφές κάνουν στίγματα και λεκέδες στα δόντια μας και για αυτό ευθύνονται οι τανίνες. Επιπλέον, τα όξινα ροφήματα με καφεΐνη, όπως ένας δυνατός καφές, αναψυκτικά και ενεργειακά ποτά με καφεΐνη, μπορούν να καταστρέψουν το σμάλτο και την υγεία των δοντιών μας. Μία καλή λύση που θα μειώσει κατά πολύ την επίδραση στο χρώμα των δοντιών μας είναι το βούρτσισμα των δοντιών μετά την κατανάλωση ενός φλιτζανιού καφέ.
Φωτογραφίες: Getty Images / Ideal Image