–Χαίρετε, κρύο πολύ και χιόνι παντού σήμερα κι αύριο, το Σάββατο το βράδυ πήγε ο Μητσοτάκης να δει τους άστεγους στον Πειραιά και πολύ καλά έκανε, ασχέτως αν θα πούνε κάποιοι ότι «τρέχει» η (έστω, παρατεταμένη) προεκλογική περίοδος και γι’ αυτό πήγε. Ισως τον αδικούν αφού προ πανδημίας ο ίδιος πάντοτε φρόντιζε σχεδόν όλα τα Σ.Κ. να βρίσκεται σε εκδηλώσεις με πολίτες, δεν το ξεκίνησε τώρα. Επί της ουσίας πάντως να κάνω μια παρατήρηση, χωρίς ίχνος ρατσισμού: δεν γίνεται να μένουν οι παράνομοι μετανάστες σε σύγχρονες δομές ή έστω -αν όχι όλες- σχετικά σύγχρονες και οι Έλληνες νεόπτωχοι να ζουν στον δρόμο, τελεία και παύλα. Επρεπε όλες οι κυβερνήσεις χρόνια τώρα να το είχαν φροντίσει αυτό, γιατί οι περισσότεροι άστεγοι είναι «ερείπια της ζωής» και χρίζουν συμπαράστασης. Κάλλιο αργά παρά ποτέ, μακάρι να λειτουργήσει γρήγορα το σχέδιο στέγασης και φροντίδας τους από την κυβέρνηση.
-Σε αλλά νέα πολιτικά πιο… παιχνιδιάρικα, σήμερα θα δούμε το δεύτερο κατά σειρά γκάλοπ μέσα σε λίγες ημέρες, αυτό της Marc στον ΑΝΤ1 στο οποίο θα διαπιστώσετε περίπου τα ίδια με εκείνα που είδατε στης Metron Analysis στο Mega. O Μητσοτάκης παλεύει μόνος του με τον πήχη της αυτοδυναμίας που -άγνωστο γιατί- μπήκε πολύ ψηλά, χωρίς λόγο. Δηλαδή, με 35% ή 36% ή 37 % το πρώτο κόμμα και ας πούμε 25% το δεύτερο, δεν πρέπει να κυβερνηθεί η χώρα ή πρέπει να ψάχνουμε για… Καμμένους (σ.σ. ο Πάνος, δυστυχώς, δεν προλαβαίνει να ασχοληθεί τώρα, είναι σε διακοπές και έχει και ένα χαριτωμένο pug σκύλο να αναθρέψει). Ο Τσίπρας -αντιθέτως- παλεύει με τον Ανδρουλάκη εκτός (σημειώστε ότι στα ακατέργαστα στοιχεία τα γκάλοπ τούς δίνουν κυριολεκτικά στα ίσα, αλλά οι εταιρείες δημοσκοπήσεων και σωστά δεν τα δίνουν) και με τις «Ομπρέλες» εντός, ήτοι τους … Τσακαλωτοφίληδες (λέμε τώρα). Εγώ πάντως δεν καταλαβαίνω, αφού όλοι αυτοί οι μυστήριοι δεν συμφωνούν, γιατί κάποιος από την εσωκομματική του αντιπολίτευση (ή τις τάσεις) δεν κατεβαίνει στις εκλογές για πρόεδρος, αν όχι να το κοντράρει, να καταγραφεί ως μέγεθος; Παιδιά, εγώ λέω ότι οι εκλογές και τα ανοιχτά συνέδρια δεν είναι για αριστερά κόμματα, τα «διεθνή πρότυπα» όπως η Σοβιετική Ένωση (αλλά και η Ρωσία σήμερα) η Κίνα, η Κούβα, η Βενεζουέλα κ.λπ. έχουν… δείξει τον δρόμο. Ένας είναι πάντα ο αρχηγός και ένα το κόμμα, τι ανοιχτά συνέδρια, εκλογές και μπούρδες τώρα; Σε λίγο θα ψηφίζουμε και για Κουτσούμπα…
-Εβδομάδα αγωνίας ξεκίνησε με κεντρικό ερώτημα… πού το πάει η διόρθωση που είναι σε εξέλιξη στις αγορές, καθώς μέχρι στιγμής ο λογαριασμός είναι -7% για τον S&P 500 και -11,4% για τον NASDAQ. Στο ερώτημα πόσο βάθος έχει ακόμη, οι επενδυτές θα προσπαθήσουν να ανιχνεύσουν απαντήσεις από τη διήμερη συνεδρίαση της Fed που ξεκινά αύριο Τρίτη. Οσον αφορά τα καθ ημάς, την Πέμπτη ανακοινώνει τα οικονομικά αποτελέσματα του περασμένου έτους ο όμιλος Μυτιληναίου, ενώ μέσα στην εβδομάδα θα έχουμε και τη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της Τράπεζας Πειραιώς που θα επισφραγίσει τις διοικητικές ανακατατάξεις στην Ανώτερη Γενική Διεύθυνση Εταιρικής και Επενδυτικής Στρατηγικής. Παραλίγο να το ξεχάσω, σήμερα οι CEO των τεσσάρων συστημικών τραπεζών θα έχουν συνάντηση με τους θεσμούς.
