Είναι ένα μικροσκοπικό βακτήριο ικανό να συμβάλλει στη μάχη κατά της πλαστικής ρύπανσης; Όπως προκύπτει από μελέτη, ένα γενετικά τροποποιημένο βακτήριο είναι σε θέση να διασπάσει τις χημικές ενώσεις του συνθετικού πολυαμιδίου, γνωστότερο ως νάιλον, το οποίο αποτελεί μία από τις σημαντικότερες πηγές ρύπανσης του περιβάλλοντος.
Η χρήση του είναι ευρέως διαδεδομένη στην κλωστοϋφαντουργία. Αρκεί να διαβάσει κανείς τη σύνθεση των ρούχων που φοράει καθημερινά για να διαπιστώσει το ποσοστό του συνθετικού πολυμερούς που περιέχεται σε αυτά. Καλσόν, εσώρουχα, πουκάμισα, πουλόβερ, αδιάβροχα, μαγιό, αθλητικά είδη, αλλά και εξαρτήματα για την αυτοκινητοβιομηχανία, είδη ηλεκτρολογικού εξοπλισμού, συσκευασίες, σακίδια και άλλα πολλά είναι τα προϊόντα που κατασκευάζονται με νάιλον.
Το υλικό έφερε την επανάσταση στην κλωστοϋφαντουργία, όταν εφευρέθηκε το 1938 και παρουσιάστηκε στο κοινό με τη μορφή του καλσόν, με την υπόσχεση να προσφέρει άνεση κι ευκολία στις γυναίκες.
Έκτοτε η χρήση του διευρύνθηκε, όπως συνέβη και με τα μικροπλαστικά και νανοπλαστικά που προκύπτουν από τη διάσπασή του όταν βρεθεί στο περιβάλλον.
Τα συνθετικά υφάσματα απελευθερώνουν, σύμφωνα με έρευνες, περίπου 500.000 τόνους μικροϊνών σε κάθε πλύση, οι οποίες καταλήγουν στη θάλασσα μολύνοντας το οικοσύστημα.
Οι ειδικοί συγκρίνουν την παραγωγή νάιλον με τις επιπτώσεις από τα ορυκτά καύσιμα και τη συνδέουν με την κλιματική αλλαγή και τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Παρά την συχνή εφαρμογή του, το ποσοστό ανακύκλωσης είναι ιδιαίτερα χαμηλό (5%) και συχνά οι συμβατικές μέθοδοι ανακύκλωσης δεν είναι επαρκείς, ενώ αν το νάιλον λιώσει μπορεί να απελευθερώσει τοξικές ουσίες.
Πώς μπορεί να απαλλαγεί από τις βλαβερές αυτές ίνες ο πλανήτης; Επιστήμονες του Ερευνητικού Ινστιτούτου Βιογεωεπιστημών Forschungszentrum στο Γιούλις της Γερμανίας διαπίστωσαν ότι ένα γενετικά τροποποιημένο βακτήριο είναι σε θέση να διασπάσει τις χημικές ενώσεις του νάιλον.
Όπως αναφέρουν οι ερευνητές η χημική ανακύκλωση μπορεί να διασπάσει το νάιλον στα δομικά του στοιχεία, ώστε να επανασυναρμολογηθεί σε ένα νέο πλαστικό, αλλά το υλικό συχνά δεν διασπάται πλήρως. Αυτό που απομένει είναι ένα μείγμα μεμονωμένων μορίων και μικρών μοριακών αλυσίδων – γνωστά ως ολιγομερή.
Σε σύγκριση με τα καθαρά δομικά στοιχεία του πολυμερούς, αυτό το μείγμα είναι δύσκολο να επεξεργαστεί. Οι ερευνητές του γερμανικού ινστιτούτου εστίασαν στο ζήτημα και κατέληξαν ότι ένα γενετικά τροποποιημένο βακτήριο, η Ψευδομονάδα πουτίδα μπορεί να μεταβολίσει το μείγμα δομικών στοιχείων του νάιλον και να το μετατρέψει σε βιοπροϊόντα.
«Ορισμένα βακτήρια αναπτύσσουν την ικανότητα να ανακυκλώνουν με καλύτερο αποτέλεσμα δομικά στοιχεία νάιλον έπειτα από τυχαίες μεταλλάξεις στο γονιδίωμά τους. Τα κύτταρα αυτά έχουν πλεονέκτημα ανάπτυξης έναντι των άλλων και μπορούν να πολλαπλασιάζονται ταχύτερα. Μετά από μερικές γενιές στο εργαστήριο, όπου τα δομικά στοιχεία νάιλον ήταν η μόνη πηγή διατροφής, η βακτηριακή καλλιέργεια αποτελείται τελικά μόνο από αυτά τα εξειδικευμένα κύτταρα», ανέφερε σύμφωνα με ανακοίνωση του ινστιτούτου ο Νικ Βάιερκς επικεφαλής της έκθεσης που δημοσιεύθηκε στο Nature Microbiology.
Παρότι η μέθοδος θα χρειαστεί ακόμα χρόνο να τελειοποιηθεί και να εφαρμοστεί σε ευρεία κλίμακα, είναι πιθανό τις επόμενες δεκαετίες το βακτήριο να αποτελέσει σύμμαχο στην προσπάθεια αποτελεσματικότερης ανακύκλωσης του υλικού αυτού που είναι ιδιαίτερα δύσκολο να επαναχρησιμοποιηθεί.
Διαβάστε ακόμη
Βόμβα για τους servicers στα δάνεια του νόμου Κατσέλη
Ξανά στα αζήτητα ο Ιππόδρομος στο Μαρκόπουλο – Άγονος ο πλειστηριασμός
Έλον Μασκ: Έχασε $52 δισ. από την αρχή του 2025 – Παραμένει ο πλουσιότερος στον κόσμο
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα