της Νάντιας Μιχαλοπούλου
Μια από τις μεγάλες προκλήσεις του σύγχρονου επιχειρείν, είναι οι πρακτικές που εφαρμόζει μια εταιρεία να μπορούν να επιστρέφουν το «καλό» στην κοινωνία και στον χώρο που αυτή δραστηριοποιείται, ώστε να την καθιστούν λειτουργική και βιώσιμη. Γι΄ αυτό και κορυφαίες εταιρείες στο εξωτερικό τοποθετούν πολύ ψηλά στη στρατηγική τους το σχεδιασμό και την υλοποίηση ολοκληρωμένων δράσεων υπεύθυνης επιχειρηματικότητας με τρόπο συνολικά αποδεκτό. Στην Ελλάδα, η εξέλιξη της ΑΒ Βασιλόπουλος δείχνει ότι πρόκειται για μια τέτοια περίπτωση, που αφουγκράζεται τις απαιτήσεις της αγοράς και των πολιτών και συμπεριφέρεται έχοντας κατά νου το αποτύπωμα που αφήνει με το έργο της.
Είναι ενδεικτική η σύμπραξή της με το WWF Ελλάς για την προστασία των ελληνικών θαλασσών και τη διάθεση υπεύθυνων ψαρικών στα ιχθυοπωλεία των καταστημάτων της. Αυτό στο οποίο στοχεύει μέσω της εν λόγω πρωτοβουλίας είναι να δώσει τη δυνατότητα στους καταναλωτές να επιλέγουν ψάρια και θαλασσινά που αλιεύθηκαν ή παράχθηκαν χωρίς να επιβαρύνουν κατά το δυνατόν το θαλάσσιο περιβάλλον, συμβάλλοντας έτσι στην προστασία των θαλάσσιων φυσικών πόρων.
«Ο πρώτος στόχος που θέσαμε με το WWF έχει επιτευχθεί: ήδη το 2019, το 50% των ψαρικών που αγοράζουμε για το δίκτυό μας προέρχεται από πηγές χαμηλού περιβαλλοντικού ρίσκου», σημειώνει ο Διονύσης Διονυσόπουλος, Procurement Support Services & Quality Assurance Director της AB Βασιλόπουλος.
«Το 2013 με το WWF Ελλάς ξεκινήσαμε δύο πολύ σημαντικά προγράμματα, για την προστασία της θαλάσσιας ζωής. Με το WWF Ελλάς, το Ινστιτούτο Αλιευτικής Έρευνας και τους ψαράδες της Καβάλας, αρχίσαμε την εφαρμογή του προγράμματος βελτίωσης βιωσιμότητας στόλου γρι- γρι για πρώτη φορά σε Ελλάδα και Μεσόγειο. Στη συνέχεια, με στόχο την ανάπτυξη πρακτικών Υπεύθυνης Υδατοκαλλιέργειας, προχωρήσαμε στη δημιουργία ενός πρωτοπόρου σχεδίου δράσης σε συνεργασία με το δίκτυο του WWF Ελλάς και τη ΝΗΡΕΥΣ, για την υπεύθυνη ιχθυοκαλλιέργεια τσιπούρας και λαβρακίου στην Ελλάδα. Στη δεύτερη πρωτοβουλία ξεκινήσαμε από «λευκό χαρτί», καθώς δεν υπήρχε κανένα πρότυπο για τα συγκεκριμένα είδη. Με το σχέδιο δράσης που αναπτύξαμε, συμβάλλαμε στη δημιουργία ενός νέου, διεθνούς προτύπου ASC (Aquaculture Stewardship Council*) για τα Μεσογειακά είδη. Σήμερα, αυτό το ταξίδι των 6 ετών με όραμα να μπει η Ελλάδα με αγαπημένα ψάρια όπως η τσιπούρα και το λαβράκι στον χάρτη της υπεύθυνης υδατοκαλλιέργειας, έφτασε στον προορισμό του και οι φάρμες της ΝΗΡΕΥΣ είναι οι πρώτες πιστοποιημένες μονάδες από το πρότυπο ASC στην Ελλάδα και την Ευρώπη», αναφέρει ο Διονύσης Διονυσόπουλος. Την ίδια ώρα και ο στόλος γρι-γρι της Καβάλας που ψαρεύει γαύρο και σαρδέλα, είναι σε διαδικασία προετοιμασίας για κατάθεση πιστοποίησης από το Marine Stewardship Council (MSC)*.
Επόμενη «κατάκτηση» το 2021, χρονικό σημείο κατά το οποίο η ΑΒ Βασιλόπουλος θέλει το 80% των αγορών σε ψαρικά να προέρχεται από πηγές χαμηλού περιβαλλοντικού ρίσκου, μέχρι την κατάργηση ειδών που απειλούνται από την υπεραλίευση ή παράγονται με βλαβερές για το περιβάλλον μεθόδους. Για παράδειγμα, ήδη ο γλαύκος, είδος σχεδόν απειλούμενο, δεν διατίθεται πλέον στα καταστήματα της ΑΒ Βασιλόπουλος.
O Κωνσταντίνος Λιαρίκος, Επικεφαλής Περιβαλλοντικού Προγράμματος, WWF Ελλάς, επισημαίνει και την άλλη πλευρά της πρωτοβουλίας, που αφορά στη στήριξη περισσότερων από 10.000 οικογενειών που ζουν από την αλιεία. Όπως εξηγεί, με τις υπεύθυνες επιλογές ψαρικών και θαλασσινών εξασφαλίζεται ότι στο μέλλον θα υπάρχουν ψάρια στη θάλασσα για να στηρίξουν το εισόδημα των αλιέων και να καλύψουν την ανάγκη εκατομμυρίων ανθρώπων που βασίζουν την τροφή τους στα ψαρικά.
«Σταδιακά οι ψαράδες αντιλαμβάνονται ότι οι ορθές αλιευτικές πρακτικές θα κρατήσουν ζωντανές τις θάλασσές μας και άρα και το επάγγελμά τους.
Πρωτοποριακές πρωτοβουλίες όπως αυτή που συμμετέχει ο στόλος γρι-γρι της Καβάλας, καθώς και νέες που αναπτύσσονται μαζί με παράκτιους αλιείς στις Βόρειες Κυκλάδες, επιβεβαιώνουν ότι ο κλάδος αναζητά λύσεις που μπορούν με την υποστήριξη της πολιτείας, των φορέων και της αγοράς να θέσουν τα θεμέλια για μία βιώσιμη αλιεία στη χώρα μας. Η υδατοκαλλιέργεια είναι το ταχύτερα αναπτυσσόμενο σύστημα παραγωγής τροφίμων στον κόσμο. Oι επιπτώσεις του κλάδου στους πληθυσμούς των ψαριών, τα θαλάσσια οικοσυστήματα, την ποιότητα του νερού και την κοινωνία μπορεί να είναι σημαντικά και μετρήσιμα μειωμένες, όταν εφαρμόζονται υπεύθυνες πρακτικές», υπογραμμίζει ο ίδιος και συμπληρώνει για το ρόλο μεγάλων εταιρειών, όπως η ΑΒ, στην προώθηση «πράσινων» πολιτικών:
«Η δέσμευση της ΑΒ Βασιλόπουλος στην υιοθέτηση ορθών περιβαλλοντικών πρακτικών δεν επηρεάζει μόνο τις λειτουργίες της επιχείρησης. Αλλάζει τις πρακτικές σε ολόκληρη την προμηθευτική της αλυσίδα, πολλαπλασιάζοντας έτσι τον αντίκτυπο. Οι προμηθευτές εναρμονίζονται με τις προδιαγραφές της αλυσίδας ενώ παράλληλα, οι καταναλωτές μαθαίνουν να επιβραβεύουν τις ορθές πρακτικές και να απορρίπτουν προϊόντα που κοστίζουν στο θαλάσσιο περιβάλλον. Έτσι, επηρεάζονται συναφείς αγορές και κλάδοι και συνεισφέρουμε στη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος επιτυγχάνοντας αλλαγή σε κλίμακα, κάτι που δεν θα ήταν εφικτό διαφορετικά».
Στο πλαίσιο αυτό, το WWF Ελλάς έχει δημιουργήσει και τον Οδηγό Υπεύθυνης Κατανάλωσης Ψαρικών WWF Fish Guide, προκειμένου να δώσει στους καταναλωτές όλες τις απαραίτητες πληροφορίες, ώστε να κάνουν τη σωστή επιλογή.
Τι είναι το ASC
Το Aquaculture Stewardship Council (ASC) αποτελεί ανεξάρτητο, διεθνή οργανισμό πιστοποίησης ο οποίος προωθεί ορθές πρακτικές που ελαχιστοποιούν το περιβαλλοντικό και κοινωνικό αποτύπωμα του κλάδου της υδατοκαλλιέργειας. Τα πρότυπα του οργανισμού αφορούσαν αρχικά ψάρια που βρίσκονται στην κορυφή της ζήτησης, όπως είναι ο σολομός.
Τι είναι το MSC
Το Marine Stewardship Council είναι ένας ανεξάρτητος διεθνής οργανισμός πιστοποίησης σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιδόσεις και τη βιωσιμότητα αλιευτικών στόλων. Η συγκεκριμένη πιστοποίηση βασίζεται στον κώδικα συμπεριφοράς του Διεθνούς Οργανισμού Τροφίμων (FAO) για μια υπεύθυνη αλιεία. Παγκοσμίως υπάρχουν πάνω από 180 πιστοποιημένοι στόλοι.
