Μπορεί ο υπόλοιπος πλανήτης να ασχολείται με τις επιλογές είτε προσώπων από το στενό περιβάλλον του Τραμπ είτε και πλειάδας δισεκατομμυριούχων ακόμα για την στελέχωση του συστήματος διακυβέρνησης του εκλεγμένου Προέδρου που θα «αναλάβει τα ηνία» από τις 20 Ιανουαρίου, οι ίδιοι οι Αμερικανοί ωστόσο, περισσότερο απ’ όλα ενδιαφέρονται για το πώς θα πολιτευθεί o εκλεκτός του επόμενου πλανητάρχη για το υπουργείο Υγείας και Ανθρώπινων Υπηρεσιών (HHS), ο Ρόμπερτ Κέννεντι Τζούνιορ (RFK Jr) .
Για την ακρίβεια, οι περισσότεροι ανησυχούν. Κι αυτό, γιατί ο RFK Jr έχει προειδοποιήσει: είναι φανατικός εχθρός αφενός της χρήσης εμβολίων, αφετέρου της χρήσης του γνωστού φαρμάκου αδυνατίσματος Ozempic, όπως και παρόμοιων φαρμακευτικών σκευασμάτων με ανάλογη δράση.

MAHA όπως MAGA

Προηγουμένως βεβαίως, η υποψηφιότητά του πρέπει να επικυρωθεί από την Γερουσία των ΗΠΑ, που πάντως ελέγχεται πλέον από τους Ρεπουμπλικάνους, οι οποίοι δύσκολα θα μπορούσαν να εναντιωθούν σε μια στρατηγική επιλογή του Τραμπ. Στρατηγική, καθώς ο Τραμπ εν πολλοίς συμμερίζεται τις αντιεμβολιαστικές θέσεις του RFK Jr. Ενώ επιπλέον, ο Κένεντι ήταν ανεξάρτητος συνυποψήφιος φέτος για την προεδρία των ΗΠΑ, αλλά αποχώρησε από την κούρσα τον Αύγουστο και υποστήριξε ανοικτά τον Τραμπ, με τον οποίο βρέθηκαν από κοινού και σε πολλές προεκλογικές ομιλίες του υποψήφιου των Ρεπουμπλικάνων και τελικού νικητή.
Προεκλογικά, ο RFK Jr δεσμεύτηκε για το MAHA (Make America Healthy Again – «Κάνε την Αμερική Υγιή Ξανά»), κατά το πρότυπο του σλόγκαν της εκστρατείας του Τραμπ, «Make America Great Again» (MAGA). Και έχει ήδη μιλήσει για παράδοξες αλλαγές στη δημόσια υγεία, όπως η άμεση αφαίρεση του φθορίου από το πόσιμο νερό. Μια σημαντική ανατροπή σε μια πρακτική δεκαετιών που έχει οδηγήσει σε δραστική μείωση της τερηδόνας και θωράκιση των δοντιών. Αλλά αυτό που ανησυχεί περισσότερο τους Αμερικανούς, πρωτίστως τους επιστήμονες της υγείας, είναι το «δίπολο» εμβόλια και Ozempic.

Kennedy-Trump/Twitter

«Στον χορό» και ο Τραμπ

Η ανησυχία εντείνεται, καθώς και ο ίδιος ο Τραμπ δείχνει να συμμερίζεται τις αντιεμβολιαστικές πεποιθήσεις του μελλοντικού υπουργού του. Πρόσφατα στο περιοδικό Time, ο νέος Πρόεδρος δήλωσε ανοιχτός στο ενδεχόμενο η κυβέρνησή του να προχωρήσει στην κατάργηση κάποιων παιδικών εμβολίων, καθώς εμμέσως τα συνδέει με τον αυτισμό: «Θα πρέπει να κάνουμε μια μεγάλη συζήτηση. Ο αυτισμός έχει φτάσει σε επίπεδο που κανείς δεν φανταζόταν. Αν κοιτάξεις τι συμβαίνει, υπάρχει κάτι που το προκαλεί». Τα είπε αυτά, απαντώντας σε ερώτηση αν θα συνυπέγραφε απόφαση του RFK Jr περί απαγόρευσης κάποιων εμβολίων.
Αναπαράγοντας ουσιαστικά, τον παλαιό ισχυρισμό (και του RFK Jr), που επιστημονικά έχει απορριφθεί, ότι το τριπλό εμβόλιο (ιλαράς, παρωτίτιδας, ευλογιάς) προκαλεί αυτισμό. Σε ερώτηση για το εάν θα καταργηθούν εμβολιαστικά προγράμματα, ο Τραμπ απάντησε καταφατικά: «Θα μπορούσε, αν είναι επικίνδυνα, αν δεν ωφελούν. Η απόφαση δεν θα είναι αμφιλεγόμενη. Θέλω να δω τα νούμερα. Στο τέλος των μελετών που πραγματοποιούμε, -και θα τις φτάσουμε μέχρι τέλους-, θα ξέρουμε τι είναι καλό και τι δεν είναι». Αλλά κανείς δεν γνωρίζει σε ποιες μελέτες αναφερόταν. Και όταν ρωτήθηκε αν πιστεύει ότι τα παιδικά εμβόλια προκαλούν αυτισμό, απέφυγε να απαντήσει ευθέως, αλλά παρέπεμψε στον RFK Jr: «Θα ακούω τι λέει ο Μπόμπι». Που ως Υπουργός Υγείας θα επιβλέπει τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), που αποφασίζουν ποια εμβόλια συστήνονται στους Αμερικανούς.

123RF

Ο αντιεμβολιαστής RFK Jr

Ο Ρ. Κένεντι είναι -σε άδεια αυτή την περίοδο- πρόεδρος της Children’s Health Defense, ομάδας που έχει πρωτοστατήσει υπό την ηγεσία του κατά της χρήσης των εμβολίων. Ο ίδιος ισχυρίζεται πως δεν είναι κατά των εμβολίων, αλλά υπέρ της πιο ενδελεχούς έρευνας πριν τη χρήση τους, για αποφυγή παρενεργειών. Μάλιστα επικαλείται, ότι έχει εμβολιάσει και τα έξι παιδιά του και ότι πιστεύει πως τα εμβόλια έχουν σώσει τις ζωές εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων τον περασμένο αιώνα. Όμως, από πέρυσι επανήλθε δριμύτερος στους υψηλούς αντιεμβολιαστικούς τόνους: «Δεν υπάρχει εμβόλιο που να είναι ασφαλές και αποτελεσματικό».
Παλαιότερα είχε ισχυριστεί ότι υπάρχει αιτιώδης συνάφεια μεταξύ των εμβολίων και του αυτισμού, καθώς και άλλων παθολογικών καταστάσεων, όπως η διαταραχή της ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας, τροφικές αλλεργίες, αυτοάνοσα νοσήματα, ακόμα και ο καρκίνος. Ενώ ήταν από τους πιο φανατικούς αρνητές των εμβολίων κατά του Covid-19, γράφοντας μέχρι και βιβλίο το 2021, με τίτλο «ο αληθινός Άντονι Φάουτσι». Ακόμη και μέλη της οικογένειάς του τον έχουν επανειλημμένα επικρίνει για επικίνδυνη παραπληροφόρηση όσον αφορά την αντιεμβολιαστική προπαγάνδα.
Ο ισχυρισμός ότι το εμβόλιο ιλαράς, παρωτίτιδας, ερυθράς προκαλεί αυτισμό προέρχεται από μελέτη του Βρετανού γιατρού Άντριου Γουέικφιλντ, δημοσιευμένη στο Lancet το 1998. Έκτοτε όμως, η μελέτη έχει διαψευστεί από πολυάριθμες έρευνες. Μια του 2014 εξέτασε δεδομένα για 1,2 εκατ. παιδιά και δεν εντόπισε καμία σχέση ανάμεσα στα εμβόλια και τον αυτισμό. Ο Γουέικφιλντ αργότερα κατηγορήθηκε για απάτη.
Ο Σκοτ Γκότλιμπ, πρώην επίτροπος της αμερικανικής Υπηρεσίας Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) δήλωσε πως αν ο Κένεντι κάνει πράξη την απειλή κατάργησης κάποιων παιδικών εμβολίων, «αυτό θα κοστίσει ζωές», οδηγώντας σε επιδημίες παιδικών ασθενειών, «ξεχασμένων» σήμερα στον αναπτυγμένο κόσμο, όπως η ιλαρά.