-Νέα εποχή, νέα πρόσωπα, νέες στρατηγικές. Ο λόγος για τον όμιλο της ΒΙΟΧΑΛΚΟ όπου ως γνωστόν τα ηνία έχει αναλάβει ο Ιπποκράτης – Γιάννης Στασινόπουλος. Πληροφορούμαι λοιπόν ότι η νέα ηγετική γενιά της ΒΙΟΧΑΛΚΟ αξιοποιεί τις καλές υπηρεσίες του investment banking που προσφέρει η Goldman Sachs. Ο Χάρης Ηλιάδης ασχολείται προσωπικά με τον όμιλο και μου λένε ότι στην Goldman Sachs έχουν εντυπωσιαστεί από τις κρυμμένες υπεραξίες και τα δυναμικά στοιχεία και χαρακτηριστικά που μπορούν να αναδείξουν. Καταρτίζονται διάφοροι φιλόδοξοι σχεδιασμοί και κινήσεις, με το menu να περιλαμβάνει (σε χρόνο που δεν γνωρίζω) και placement μετοχών.
-Πυρετός συνεργασιών επικρατεί και στις κατασκευαστικές εταιρίες, ενόψει της Αττικής Οδού. Από τη στιγμή που η Κυβέρνηση αποφάσισε (σε κεντρικό και ανώτατο επίπεδο) ότι ο διαγωνισμός για την παραχώρηση θα τρέξει χωρίς τα έργα των επεκτάσεων, οι συνεργασίες για τη διαμόρφωση κοινοπρακτικών σχημάτων είναι όρος επιβίωσης. Τα σχήματα δεν έχουν αποκρυσταλλωθεί, καθώς οι συζητήσεις είναι συνεχείς και σε εξέλιξη. Ακούω μεταξύ άλλων ότι αρκετά funds χτύπησαν την πόρτα της ΕΛΛΑΚΤΩΡ επειδή είναι ο παραχωρησιούχος που διαχειρίστηκε το έργο από την πρώτη ημέρα και συνεπώς διαθέτει άριστη γνώση, ορίων, τιμών, αποδόσεων, συνθηκών, κόστους κ.λπ. Μέχρι στιγμής 4-5 funds πέρασαν από την ΕΛΛΑΚΤΩΡ και προφανώς με κάποια από αυτά και φυσικά την ΑΒΑΞ, θα κατεβούν στον διαγωνισμό. Ακούω επίσης στην αγορά ότι για την Αττική Οδό θα κατέβει και ο όμιλος Κοπελούζου, για τον οποίο στην αγορά κυκλοφορεί ότι τα έχει βρει με το γνωστό μας, από τον ΔΕΔΔΗΕ, Macquarie Group. Eίναι πολλά τα λεφτά, μάνα μου…
-Με την έκρηξη των επενδύσεων στον τουριστικό τομέα και το άνοιγμα νέων μονάδων, οι ξενοδόχοι δεν βρίσκουν εργαζομένους: Η ΤΕΜΕΣ ‘’τρέχει’’ ήδη από τις πρώτες ημέρες του Ιανουαρίου τις ‘’Ημέρες Καριέρας’’ στην Αθήνα για να βρει 400 εργαζομένους για την επέκταση της Costa Navarino στην Πελοπόννησο που θα λειτουργήσει φέτος, ωστόσο στη γύρα έχουν βγει ήδη και άλλοι για το καλοκαίρι του 2022. Το Metaxa Hospitality Group επίσης διοργανώνει «Διαδικτυακές Ημέρες Καριέρας» την ερχόμενη Πέμπτη 27 και Παρασκευή 28 Ιανουαρίου για τα ξενοδοχεία του σε Κρήτη και Σαντορίνη (ο όμιλος συνεχίζει να επεκτείνεται με επενδύσεις στη Σαντορίνη, καθώς και την επένδυση στο Καβούσι της Ιεράπετρας στην Κρήτη, η οποία έχει εγκριθεί από τη Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων), ενώ στη… γύρα έχουν βγει και οι Ισραηλινοί της Brown Hotels για τα νέα τους ξενοδοχεία σε Αθήνα αλλά και το πρώτο resort για τον όμιλο, στο Λουτράκι: Το πολυαναμενόμενο Brown Beach Corinthia «στα 50 λεπτά οδήγηση από την Αθήνα», όπως διαφημίζουν οι ίδιοι, θα ανοίξει μετά την πλήρη ανακατασκευή του στη θέση του παροπλισμένου ξενοδοχείου “Χανικιάν” που είχε πρωτολειτουργήσει τη δεκαετία του ’70 από τρία αδέρφια αρμενικής καταγωγής για να βιώσει την παρακμή τη δεκαετία του ’90, μέχρι το οριστικό κλείσιμο το 2001.
-Κι αν οι ξενοδόχοι δεν βρίσκουν προσωπικό, οι πάροχοι ενέργειας δεν βρίσκουν πλέον πελάτες. Είναι χαρακτηριστικό ότι σίγησαν το τελευταίο διάστημα οι οχλήσεις των εναλλακτικών παρόχων προς τους καταναλωτές για αλλαγή δικτύου. Και είναι λογικό όταν οι λογαριασμοί ρεύματος προκαλούν απανωτά σοκ, ποιος να τολμήσει ακόμη και αν είναι call center να πολιορκήσει τα νοικοκυριά για αλλαγή προμηθευτή. Άσε που τα επιχειρήματα για φθηνότερο ρεύμα πλέον δεν υπάρχουν. Το έχουν καταλάβει και οι πιο αδαείς περί το ενεργειακό κόστος. Είπαν λοιπόν οι εταιρείες να σταματήσουν την επιθετική πολιτική. Μέχρι τον Πρόεδρο και CEO της ΔΕΗ Γιώργο Στάσση έπαιρναν τηλέφωνο για να τον… πείσουν να αλλάξει δίκτυο, χωρίς φυσικά να γνωρίζουν ποιον έχουν στην άλλη γραμμή. Και όταν εκείνος τους τάραζε στις ερωτήσεις και στις λεπτομέρειες του λογαριασμού τα έβρισκαν σκούρα και του έκλειναν το τηλέφωνο. Οι καιροί αλλάζουν και θα χρειαστεί όλοι να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες, καταναλωτές και εναλλακτικοί πάροχοι.
-Tι ψιθυρίζεται στην αγορά του real estate σχετικά με την Trastor και κυρίως για την ψυχρολουσία που δεχθήκαμε με την αποχώρηση της Varde: Η αρχική ηγετική ομάδα της Varde έχει αποχωρήσει και ο νέος CEO έχει αποφασίσει να δώσει έμφαση στο κομμάτι της διαχείρισης distressed περιουσιακών στοιχείων / κόκκινων δανείων και όχι στην αγορά του real estate. Ηδη η Varde έχει αποχωρήσει από επενδύσεις real estate σε Ισπανία, σε Ιταλία κι εκτός Ευρώπης σε Ινδία και Ιαπωνία. Γι’ αυτό και η αγορά μιλάει για επερχόμενες εξελίξεις στη Lamda Malls, παρά το γεγονός ότι η ελληνική αγορά ακινήτων αυτή την στιγμή θεωρείται ελκυστική για τους επενδυτές. Με βάση την πρόσφατη, διεθνή μελέτη των ULI -PwC για τις ‘’Αναδυόμενες Τάσεις του real estate το 2022΄ συνολικά η ελληνική πρωτεύουσα, όπως προκύπτει από τις απαντήσεις που δίνουν πανευρωπαϊκά διαχειριστές ακινήτων, μεγαλοστελέχη επενδυτικών εταιρειών, διαχειριστές ξένων επενδυτικών funds κ.τ.λ. έχει φέτος τις καλύτερες επιδόσεις στην έρευνα που επαναλαμβάνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια. Ειδικότερα, στη συνολική, ευρωπαϊκή κατάταξη καταλαμβάνει για πρώτη φορά την 23η θέση (στην περυσινή έρευνα ήταν 28η πανευρωπαϊκά) ως προς τις συνολικές προοπτικές της αγοράς ακινήτων. Συνολικά, την πρωτιά πανευρωπαϊκά ως προς τις προοπτικές σε επενδύσεις και ανάπτυξη έχει το Λονδίνο και ακολουθούν το Βερολίνο, στην τρίτη θέση το Παρίσι και η Φρανκφούρτη στην τέταρτη θέση. Για πρώτη φορά η Αθήνα κατατάσσεται στην πρώτη θέση στη λίστα με τις 31 ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις με κριτήριο αποκλειστικά τις προοπτικές της αγοράς ακινήτων ως προς την αύξηση των ενοικίων και των αξιών, ενώ ακολουθούν η Κοπεγχάγη και το Βερολίνο.
-Η διάθεση τραπεζών και funds να χρηματοδοτήσουν μεγάλες εξαγορές στα ευρωπαϊκά telecoms συνεχίζεται. Στην Ιταλία η πολυεθνική Iliad βρίσκεται σε συζητήσεις για το ενδεχόμενο συγχώνευσης με τη θυγατρική της Vodafone στη γειτονική χώρα. Η Iliad του Γάλλου billionaire Χαβιέ Νιέλ είχε πέρυσι εξαγοράσει στην Πολωνία την Play των Olympia (Πάνος Γερμανός) και Novator Partners. Στην Ελλάδα ήδη πραγματοποιήθηκε ένα deal ύψους 1 δισ. ευρώ με την πώληση της Wind Ελλάς, του τρίτου μεγαλύτερου παρόχου της αγοράς, στη United Group (BC Partners) και ουδείς αποκλείει να δούμε και άλλα ακόμη μεγαλύτερα.
-Και αφού ο λόγος είναι για telecoms και τη Wind, να προσθέσουμε πως η διαδικασία συγχώνευσης της τελευταίας με τη Nova προχωρά κανονικά, με στόχο να ολοκληρωθεί πλήρως σε μια διετία. Δεν είναι εύκολο έργο, καθώς απαιτείται να ενοποιηθούν τεχνολογικά συστήματα, βάσεις δεδομένων, συνδρομητών, λειτουργίες κλπ. Αυτά θα πάρουν τη σειρά τους, προς το παρόν όμως, αυτό που «καίει» είναι το management που θα τρέξει τη νέα εταιρεία, οι επικεφαλής των διευθύνσεων και γενικώς η διοικητική ανθρωπογεωγραφία. Οι αποφάσεις θα ληφθούν στα κεντρικά της United και αναμένονται μέχρι το τέλος της Ανοιξης. Επίσης, ενδιαφέρον έχει πού θα στεγαστεί η νέα εταιρεία. Η Wind προ 12μήνου μεταφέρθηκε στο κτίριο που στέγαζε τον τηλεοπτικό σταθμό Alpha επί της Αττικής Οδού, ενώ η Nova εδώ και πολλά χρόνια νοικιάζει ακίνητο (που αρχικά προοριζόταν για σχολείο) στην Κάντζα, το οποίο έχει μεν τα θέματά του, διαθέτει όμως τηλεοπτικά στούντιο και πολλές τηλεπικοινωνιακές υποδομές που απαιτούν εργώδη προσπάθεια για να μεταφερθούν.