Τον διπλό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η ηλεκτροκίνηση στο ενεργειακό μείγμα της Ευρώπης αναδεικνύει νέα μελέτη της Eurelectric, της ευρωπαϊκής ένωσης εταιρειών ηλεκτρικής ενέργειας. Από τη μία, προσφέρει την απαραίτητη ευελιξία για την ομαλή μετάβαση σε ένα σύστημα μηδενικών εκπομπών και, από την άλλη, παρέχει οικονομικά οφέλη στους ιδιοκτήτες ηλεκτρικών οχημάτων (EV), μέσω της προσαρμογής της φόρτισης στις περιόδους χαμηλού κόστους και περιορισμένης ζήτησης στο δίκτυο. Ωστόσο, αυτές οι δυνατότητες παραμένουν σε μεγάλο βαθμό αναξιοποίητες. Ένας κάτοχος EV μπορεί να εξοικονομήσει έως και 2.900 ευρώ ετησίως με τη χρήση έξυπνης ή αμφίδρομης φόρτισης.
Οι μπαταρίες φορτίζονται όταν η ενέργεια είναι φθηνή και «επιστρέφουν» ρεύμα στο δίκτυο σε ώρες αιχμής. Έτσι συμβάλλουν στην εξισορρόπηση του συστήματος όταν η παραγωγή από ΑΠΕ υπερβαίνει τη ζήτηση και αυξάνεται ο κίνδυνος blackout.
Παράδειγμα από την Ουτρέχτη
Στην Ολλανδία, πιλοτικό πρόγραμμα στην Ουτρέχτη με 500 οχήματα αμφίδρομης φόρτισης παρείχε το 10% της ευελιξίας του τοπικού δικτύου. Οι ιδιοκτήτες ενός compact EV εξοικονομούν ετησίως κατά μέσο όρο 9% (περίπου 515 ευρώ), ενώ οι κάτοχοι SUV ή μεγαλύτερων οχημάτων φτάνουν σε εξοικονόμηση έως και 26% (2.700 ευρώ). Αντίστοιχα ποσοστά καταγράφονται στη Γαλλία (7%–19%), στην Ισπανία (13%–25%) και ακόμα υψηλότερα σε Σουηδία και Γερμανία (14%–29%). Οι ανάγκες για ευελιξία στο δίκτυο θα αυξηθούν κατακόρυφα τα επόμενα πέντε χρόνια καθώς η διείσδυση των ΑΠΕ ενισχύεται.
Η Eurelectric υπολογίζει πως έως το 2030 τα EVs θα προσφέρουν 114 TWh αποθηκευτικής ικανότητας – ποσότητα αρκετή για να καλύψει 30 εκατ. νοικοκυριά ετησίως και περίπου το 4% της αναμενόμενης κατανάλωσης ενέργειας στην Ευρώπη. Η προϋπόθεση είναι η επίτευξη του στόχου για 15% ηλεκτρικά οχήματα έως το 2050, δηλαδή περίπου 250 εκατομμύρια, 20 φορές περισσότερα από σήμερα. Αυτή η ευελιξία θα μπορούσε να μειώσει και την ανάγκη επενδύσεων στα δίκτυα κατά 4 δισ. ευρώ τον χρόνο.
Η κατάσταση στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, η ηλεκτροκίνηση ενισχύεται κυρίως μέσω επιδοτήσεων. Από μόλις 500 οχήματα το 2019, σήμερα κυκλοφορούν πάνω από 50.000. Τα δημόσια σημεία φόρτισης αυξήθηκαν από 58 σε περισσότερα από 6.800. Από το 2020, έχουν ενεργοποιηθεί τρεις κύκλοι του «Κινούμαι Ηλεκτρικά», το «Φορτίζω Παντού» και η δράση «Πράσινα Ταξί» – αν και η τελευταία είχε περιορισμένη επιτυχία, με μόνο 57 ηλεκτρικά ταξί. Οι πωλήσεις EV φτάνουν περίπου το 10% των νέων ταξινομήσεων, ενώ το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα προβλέπει μερίδια 50% στα ΙΧ και 40% στα ελαφρά φορτηγά έως το 2030, στο πιο αισιόδοξο σενάριο.
Η ανάπτυξη υποδομών ταχείας και υπερταχείας φόρτισης θεωρείται καθοριστική. Αν και έχουν εγκατασταθεί χιλιάδες φορτιστές, εκκρεμεί η έγκαιρη ανταπόκριση του ΔΕΔΔΗΕ στις αιτήσεις σύνδεσης. Μόνο φέτος, έχουν κατατεθεί αιτήματα για 1.400 φορτιστές χαμηλής τάσης και 250 μέσης. Παράλληλα, οι ώρες φόρτισης πρέπει να προσαρμοστούν στις περιόδους υψηλής παραγωγής από ΑΠΕ. Αυτό μπορεί να υποστηριχθεί μέσω των νέων δυναμικών –«πορτοκαλί»– τιμολογίων, τα οποία όμως απαιτούν έξυπνους μετρητές.
Μέχρι σήμερα, υπάρχουν μόλις 600.000 εγκατεστημένοι και αναμένεται να προστεθούν άλλοι 300.000 ως το τέλος του 2025, αριθμός μικρός σε σχέση με τα επτά εκατομμύρια ρολόγια στη χώρα. Το ΥΠΕΝ σχεδιάζει την προτεραιοποίηση των παροχών ηλεκτροκίνησης για τη μετάβασή τους στη δυναμική τιμολόγηση.
Αναξιοποίητα τα οφέλη λόγω κόστους και εμποδίων
Παρότι τα οφέλη της ηλεκτροκίνησης είναι σημαντικά, παραμένουν αναξιοποίητα. Το υψηλό κόστος αγοράς εξακολουθεί να αποτελεί σοβαρό εμπόδιο για τον μέσο πολίτη. Ταυτόχρονα, υπάρχουν περιορισμοί πανευρωπαϊκά: λίγα EV υποστηρίζουν αμφίδρομη φόρτιση, η διείσδυση στα ειδικά τιμολόγια είναι χαμηλή (10%), υπάρχουν ανησυχίες για την ανθεκτικότητα των δικτύων και τις απαιτούμενες επενδύσεις, ενώ η περιορισμένη πρόσβαση στη φόρτιση αποτελεί ακόμη μία πρόκληση.
Διαβάστε ακόμη
Νέες αλλαγές στις ταμειακές μηχανές
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα