–Χαίρετε, όσο φεύγουμε αργά αλλά σταθερά από την πανδημία, τόσο ανοίγει η ατζέντα για όλα, πολιτικά και επιχειρηματικά, γιατί ας μην ξεχνάμε ότι μπορεί να έφυγε από τον σχεδιασμό η Άνοιξη του 2022 για εκλογές, αλλά ό,τι και να λέμε το… κουβάρι μαζεύει και ο ορίζοντας για κάλπες δεν πάει πάνω από χρόνο. Στο Μ.Μ. έχουν πατήσει γκάζι στην προετοιμασία θετικών μέτρων (παροχών, δηλαδή) και στο τραπέζι είναι τα πάντα όλα, θα τα διαβάζετε άλλωστε, μειώσεις φόρων, ΦΠΑ, εισφορών, (αν)επιστρεπτέων προκαταβολών κ.λπ. Βλέπετε, ο Μητσοτάκης έχει μια αρχή που εντάσσεται στη φιλοσοφία ότι τις εκλογές τις κερδίζεις με θετικές ενέργειες και κινήσεις που τις χτίζεις σταδιακά, ει δυνατόν σε όλη τη θητεία και όχι με το κλασικά «δώστα όλα» της τελευταίας στιγμής. Τώρα, υπάρχει το αγκάθι του εκλογικού νόμου που αντί να αναμετρηθεί με τον Τσίπρα θα παλεύει με τον πήχυ της αυτοδυναμίας (χρειάζεται πάνω από 38%, μπορεί και 39%), αλλά θα δούμε. Ολα αλλάζουν, ειδικά όταν κυριαρχεί η παραδοξότητα το πρώτο κόμμα να απέχει από το δεύτερο 8%-12% μονάδες και να μην μπορεί να γίνει αυτοδύναμη κυβέρνηση.
Οι «Ομπρελίνοι»
-Στον ΣΥΡΙΖΑ ο Τσίπρας έχει τα… θεματάκια του με τα χαμηλά δημοσκοπικά ποσοστά του, αλλά αισιοδοξεί, πρώτον ότι ο Ανδρουλάκης θα ξεφουσκώσει, έστω σιγά σιγά, και πάντως θα καταλήξει διψήφιος μεν, αλλά αρκετά πιο χαμηλά απ’ αυτόν και, δεύτερον, ότι τους «Ομπρελίνους» θα τους καθαρίσει «σαν βραστό αυγό» στις επερχόμενες εσωκομματικές εκλογές. Παρεμπιπτόντως, κάποιος μου είπε ότι βρέθηκε ο Γαβριήλ Σακελλαρίδης με τον Νίκο Ανδρουλάκη. Ισχύει;
Γκρίνιες στο ΠΑΣΟΚ
-Οι πρώτες γκρίνιες δημοσίως -αλλά, κυρίως, ιδιωτικώς- άρχισαν και στο ΠΑΣΟΚ, Λοβέρδος, Καϊλή, Καρανικόλας, Κεφαλίδου και κάμποσοι Παπανδρεϊκοί αισθάνονται -λένε – αποκλεισμένοι από τον νέο πρόεδρο Ν.Α., αν και ο ίδιος δεν το δέχεται και ακολουθεί την τακτική και τη στρατηγικη του -τηρεί αποστάσεις από τους πρόσφατους εσωκομματικούς του αντιπάλους- η οποία αποδίδει για την ώρα σε νούμερα δημοτικότητας του ΠΑΣΟΚ. Να δούμε πώς θα πάει, θα φανεί από τις επόμενες δημοσκοπήσεις.
Πολιτική Προστασία και Χαρδαλιάς
-Τώρα, να σας πω ότι το Μ.Μ. -ειδικά τώρα που «πάγωσαν» τα γεγονότα της Αττικής Οδού και της κρίσης της χιονοθύελλας- δεν προβληματίζεται για το τι θα γίνει ενόψει θέρους, θα πω ψέματα. Ασχολούνται όλοι με το ζήτημα αναδιοργάνωσης της Πολιτικής Προστασίας και είναι ενδεικτικό (μεταξύ άλλων) ότι ο πρώην Νίκος Χαρδαλιάς προσφάτως (μου είπε ο σκύλος Peanut που, εντέλει, έγινε κι αυτός πηγή μου) εθεάθη στο Μ.Μ. Αν ρωτάτε αν ο Μητσοτάκης πήρε απόφαση να τον ξαναγυρίσει -έστω δια της πλαγίας- στη θέση του, θα σας απαντήσω «όχι» ή «όχι ακόμα». Και να το κάνει, πάντως, είναι βέβαιον ότι θα έχει μαζί του την κοινή γνώμη. Τα ποσοστά αποδοχής της δουλειάς του Χαρδαλιά στην Πολιτική Προστασία… βαράνε ταβάνι (άτιμε σκύλε Peanut, τι πηγή ανακάλυψα!).
Οι 12 του ΜΜ για τον Μαντωνανάκη
-Η σύσκεψη της περασμένης Παρασκευής ήταν εμπιστευτική, αλλά όταν στην εποχή των ΖΟΟΜ και των κάθε λογής τηλεδιασκέψεων μαζεύεται μια… στρατιά στο Μ.Μ., δύσκολα περνά απαρατήρητο. Εκτός από τον Πρωθυπουργό λοιπόν, την Παρασκευή ήταν εκεί οι Σταϊκούρας, Γεραπετρίτης και Σκέρτσος. Ηταν επίσης ο Δημητριάδης του Υπερταμείου και ο Βλαστός της ΕΤΑΔ. Το δικηγορικό σώμα εκπροσώπησαν οι Μυλωνογιάννης, Μαστρομανώλης και Λαμπαδάριος, ενώ το τραπεζικό σύστημα εκπροσωπήθηκε δια των servicers από τους Καλαντώνη, Αθανασόπουλο και Γεωργακόπουλο. Το σύνολο, 12 άτομα. Η σύσκεψη είχε ειδικό και αποκλειστικό αντικείμενο τις οικονομικές απαιτήσεις του Παντελή Μαντωνανάκη από την ΕΤΑΔ, όπως άλλωστε δείχνει η συμμετοχή Υπερταμείου, ΕΤΑΔ, μπόλικων δικηγόρων, αλλά και των servicers που έχουν τα δάνειά του.
-Ο λόγος που μαζεύτηκαν 12 άτομα στο Μ.Μ. να το συζητήσουν από κοντά, είναι ότι ο ξενοδόχος (που έχει κερδίσει όλες τις δίκες) απαιτεί την αποζημίωση των 620 εκατ. από την ΕΤΑΔ. Στο μεταξύ, η απαίτηση ανατοκίζεται με περίπου 7% και κάθε χρόνο το Δημόσιο αθροίζει στα 620 εκατ., αλλά 40 – 45 εκατ. από τόκους. Η συμβιβαστική πρόταση (η ΕΤΑΔ πληρώνει όλες τις οφειλές του ξενοδόχου -περίπου 280-300 εκατ. ευρώ – στις τράπεζες, ο Μαντωνανάκης επιστρέφει το Lagonissi Resort στην ΕΤΑΔ και λήγει η υπόθεση) δεν έγινε δεκτή από τον Π. Μαντωνακάκη το περασμένο Φθινόπωρο. Τα 620 εκατ. ευρώ είναι μια εν δυνάμει βόμβα στον προϋπολογισμό, το θέμα έχουν προσέξει και στις Βρυξέλλες, οπότε η Κυβέρνηση καλείται να βρει μια λύση.
-Ετσι, αφού δεν έπαιρνε από λόγια ο ξενοδόχος (ο οποίος έχει να δημοσιεύσει ισολογισμό μερικά χρόνια, αλλά και το ξενοδοχείο του βρίθει “πολεοδομικών ζητημάτων”) η Κυβέρνηση στη σύσκεψη αποφάσισε να λήξει το θέμα νομοθετικά. Ο Πρωθυπουργός ζήτησε από τον Γεραπετρίτη να προωθηθεί στη Βουλή νόμος που θα κατοχυρώνει το ακατάσχετο στα περιουσιακά στοιχεία της ΕΤΑΔ. Με απλά λόγια, τέλος δια νόμου στα 620 εκατ. που θα έπαιρνε ο ξενοδόχος. Στο σημείο αυτό, να υπενθυμίσει η στήλη πως ο ΣΥΡΙΖΑ στην… ανυποχώρητη και ηρωική αντίσταση των 17 ωρών που πρόβαλε στους δανειστές, παραχώρησε όλα τα συγκεκριμένα περιουσιακά στοιχεία ως εγγύηση έναντι του χρέους, οπότε οι δανειστές έχουν κάτι σαν να λέμε την πρώτη (και μοναδική) υποθήκη. Πάντως, ο Μαντωνανάκης μπορεί να δεχθεί ακόμη την πρόταση που τον αφήνει με τα υπόλοιπα ξενοδοχεία που συνθέτουν τον όμιλό του (Ελούντα κ.λπ.) ελεύθερα δανειακών βαρών, αποχωριζόμενος βέβαια το Lagonissi Resort. H συνέχεια σύντομα, επί της οθόνης.
Ο Στρατός στη μάχη των επενδύσεων
-Κι αν στο Μ.Μ. μαζεύτηκε ένας στρατός για να αποφασίσουν τι θα κάνουν με τον Μαντωνανάκη, πού να δείτε τι κάνει ο Ελληνικός Στρατός που μπαίνει στη μάχη να φέρει επενδυτές για τον τουρισμό. Τα νέα λοιπόν είναι ότι ξένους αλλά και εγχώριους επενδυτές θα προσελκύσει το ‘’χακί’’ ακίνητο των 330 στρεμμάτων στην Πέρδικα της Αίγινας (που θεωρείται ένα από τα ‘’φιλέτα” ιδιοκτησίας του Ταμείου Εθνικού Στόλου) με την Υπηρεσία Αξιοποίησης Ακίνητης Περιουσίας των Ενόπλων Δυνάμεων να έχει βγάλει εδώ και κάποιες μέρες την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, με καταληκτική ημερομηνία εντός του Μαρτίου. Ηδη κρούσεις από επενδυτές έχουν γίνει για το ακίνητο που προορίζεται για μακροχρόνια μίσθωση για περίοδο όχι μεγαλύτερη των 99 ετών, με τον πήχυ για το ετήσιο μίσθωμα να έχει μπει στο 1 εκατ. ευρώ. Το ‘’ατού’’ του διαγωνισμού είναι ότι προβλέπεται για τις τυχόν υποβληθείσες προτάσεις αξιοποίησης του εν λόγω ακινήτου και ένταξη της επένδυσης στις Στρατηγικές Επενδύσεις, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.
Στις τράπεζες γράφουν νέα business plan
-Πυρετωδώς μου λένε ότι δουλεύουν οι αρμόδιοι στις τράπεζες αυτό το διάστημα, καθώς ετοιμάζουν τα νέα business plans τους (με βασικά θέματα τα κόκκινα δάνεια και την πιστωτική επέκταση) καθώς στο τέλος Μαρτίου πρέπει να τα παραδώσουν στη Φραγκφούρτη.
Ρrodea: Μεγάλα ακίνητα αλλά και μεγάλα ερωτήματα
-Οι ΑΕΕΑΠ, δηλαδή οι εταιρίες επενδύσεων σε ακίνητα, απολαμβάνουν φορολογικές απαλλαγές και ειδική φορολογική μεταχείριση, επειδή προσφέρουν σε ιδιώτες μικρομετόχους την ευκαιρία να συμμετέχουν σε μεγάλες επενδύσεις ακινήτων και να εισπράττουν μερίσματα. Σκέφτομαι την περίπτωση της Prodea, δηλαδή την πρώην ΠΑΝΓΑΙΑ, δηλαδή τα ακίνητα της Εθνικής τράπεζας που πουλήθηκαν το 2013 ΧΩΡΙΣ διαγωνισμό, με απόδοση 9% στα ακίνητα (εν μέσω κρίσης) με την ΙΝVEL να βάζει μόλις 161 εκατ. μετρητά και να εισφέρει σε ακίνητα άλλα 73 εκατ. και την Εθνικάρα ταυτόχρονα, να εισφέρει αλλά 72 εκατ. σε ακίνητα και να δανείζει στον αγοραστή, δηλαδή στην ΙΝVEL, τα υπόλοιπα 347 εκατομμύρια του τιμήματος. Είναι αναμφίβολα το καλύτερο deal που έγινε ποτέ σε δυτική χώρα και απορώ γιατί μια τόσο έξοχη δουλειά αγνοήθηκε και δεν έλαβε ούτε μια υποψηφιότητα για το Νόμπελ Οικονομίας ή έστω για κάποιο επιχειρηματικό βραβείο; Αυτά όμως δεν είναι της παρούσης. Η Prodea σήμερα έχει μια ομάδα βασικών μετόχων που εκπροσωπεί ο Χριστόφορος Παπαχριστοφόρου της INVEL, o οποίος την Πρωταπριλιά (σημαδιακό;) του 2017 πήρε τον έλεγχο των ποσοστών που ως τότε είχε ο Shimon Menahem ένας πρώην ποδοσφαιριστής, παντρεμένος με τη Shelly Steinmetz, ανιψιά του δισεκατομμυριούχου Beny Steinmetz, ο οποίος καταδικάστηκε στην Ελβετία σε πέντε χρόνια φυλάκιση για δωροδοκία αξιωματούχων στη Γουιάνα και στις 9 Δεκεμβρίου 21 είχε συλληφθεί στο αεροδρόμιο της Αθήνας γιατί εκκρεμούσε διεθνές ένταλμα από τη Ρουμανία για υπόθεση του 2006-2008 που σχετίζεται με ακίνητα, με τις ρουμανικές αρχές να μιλούν για απάτη και να υπολογίζουν την αξία τους σε 135 εκατ. δολάρια.