Τα σχέδια για το Ozempic

Το άλλο μεγάλο «μέτωπο» που φαίνεται ότι θα ανοίξει ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζούνιορ είναι εκείνο της χρήσης φαρμάκων κατά της παχυσαρκίας, με επίκεντρο το Ozempic. Από νομικής πλευράς, ένας Υπουργός Υγείας δεν μπορεί να απαγορεύσει την χρήση ενός εγκεκριμένου φαρμάκου, προφανώς ακυρώνοντας την απόφαση έγκρισής του. Αρμόδια για αυτό είναι η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), η οποία ανήκει μεν στο Υπουργείο Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών. Οι γνώστες όμως των προθέσεων του RFK Jr επιμένουν, πως ακόμα κι αν δεν υπάρχει η νομική βάση για την απόσυρση φαρμάκων όπως το Ozempic, αυτός, ως ομοσπονδιακός διαχειριστής θα μπορούσε να το δοκιμάσει. Προς το παρόν βεβαίως, τηρεί «σιγήν ιχθύος» για το θέμα, αποφεύγοντας να ξεκαθαρίσει αν (και πώς) θα περιορίσει ή όχι την πρόσβαση στο Ozempic ή άλλα παρόμοια φάρμακα.

RFK Jr. / Instagram

«Καλό φαγητό» αντί για το Ozempic;

Ποια είναι η άποψή του Κένεντι Τζούνιορ; Όχι κατ’ ανάγκην απορριπτέα, σε επίπεδο αρχής, αλλά αμφίβολη για το κατά πόσο εφαρμόσιμη και αποτελεσματική θα μπορούσε να είναι: «Αν δίναμε απλώς καλό φαγητό, τρία γεύματα την ημέρα, σε κάθε άνδρα, γυναίκα και παιδί στη χώρα μας, θα μπορούσαμε να λύσουμε την επιδημία της παχυσαρκίας και του διαβήτη εν μία νυκτί» είπε στον Γκρεγκ Γκάτφελντ του Fox News πριν από τις εκλογές. Πρόσθεσε και μια άλλη πτυχή: ότι ο κατασκευαστής του φαρμάκου, η Novo Nordisk, «βλέπει ότι μπορεί να το πουλήσει σε Αμερικανούς, επειδή εμείς είμαστε τόσο ανόητοι και τόσο εθισμένοι στα φάρμακα».
Δεν έμεινε εκεί. Επέκρινε σφοδρά την τιμολόγηση του Ozempic, λέγοντας ότι είναι ένα πανάκριβο φάρμακο: «Ξοδεύουμε 1.600 δολάρια το μήνα σε αυτό το φάρμακο, εάν ψηφιστεί το νομοσχέδιο στο Κογκρέσο, που θα το καταστήσει διαθέσιμο σε όλους όσους είναι υπέρβαροι, –το 74% του αμερικανικού πληθυσμού-, αυτό και μόνο θα κοστίζει 3 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως». Και αντέτεινε την δαπάνη περίπου του 1/5 αυτού για τα τρία «καλά γεύματα» ημερησίως σε κάθε Αμερικανό.


Και μοιάζει αποφασισμένος από τη θέση του Υπουργού Υγείας, να μετουσιώσει τις απόψεις του σε ομοσπονδιακές πολιτικές. Η Χόλι Φερνάντεζ Λιντς, αναπληρώτρια καθηγήτρια Νομικής στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια που ειδικεύεται στα πρότυπα έγκρισης φαρμάκων από την FDA, εξήγησε τι θα χρειαζόταν: «Οι λόγοι απόσυρσης περιλαμβάνουν αδιάσειστα στοιχεία ότι ένα φάρμακο δεν είναι ασφαλές ή αποτελεσματικό. Μπορούν επίσης να αποσυρθούν εάν μια εταιρεία υπέβαλε αναλήθειες στο υλικό της αίτησης ή δεν παρείχε επαρκή αρχεία ή δεν έκανε τις απαιτούμενες αναφορές. Ακόμη, προβλήματα παραγωγής, όπως ασυνέπεια στη σύνθεσή του».

Ο FDA έχει εγκρίνει μέχρι στιγμής τέσσερα νέα φάρμακα που έχει αποδειχθεί ότι προκαλούν απώλεια βάρους (GLP-1): το Ozempic, για τον διαβήτη και τη μείωση του κινδύνου επιπλοκών από καρδιακές παθήσεις και το Wegovy, για την παχυσαρκία και τις καρδιακές παθήσεις, αμφότερα της Novo Nordisk. Επίσης το Mounjaro, για τον διαβήτη, και το Zepbound, για την παχυσαρκία, που παράγονται από την Eli Lilly. Άλλα φάρμακα βρίσκονται σε κλινικές δοκιμές τελευταίου σταδίου.
Η Λιντς είναι όμως κατηγορηματική: «Κανένα από ζητήματα που μπορεί να οδηγήσουν τον FDA να αποσύρει την έγκριση φαρμάκου, δεν ισχύει για τα GLP-1. Τελεία».
Όπως όλα τα φάρμακα, έχουν κινδύνους, οι οποίοι αναγράφονται στις οδηγίες τους, για το Ozempic αναφέρονται παγκρεατίτιδα και επιπλοκές της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας. Μια άλλη ανησυχία που προέκυψε μετά την έγκριση του φαρμάκου, ότι αύξησε τον αυτοκτονικό ιδεασμό, δεν επιβεβαιώθηκε μετά από περαιτέρω μελέτες από τον FDA, καθώς και από τις ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές φαρμάκων. Επομένως, αν ο Κένεντι επιχειρούσε την απόσυρση του Ozempic και των άλλων σκευασμάτων κατά της παχυσαρκίας, το αποτέλεσμα θα ήταν αγωγές.

Και άλλοι φραγμοί

Αλλά υπάρχει κι άλλος δρόμος για τον RFL Jr, που θα του επέτρεπε τουλάχιστον να περιορίσει δραστικά τη χρήση του Ozempic: βάζοντας «φραγμούς» στις επιδοτήσεις για τη χρήση τους από τους Αμερικανούς από τα προγράμματα Medicare και Medicaid. Από το πρώτο, σε επίπεδο ομοσπονδιακό επιδοτούνται για αγορά φαρμάκων πάνω από 53 εκατ. πολίτες, ενώ από το δεύτερο, που λειτουργεί σε επίπεδο Πολιτειών, πάνω από 72 εκατομμύρια. Και η γενική εποπτεία και στα δυο θα ανήκει μετά τις 20 Ιανουαρίου στον RFK Jr.

Το Medicare καλύπτει το Ozempic και το Mounjaro για τον διαβήτη και το Wegovy για την παχυσαρκία και τις καρδιακές παθήσεις. Οι δικαιούχοι επιλέγουν από μια λίστα εμπορικών ασφαλιστικών εταιρειών που παρέχουν συνταγογραφούμενα φάρμακα. Το Medicare επιδοτεί αυτές τις πληρωμές στο πλαίσιο ενός προγράμματος που ονομάζεται «Μέρος Δ». Οι φαρμακευτικές εταιρείες που συμμετέχουν σε αυτό, επιλέγουν οι ίδιες ποια φάρμακα θα καλύψουν.

Το πρόγραμμα Medicaid είναι διαφορετικό. Διοικείται μέσω των Πολιτειών. Ο Donald Taylor, καθηγητής δημόσιας πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Duke, εξήγησε ότι μια απαγόρευση της πληρωμής του Ozempic και άλλων παρόμοιων φαρμάκων από το Medicaid, θα μπορούσε να προωθηθεί μέσω μιας μακράς διαδικασίας συγκρότησης νέων κανονισμών ή εάν το Κογκρέσο εγκρίνει νόμο που απαγορεύει τέτοιες πληρωμές και τον υπέγραφε ο Τραμπ. Αυτό θα σήμαινε ότι οι Πολιτείες θα έπρεπε να αποφασίσουν εάν θα επιβαρύνονταν αποκλειστικά οι ίδιες για την πληρωμή αυτών των φαρμάκων.
Η απερχόμενη κυβέρνηση Μπάιντεν έχει προτείνει τα δυο προγράμματα να καλύπτουν τα φάρμακα για τη θεραπεία της παχυσαρκίας, αφήνοντας ανοιχτό το αν οι ασθενείς έχουν καρδιακή νόσο. Αλλά αυτή η πρόταση πρέπει να εγκριθεί από την κυβέρνηση Τραμπ. Αν ο νέος επικεφαλής των Κέντρων για Υπηρεσίες Medicare και Medicaid (γνωστά ως CMS), Μεχμέτ Οζ (Δρ. Οζ), προσπαθήσει να εμποδίσει τις εταιρείες που συμμετέχουν στο «Μέρος Δ» να συμπεριλάβουν το Ozempic στην κάλυψή τους, θα ακολουθήσει μακρά και σφοδρή δικαστική διαμάχη.

Η συνταγή «καλού φαγητού»;

Το Ozempic και άλλα ανάλογα του υποδοχέα πεπτιδίου-1 (GLP-1) , όπως το Wegovy, είναι φάρμακα που μιμούνται την ορμόνη πληρότητας GLP-1 και έχουν αποδειχθεί ότι μειώνουν την όρεξη, επιβραδύνουν την πέψη, βοηθούν στη σταθεροποίηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα και επηρεάζουν τον μεταβολισμό. Μπορούν να συνταγογραφηθούν για διαβήτη τύπου 2 και παχυσαρκία. Έχουν γίνει ευρέως δημοφιλή και από τον Μάιο του 2024, διαπιστώθηκε ότι περίπου ένας στους 8 ενήλικες Αμερικανούς έχει πάρει ένα φάρμακο GLP-1.
Και η γνώμη του RFK Jr είναι σαφής. «Αντί η ασφάλιση υγείας να πληρώνει για το φάρμακο, εφόσον έχει διαβήτη ή παχυσαρκία, ο γιατρός θα πρέπει να μπορεί να του συστήσει γυμναστήριο, καλό φαγητό και το Medicaid να μπορεί να τα χρηματοδοτήσει, όπως θα έκανε με το Ozempic».
Μένει δηλαδή να φανεί, αν τα κονδύλια για τις πληρωμές του Ozempic και άλλων παρόμοιων φαρμάκων για τους Αμερικανούς, θα μπορούσαν να μεταφερθούν σε ενισχύσεις για την «καλή διατροφή» τους. Φαίνεται πολύ δύσκολο, αλλά στις περιπτώσεις Τραμπ και Κένεντι Τζούνιορ «ποτέ μη λες ποτέ»…

Διαβάστε ακόμη

Τράπεζες: Στα €320 εκατ. το κόστος από τα μέτρα Μητσοτάκη – Πιθανή μια αναθεώρηση εκτιμήσεων για τα αποτελέσματά τους

Μια 5άστερη επένδυση άνω των €22 εκατ. βουλγαρικών συμφερόντων στην Αν. Μακεδονία

Πλειστηριασμοί: Εβδομάδα με… Λίρα, Σβάμπε και Αλλατίνη (pics)

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα