Το 2025 είναι προ των πυλών και μαζί με τις προσδοκίες για μια νέα καλύτερη και πιο ειρηνική χρονιά για όλους, οι τράπεζες στην Ευρώπη αναμένεται να αντιμετωπίσουν αρκετές προκλήσεις που θα επηρεάσουν τόσο τη λειτουργία όσο και την κερδοφορία τους – ενδεχομένως και τη βιωσιμότητά τους!

Οι 5 + 1 πιο σημαντικές προκλήσεις που θα πρέπει οι Έλληνες Τραπεζίτες να αναλύσουν και να διαχειριστούν περιλαμβάνουν:

1. Μείωση Επιτοκίων

Ήδη από τα μέσα του 2024, οι Κεντρικές Τράπεζες ξεκίνησαν τη σταδιακή μείωση των βασικών επιτοκίων τους. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα από το υψηλό 4,00% (Σεπτ. ‘23), βρίσκεται πλέον στο 3,00%. Εντός του 2025, όλες οι προβλέψεις των αναλυτών (και όπως πρόσφατα επιβεβαίωσε και ο Διοικητής της ΤτΕ Κος Στουρνάρας – 18.11.24) συντείνουν σε περαιτέρω μείωση του βασικού επιτοκίου δανεισμού έως το επίπεδο του 2,00%. Συνεπώς οι τράπεζες θα πρέπει να  προσαρμοστούν στη μείωση αυτή, η οποία με τη σειρά της θα επηρεάσει τα έσοδά τους από τόκους. Η πρόκληση είναι να βρουν τους κατάλληλους τρόπους να αντισταθμίσουν την επίπτωση από τη μείωση αυτή, μέσω παράγωγων εργαλείων (πχ. swaps, προϊόντα σταθερού επιτοκίου), με μείωση λειτουργικών εξόδων κ.ά.

2. Ρυθμισμένα και Κόκκινα Δάνεια

Η επιστροφή των ρυθμισμένων δανείων στις τράπεζες θα είναι ένα στοίχημα. Η συνέχιση της διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs) θα παραμείνει σημαντική, καθώς οι τράπεζες θα εξακολουθούν να μειώνουν την έκθεσή τους σε αυτά. Από το θηριώδες 44% των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs) του 2016, μετά από όλες τις προσπάθειες και τιτλοποιήσεις που έλαβαν χώρα (Ηρακλής Ι, ΙΙ, ΙΙΙ), το ποσοστό πλέον είναι στο διαχειρίσιμο 3,4% πλησιάζοντας αργά στον Ευρωπαϊκό μέσο όρο (2,3%). Παρόλα αυτά, η ανάγκη για χρηματοδότηση των επιχειρήσεων, ως μοχλός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας περνάει μέσα από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, συνεπώς θα πρέπει να γίνεται επαρκής αξιολόγηση και ορθός υπολογισμός του ρίσκου σε συνάρτηση με τις απαραίτητες εξασφαλίσεις.

3. Ανταγωνισμός, Καινοτομίες και Ψηφιοποίηση

Την τελευταία δεκαετία (εφαρμογή οδηγίας psd2) οι «παραδοσιακές τράπεζες» βρίσκονται υπό τη συνεχή πίεση του αυξανόμενου ανταγωνισμού από τις fintech εταιρείες. Εταιρείες καινοτομίας που προσφέρουν ποιοτικές τραπεζικές υπηρεσίες και καλύπτουν το κενό τραπεζικής εξυπηρέτησης τόσο στο νεαρής ηλικίας όσο και στο non-bankable κοινό, με σημαντικά χαμηλότερο κόστος για τον πελάτη και με απρόσκοπτη πρόσβαση 24/7 μέσα από μια συσκευή (smartphone/web)! Πέραν αυτού, οι διοικήσεις των τραπεζών αντιλαμβάνονται πλέον την επιτακτική ανάγκη για την ψηφιοποίηση των υπηρεσιών τους με αποτέλεσμα είτε να επενδύσουν οι ίδιες σε νέες τεχνολογίες και να βελτιώσουν τη συνολική εμπειρία των πελατών τους (end to end) είτε να προχωρήσουν σε συνέργειες με fintech πλατφόρμες ώστε να διατηρήσουν το μερίδιο αγοράς τους.

Σημείωση: Σχεδόν το 90% των ηλικιών μεταξύ 17 και 30 ετών χρησιμοποιούν πλέον αποκλειστικά το κινητό τους για τις τραπεζικές συναλλαγές τους.

4. Οικονομική, Πολιτική και Γεωπολιτική Αστάθεια

Η γενικότερη τρέχουσα οικονομική κατάσταση στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεων από γεωπολιτικές κρίσεις, πολιτικές και οικονομικές αναταραχές, θα μπορούσε να επηρεάσει τη σταθερότητα του τραπεζικού τομέα στο σύνολό του. Πιθανή κλιμάκωση ή έστω συνέχιση στις πολεμικές συγκρούσεις μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας για τρίτη χρονιά, η άνοδος των ακροδεξιών κομμάτων σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες – τα οποία τάσσονται υπέρ της μεγαλύτερης εθνικής κυριαρχίας επί των αποφάσεων οικονομικής πολιτικής – η πολιτική αστάθεια και οι επικείμενες εκλογές το Φεβρουάριο του 2025 στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης (Γερμανία), η ομηρία της γαλλικής κυβέρνησης μειοψηφίας για τον προϋπολογισμό του 2025 (δεύτερη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία) καθώς και το αμείωτο χρέος της ιταλικής οικονομίας (138% του ΑΕΠ), αποτελούν παράγοντες που ενδεχομένως να επηρεάσουν αρνητικά την ανάπτυξη της Ευρωζώνης και να απαιτήσουν νέες ενέργειες σταθεροποίησης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

5. Κεφαλαιακές Απαιτήσεις και Ρευστότητα

Από την παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση του 2008-2009 οι ευρωπαϊκές αρχές τραπεζικής εποπτείας εφάρμοσαν αυστηρά κριτήρια και ελέγχους αναφορικά με τις κεφαλαιακές απαιτήσεις των τραπεζών καθώς και τη ρευστότητά τους ώστε να προστατευθεί το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα. Τόσο τα κριτήρια όσο και οι δείκτες αυτοί επικαιροποιούνται τακτικά με αποτέλεσμα να απαιτούν από τις τράπεζες να διατηρούν συνεχώς υψηλά επίπεδα ιδίων κεφαλαίων για να παραμείνουν ανθεκτικές και λειτουργικές. Επιπλέον αυτών, από τον Γενάρη του 2025, οι ευρωπαϊκές τράπεζες θα έχουν να συνυπολογίσουν και την εφαρμογή του CRR3 προκαλώντας μια επιπλέον σπαζοκεφαλιά στα τραπεζικά στελέχη.

+1. Τι είναι το CRR3 για τις Τράπεζες

Το CRR3 (Capital Requirements Regulation 3) είναι μια αναθεώρηση της κανονιστικής ρύθμισης που αφορά τις κεφαλαιακές απαιτήσεις των τραπεζών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εισήχθη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως μέρος των προσπαθειών για την ενίσχυση της χρηματοοικονομικής σταθερότητας των τραπεζών σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Ο κύριος στόχος του CRR3 είναι να διασφαλίσει ότι οι τράπεζες διαθέτουν επαρκή κεφάλαια για να αντιμετωπίσουν τους χρηματοοικονομικούς κινδύνους.

Κύρια Στοιχεία του CRR3

1. Ενσωμάτωση Περιβαλλοντικών Κινδύνων: Ένα από τα σημαντικά χαρακτηριστικά του CRR3 είναι η απαίτηση για τις τράπεζες και τις επενδυτικές εταιρείες να ενσωματώσουν τους περιβαλλοντικούς κινδύνους στο πλαίσιο διαχείρισης κινδύνων τους. Αυτό σημαίνει ότι οι τράπεζες θα πρέπει να αξιολογούν και να αναφέρουν τους κινδύνους που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή και άλλες περιβαλλοντικές παραμέτρους.

2. Αλλαγές στη Διαχείριση και Αναφορά Κινδύνων: Το CRR3 επιφέρει αλλαγές στη διαχείριση, την αναφορά και την αποκάλυψη των κινδύνων ESG (περιβαλλοντικών,
κοινωνικών και διακυβερνητικών) από τις τράπεζες. Αυτές οι αλλαγές θα τεθούν σε εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2025.

3. Ενίσχυση της Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας: Το CRR3 στοχεύει στη βελτίωση της ανθεκτικότητας του τραπεζικού τομέα, διασφαλίζοντας ότι οι τράπεζες είναι καλύτερα προετοιμασμένες να αντιμετωπίσουν οικονομικές κρίσεις και άλλες προκλήσεις.

*Ο Γεράσιμος Παπαλεβέντης, είναι Ανώτερο Τραπεζικό Στέλεχος (First Vice President) στον πολυεθνικό τραπεζικό όμιλο FIMBank plc στη Μάλτα, επικεφαλής της Λειτουργίας «Control and Monitoring» στη Διεύθυνση Διαχείρισης Διαθεσίμων (Treasury).

Διαβάστε ακόμη

Kωνσταντίνος Μάμης: Νέες επενδύσεις για τον άνθρωπο που μας έμαθε τα νάτσος και την τορτίγια

Πόσα τελικά ξοδεύουν οι ξένοι τουρίστες στην Ελλάδα (πίνακες)

Υποχρεωτική η ασφάλιση για φυσικές καταστροφές και σε ακινητοποιημένα Ι.Χ.

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα