–Χαίρετε, όπως όλα δείχνουν μπήκαμε στην τελική ευθεία για τις εκλογές και όπως λένε στο Μ.Μ. θα είναι πλέον η έκπληξη να μη γίνουν στις 9 Απριλίου, αλλά κάποια άλλη ημερομηνία. Τα δημοσκοπικά τα ξέρετε και τα βλέπετε κάθε μέρα σχεδόν, στο επιτελείο της ΝΔ βρίσκουν σταθερά πάνω από εφτά με οκτώ μονάδες τη διαφορά, ενώ στον ΣΥΡΙΖΑ πέντε και τα υπόλοιπα που λένε -περί πρωτιάς στην αξιωματική αντιπολίτευση κ.λπ.- ανάγονται στη σφαίρα της τόνωσης της ψυχολογίας τους και φυσικά καλά κάνουν γιατί αλλιώς μάχη δεν γίνεται.
Έχει όπλο;
-Τώρα στον ΣΥΡΙΖΑ λένε ακόμα ότι έχουν ένα «σκάνδαλο από υποκλοπή» κατά της κυβέρνησης ή και κατά του ίδιου του Μητσοτάκη, που το φυλάνε να το ρίξουν όταν ξεκινήσει η προεκλογική εκστρατεία. Το πιστεύετε; Δεν ξέρω, εγώ λέω τι λένε, αλλά πάλι τα σκάνδαλα συνήθως τα πετάνε νωρίτερα για να δουλέψουν στην κοινή γνώμη. Επαναλαμβάνω, κρατώ μικρό καλάθι και ειδικά με όλα όσα έχουμε δει τελευταία, αλλά το καταγράφω γιατί η πηγή πληροφόρησης είναι καλή.
Το… ντινεράκι που αναστάτωσε
-Έχει πλάκα τι τραβάνε εκεί στο ΠΑΣΟΚ με τον ΓΑΠ κάθε τόσο που του ‘ρχεται μια φαεινή ιδέα να επανέλθει στο προσκήνιο. Πριν από έναν χρόνο εμφανίστηκε να κάνει τον αρχηγό, ανακάτεψε το σύμπαν και στο τέλος… χόρεψε ένα ζεϊμπέκικο αφού έχασε, χαιρέτησε και ξαναγύρισε στις αγαπημένες του συνήθειες, δηλαδή τις βόλτες και τα sports. Τώρα πάλι έσκασε το στόρι της συνάντησής του με τον Τσίπρα διανθισμένο με μπόλικη αρλουμπόσκονη ότι θα τον χρίσουν πρωθυπουργό σε αριστερή συγκυβέρνηση (ναι, κι εγώ μόλις αγόρασα τους New York Times). Ελα όμως που όλο αυτό δεν το εκλαμβάνουν ως αστειάκι ούτε καν οι (λίγοι) δικοί του υποψήφιοι βουλευτές με το ΠΑΣΟΚ λίγο πριν από τις κάλπες. Σου λένε «κι εμείς τι θα λέμε στα καφενεία που ζητάμε ψήφο, θα πάμε με Τσίπρα και Γιωργάκη;». Ούτε κατά παραγγελίαν να το είχε ο Μητσοτάκης…
Η Άκτωρ και οι δυο άλλοι παίκτες
-Ξεκινάω με επιχειρηματικά, λοιπόν φαίνεται ότι το ντιλάκι του Ακτωρα με Κούτρα και Wade Adams πήγε για βρούβες και άρα έρχονται στο προσκήνιο οι δυο άλλοι παίκτες – λογικά, δηλαδή, ΓΕΚ και Intrakat. Ναι, αν ρωτάτε, υπάρχει και ένα πολιτικό παρασκήνιο στην όλη υπόθεση, αλλά αν το σχήμα Κούτρα «έδειχνε τα λεφτά» το πράγμα θα είχε τελειώσει.
Αλλαγή στο ΔΣ της ΗΛΕΚΤΩΡ
-Και στέκομαι στα νέα από την ΕΛΛΑΚΤΩΡ γιατί είχαμε αλλαγές στο Δ.Σ. της Ηλέκτωρ, δηλαδή στον βραχίονα περιβαλλοντικών έργων του ομίλου Ελλάκτωρ. Συγκεκριμένα στις 6 Φεβρουαρίου παραιτήθηκε από την ιδιότητα του μέλους του Δ.Σ. ο Παναγιώτης Κυριακόπουλος, ο οποίος είχε τοποθετηθεί εκεί στις αρχές Οκτωβρίου του 2022. Στη θέση του εκλέχθηκε ο χημικός Γεώργιος Φιρφιλιώνης. Υπενθυμίζεται ότι ο Πάνος Κυριακόπουλος είναι ένα από τα τρία στελέχη (μαζί με τον Γιώργο Τριανταφύλλου και τον Γιώργο Προυσανίδη) που εισήλθαν στο Δ.Σ. της Ελλάκτωρ τον περασμένο Ιούνιο μετά το mega deal με τον όμιλο Motor Oil, ως εκπρόσωποι του ομίλου Βαρδινογιάννη. Και βέβαια παραμένει μέλος του Δ.Σ. της Ελλάκτωρ. Οπότε μένει να φανεί εάν αυτή η παραίτηση έχει κάποιο ιδιαίτερο «υπόβαθρο» ή πρόκειται απλά για… αλλαγή φρουράς που υπαγορεύτηκε για τυπικούς λόγους, που φαίνεται και το πιθανότερο. Στις 26 Οκτωβρίου 2022 είχε παραιτηθεί από το Δ.Σ. της Ηλέκτωρ και ο Χρήστος Παναγιωτόπουλος λόγω της αποχώρησής του από τον όμιλο Ελλάκτωρ. Έτσι, έκτοτε το Δ.Σ. της Ηλέκτωρ παραμένει με έξι μέλη, με Πρόεδρο τον Αρ. Ξενόφο, Αντιπρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο τον Γ. Μαργιώλο και μέλη τον «πανταχού παρόντα» Κ. Τούμπουρο, στενότατο συνεργάτη του Ολλανδού Χ. Χόλτερμαν, τον Γ. Σκουτερόπουλο, τον Γ. Φιρφιλιώνη, αλλά και τον Λεωνίδα Μπόμπολα, ο οποίος, παρά τις «τεκτονικές αλλαγές», διατηρεί εδώ τη θέση του.
Ο Παπαλέκας σε ρόλο από μηχανής θεού στην Prodea
-Στην Prodea είχαν ζοριστεί: Η μετοχή είναι υπερσυγκεντρωμένη, τα funds που είχαν αναλάβει ρόλο μετόχου πίεζαν για να αποχωρήσουν και έθεταν άκαρπα deadline και οι προσπάθειες για placement που έκαναν (τουλάχιστον δύο έφτασαν σε προχωρημένο στάδιο) ακυρώνονταν πριν ξεκινήσουν. Κι επειδή αυτή η κατάσταση έχει ήδη παρατραβήξει, μαθαίνω τώρα ότι στην Prodea μιλάνε με τον Παπαλέκα για να πάρει ο δεύτερος ένα μεγάλο ποσοστό. Είναι μια εξέλιξη που δίνει λύση στην Prodea, κάνει νόημα κι άρα μπορεί να προχωρήσει.
Μέσα στην εβδομάδα η δημόσια πρόταση της Τράπεζας Πειραιώς και για την Attica Group
-Συνέχεια στη ναυμαχία της ΜIG θα έχουμε αυτήν την εβδομάδα καθώς οι δύο μονομάχοι συνεχίζουν τις κινήσεις τακτικής, ενόψει της αναμέτρησης στην προσεχή Γενική Συνέλευση. Η Τράπεζα Πειραιώς, με την άνεση του 53% στη MIG, έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων και σύμφωνα με πληροφορίες αυτήν την εβδομάδα, εκτός απροόπτου πάντα, θα υποβάλει τη δεύτερη στη σειρά δημόσια πρόταση για την Attica Group. H τράπεζα ελέγχει εμμέσως ή αμέσως το 90% της Attica Group, αλλά είναι υποχρεωμένη να κάνει τη δημόσια πρόταση.
Το σχέδιο της Τράπεζας Πειραιώς για την αξιοποίηση της MIG
-Σημειώστε πως η Τράπεζα Πειραιώς, που έχει πάρει συμβούλους για να διαχειριστεί την υπόθεση της MIG, μαθαίνω πως έχει σχέδια για την επόμενη ημέρα της MIG μετά το deal Attica-ANEK, ώστε όλη αυτή η διαμάχη να τελειώσει με έναν γλυκό τρόπο, δηλαδή με μια επιχειρηματική εξέλιξη που θα προσθέτει αξία και ταυτόχρονα θα αφαιρεί τις αρνητικές εντυπώσεις. Ο σχεδιασμός, όπως φημολογείται στην αγορά, προβλέπει πως η τράπεζα στο όχημα MIG θα μεταφέρει και θα εντάξει κάποια δραστηριότητά της, προκειμένου να πιάσουν τόπο τα 120 εκατομμύρια και βάλε που θα κοστίσει αυτή η διαμάχη στην τράπεζα. Τι θα μπορούσε να εντάξει στη MIG; Δεν το γνωρίζω, αλλά φαντάζομαι π.χ. ότι δυνητικά τα ακίνητα της τράπεζας θα μπορούσαν να βρουν ομπρέλα κάτω από τη MIG ώστε να κάνει ένα σοβαρό μαγαζί στo real estate, όπως έκανε πρόσφατα η Alpha Bank με Dimand και Premia. Φαντάζομαι επίσης πως μια άλλη εναλλακτική θα ήταν η Ημιθέα κοκ.
Νέο μέλος στην Εκτελεστική της Τράπεζα Πειραιώς
-Κι αφού ο λόγος είναι για την Τράπεζα Πειραιώς να προσθέσουμε πως η Εκτελεστική Επιτροπή της απέκτησε ένα νέο μέλος, τη Γενική Διευθύντρια Χρυσάνθη Μπερμπάτη, η οποία είναι ένα συγκροτημένο και σοβαρό στέλεχος με παρουσία στην τράπεζα από το 1999. Και δεν το αναφέρω για να κάνω service, αλλά επειδή η Μπερμπάτη εκτός από εργατική είναι και αθόρυβη καθώς είναι το πρόσωπο πίσω από αρκετές δουλειές της τράπεζας τις οποίες ενίσχυσε, υποστήριξε κ.λπ.
Δημήτρης Καλλιτσάντσης is back in business
-Έπεσε πρόσφατα το μάτι μου σε μια εκδήλωση για το real estate στην οποία συμμετέχουν αρκετά στελέχη του κλάδου, αλλά μεταξύ εκείνων που εντόπισα και μου κέντρισε το ενδιαφέρον είναι και ο Δημήτρης Καλλιτσάντσης. Ο πρώην ισχυρός μέτοχος της Ελλάκτωρ και από τους ιδρυτές μαζί με τον αδερφό του Σάκη Καλλιτσάντση της Ελληνικής Τεχνοδομικής, η οποία συγχωνεύτηκε με την ΤΕΒ της οικογένειας Τρίχα και την Άκτωρ την χρυσή εποχή των μεγάλων συγχωνεύσεων στον κλάδο, φαίνεται ότι έχει επιστρέψει στον ιδιωτικό τομέα και το real estate, μέσω μιας νέας εταιρείας. Πρόκειται για την Blend Developments & Consulting με έδρα την Κηφισιά, μια εταιρεία ανάπτυξης, διαχείρισης έργων και συμβουλευτικών υπηρεσιών στην αγορά ακινήτων και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η Blend εμφανίζεται να επενδύει αποκλειστικά στην Ελλάδα, με δικά της κεφάλαια σε συνεργασία με τοπικούς και διεθνείς συνεργάτες. Στην ομάδα διοίκησης υπάρχουν πρώην στελέχη της Ελλάκτωρ αλλά και ο Πάρης Καλλιτσάντσης, γιος του Δημήτρη και άλλοτε στέλεχος των διεθνών δραστηριοτήτων της Ελλάκτωρ, εγκατεστημένος για κάποια χρόνια στην Ντόχα του Κατάρ. Ο Δ. Καλλιτσάντης φαίνεται να επιδιώκει να επιστρέψει στην αγορά των ιδιωτικών έργων και στις ΑΠΕ μετά το επεισοδιακό διαζύγιο τόσο με τον αδερφό του όσο και με τους υπόλοιπους μετόχους της Ελλάκτωρ. Η αυριανή εκδήλωση την οποία θα προλογίσει, θα επικεντρωθεί στην κατασκευή κτιρίων και στον ρόλο των τεχνικών εταιρειών, των μελετητών και των αρχιτεκτονικών γραφείων, με στόχο τη δημιουργία ποιοτικών κτιρίων και την αναβάθμιση του δομημένου περιβάλλοντος.
Βρε, καλώς τα παιδιά του SSM
-Την άλλη εβδομάδα, δηλαδή στις αρχές Μαρτίου, μας έρχονται τα κλιμάκια του SSM για να συναντηθούν με τις ελληνικές τράπεζες. Η ατζέντα έχει να κάνει με τις ανησυχίες του SSM όσον αφορά τα ενδεχόμενα προβλήματα για τις τράπεζες από την άνοδο των επιτοκίων, στα κριτήρια των πιστοδοτήσεων και την τιμολόγηση των δανείων.
Προβληματισμός και σενάρια εργασίας για τους πλειστηριασμούς
-Θεωρητικά έχουν απομείνει λιγότερες από 20 μέρες κοινοβουλευτικής δραστηριότητας και η κυβέρνηση φέρεται να ετοιμάζει την παρέμβασή της για την περαιτέρω προστασία της πρώτης κατοικίας στους πλειστηριασμούς. Τα σενάρια για εξέταση του λεγόμενου «κυπριακού μοντέλου», που θα επέτρεπε στους κόκκινους δανειολήπτες να αγοράσουν τα δάνεια στην τιμή που θα τα αγόραζαν τα funds, διαψεύδεται ενώ τελικά αποδείχθηκε μη λειτουργικό και στην ίδια τη Μεγαλόνησο. Αντιθέτως, δούλεψε καλά στις Η.Π.Α. το -υπό αυστηρές προϋποθέσεις- δικαίωμα πρώτης προτίμησης πώλησης του δανείου στον δανειολήπτη ή σε πρόσωπο που θα υποδείξει ο ίδιος με όμοιους περίπου όρους πώλησης στο fund. Στην κυβέρνηση έχουν εντοπίσει τρεις σημαντικές παρεμβάσεις που θα μπορούσαν άμεσα να νομοθετηθούν με προφανή κοινωνικά και πολιτικά οφέλη:
- Νομοθετική κατοχύρωση ως κατώτερης τιμής εκπλειστηρίασης ακινήτου στην αντικειμενική αξία που συνδέεται με τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ του συγκεκριμένου ακινήτου.
- Υποχρέωση αφαίρεσης του συνόλου της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου -μετά τον πλειστηριασμό- από την οφειλή, ανεξάρτητα από την τιμή του εκπλειστηριάσματος.
- Περιορισμός του ύψους των εγγυήσεων που έχουν δοθεί, μέχρι του 120% της αξίας του δανείου. Θα θεωρείται παράνομη και καταχρηστική και επομένως άκυρη η παροχή απεριόριστων προσωπικών εγγυήσεων εφόσον η Τράπεζα δεν μπορεί να αποδείξει εγγράφως ότι έχει ενημερώσει επαρκώς τον δανειολήπτη και τους προσωπικούς εγγυητές.
Η Dimand ολοκλήρωσε το Kaizen Campus
-Ποδαρικό στο νέο συγκρότημα γραφείων του ομίλου στο Μαρούσι έκαναν οι εργαζόμενοι της Kaizen. Το Kaizen Campus που κατασκεύασε η Dimand, δίπλα στο Athens Mall, έγινε σε χρόνο-ρεκόρ και θα πιστοποιηθεί με LEED, σε επίπεδο Gold, και WELL καθώς πληροί όλες τις προϋποθέσεις βιωσιμότητας. Πρόκειται για ένα υπερσύγχρονο τριώροφο κτίριο γραφείων, συνολικής επιφάνειας 14.310 τ.μ. που θα περιλαμβάνει τρεις πτέρυγες, συνολικού εμβαδού 7.500 τ.μ. Ο Γιώργος Δασκαλάκης, επικεφαλής της Kaizen, έγραψε στον λογαριασμό του στο linkedin πως η απόφαση για το Kaizen Campus λήφθηκε το 2020 μέσα στην αβεβαιότητα από την πανδημία του κορωνοϊού και η δημιουργία του συμβολίζει την επιστροφή σε μια πιο ασφαλή και αισιόδοξη συνθήκη.
Τα αποκαλυπτήρια της πλωτής μαρίνας… αλά Ντουμπάι
-Σήμερα παρουσιάζεται επίσημα στο δημοτικό συμβούλιο του δήμου Νότιας Κέρκυρας το φιλόδοξο σχέδιο για τη δημιουργία πλωτής μαρίνας (όπως… Ντουμπάι) για mega yacht. Η σχεδιαζόμενη επένδυση ύψους 273 εκατ. ευρώ βρίσκεται ήδη σε δημόσια διαβούλευση και προκάλεσε πολλά θετικά σχόλια. Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για ένα πρωτοποριακό έργο που θα ενισχύσει σημαντικά τον θαλάσσιο τουρισμό, σε μια περιοχή του νησιού που υστερεί απίστευτα σε βασικές υποδομές. Η ευκαιρία πάντως είναι μεγάλη και τα ανταποδοτικά οφέλη για τον δήμο και τους κατοίκους της περιοχής μπορεί να είναι σημαντικά. Το πιθανότερο πάντως είναι να αρχίσουν οι κινητοποιήσεις των «όχι σε όλα» και των κατ’ επάγγελμα αντιδρούντων.
Το ράλι της ΔΕΗ
-Πέρυσι τέτοια εποχή και πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η μετοχή της ΔΕΗ βρισκόταν στα επίπεδα των 8,75 ευρώ (23/2/22). Έκτοτε δέχθηκε πολύ ισχυρές πιέσεις με φόντο την ενεργειακή καταιγίδα (έκρηξη των τιμών στο φυσικό αέριο, παρεμβάσεις στα τιμολόγια της λιανικής) που ξέσπασε και έφθασε να υποχωρεί έως τα 4,85 (12/7/22). Η μετοχή εδώ και καιρό δείχνει να έχει συνέλθει από το σοκ, πριν από μερικές συνεδριάσεις πέρασε ξανά τα επίπεδα των 8 ευρώ. Ενδοσυνεδριακά «είδε» τα 8,20 ευρώ παραμένοντας σε σταθερή πορεία προς τα υψηλά 52 εβδομάδων, με τους αναλυτές να αναμένουν σημαντικά οφέλη στη χρονιά από την υψηλή τάση και την ενίσχυση των δραστηριοτήτων στις ΑΠΕ. Επιπλέον σημειώστε πως τις αμέσως προσεχείς εβδομάδες περιμένουμε και νεότερα για το deal με την ENEL Romania, καθώς τo due diligence τελείωσε χωρίς εκπλήξεις.
Ψάχνουν αφορμή, αλλά…
-Ίλιγγο προκαλεί η μετεωρική άνοδος του Γενικού Δείκτη κατά 38% από τα τέλη Σεπτεμβρίου (788 μονάδες) μέχρι τα σημερινά υψίπεδα των 1.102 μονάδων. Όλοι τώρα ψάχνουν την αφορμή για τη διόρθωση, αν και η ελληνική αγορά διαφοροποιείται από τη γενική τάση. Πάντως η εμπειρία διδάσκει ότι σε τέτοιες περιόδους πρώτα εξαφανίζονται οι αγοραστές και μετά εμφανίζονται οι πωλητές. Αφορμές θα υπάρξουν πολλές. Μια νέα ρωσική επίθεση στην Ουκρανία, μια ενδεχόμενη διάψευση των προσδοκιών για τα επιτόκια των κεντρικών τραπεζών. Σήμερα τα αμερικάνικα ομόλογα -τα θεωρούμενα ως ασφαλέστερα του πλανήτη- παρέχουν περίπου τριπλάσια μερισματική απόδοση από τις μετοχές του S&P 500 που έχει μέση μερισματική απόδοση 1,65%.
Ομόλογα και ακίνητα
–Το πραγματικό πρόβλημα: Στους επόμενους μήνες πολλές εταιρείες θα πρέπει να ανανεώσουν τα ομόλογά τους. Λήγουν τα παλιά και τα καινούργια που θα βγουν, εκτινάσσουν το κόστος του χρήματος στο 8% και πάνω. Όταν λοιπόν ένας συντηρητικός επενδυτής μπορεί να έχει απόδοση 6% έως 8% με ομολογιακές επενδύσεις, χωρίς μεγάλο ρίσκο, γιατί να επιλέξει επενδύσεις σε ακίνητα που -με κόπο, συντήρηση και δυσκολία- αποδίδουν το πολύ 5% έως 6%; Εκτός αν -στο επόμενο χρονικό διάστημα- δούμε σημαντικές εκπτώσεις στις τιμές των ακινήτων.