–Η μεγαλύτερη λοιπόν εταιρία επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα, η Prodea, ελέγχεται σε ποσοστό περίπου 90% από μια ομάδα μετόχων με επικεφαλής τον Χ. Παπαχριστοφόρου. Οταν ο Steinmetz βγήκε από την εικόνα, μπήκαν κάποια funds από την Αγγλία, αλλά σαφής εικόνα της μετοχικής διάρθρωσης δεν υπάρχει, ούτε και αναφέρεται στο site της. Πάντως, η υπό Παπαχριστοφόρου ομάδα ελέγχει περίπου το 90% και προφανώς απολαμβάνει τα μερίσματα, αλλά και τα φορολογικά πλεονεκτήματα στην επιχειρηματική δράση της ως ΑΕΕΑΠ, αν και ουσιαστικά δεν έχει διασπορά. Αν η Prodea πλήρωνε από το 2015 φόρους σαν ΑΕ, τότε θα έπρεπε να έχει δώσει στο Δημόσιο επιπλέον περίπου 200 με 250 εκατ. με τις συναλλαγές που έχει κάνει ως σήμερα. Προσοχή: Οι άνθρωποι της Prodea δεν φοροδιαφεύγουν. Εκμεταλλεύονται όμως το νομοθετικό κενό που υπάρχει και με την περιορισμένη μετοχική διασπορά οι μέτοχοι του 90% φοροαποφεύγουν συστηματικά. Σωστό ή λάθος, κ. Πιτσιλή μου;
-Χρόνια τώρα στην Prodea αναμασούν ότι θα γίνει placement, αλλά μέχρι στιγμής δεν το είδαμε και το 90% των βασικών μετόχων παραμένει ως έχει. Ταυτόχρονα, όμως η μετοχή της μεγαλύτερης εταιρίας επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα καλπάζει. Για παράδειγμα, την περασμένη Παρασκευή, αφού άλλαξαν χέρια… 424 τεμάχια, με αξία συναλλαγών μόλις 3.499 ευρώ, έκλεισε στα 9 ευρώ. Η εσωτερική αξία της μετοχής (κατά το site της) είναι 5,63 ευρώ, οπότε υπάρχει και ένα σημαντικό premium ώστε να ωφεληθούν οι μέτοχοι του 90%, αν η εταιρία υποχρεωθεί να αυξήσει τη διασπορά της. Μας περνούν την μπάλα κάτω από τα πόδια μας ή εμένα έτσι μου φαίνεται, κ. Σταικούρα μου;
Σύγκρουση μέχρις εσχάτων για τις νέες ταυτότητες
-Ο μεγάλος τεχνολογικός διαγωνισμός ύψους 515 εκατ. ευρώ για τις νέες ταυτότητες, διαβατήρια και δημόσια έγγραφα ταυτοποίησης παραμένει κολλημένος λόγω προσφυγών. Σύντομα αναμένεται η απόφαση του ΣτΕ και θεωρητικά η διαδικασία θα μπορέσει να προχωρήσει. Όμως, στην αγορά λένε πως η μάχη των κοινοπραξιών που διεκδικούν το έργο και όσων «κόπηκαν» στην πρώτη φάση του διαγωνισμού είναι εξαιρετικά σκληρή και κάποιοι υιοθετούν τακτικές «αν χάσω τη δουλειά θα κάνω ό,τι μπορώ να μην την πάρει κανείς».
Πού επενδύει ο Κομάρεκ
-Εν αναμονή της εισαγωγής της Allwyn (Sazka), της μητρικής των ΟΠΑΠ, Austrian Lotteries κ.ά., στο αμερικανικό χρηματιστήριο, ο Κάρελ Κομάρεκ προχώρησε σε μια ακόμη προσωπική επένδυση. Απέκτησε το 50% της startup Automobilist, η οποία ενισχύεται ώστε αξιοποιήσει την τεράστια ζήτηση για NTFs από τους aficionados του μηχανοκίνητου και όχι μόνο αθλητισμού. Φέτος, τα αθλητικά NFTs αναμένεται να αποφέρουν πάνω από 2 δισεκατομμύρια δολάρια σε συναλλαγές, όπως έγραψαν οι FT.