Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κάνει ακριβώς αυτό που είπε ότι θα κάνει. Ξεκινά εμπορικούς πολέμους για να ικανοποιήσει τους ψηφοφόρους. Πατάσσει τη διακίνηση φαιντανύλης. Ξεκίνησε καταστολή των μεταναστών εν μέσω ανησυχίας για τα «ανοιχτά» νότια σύνορα. Με τη βοήθεια του Έλον Μασκ, αρχίζει να συρρικνώνει την κυβέρνηση που οι υποστηρικτές του κατηγορούν για τα προβλήματά τους.
Ωστόσο, η μανιώδης προσπάθεια του Τραμπ να ακολουθήσει τις προεκλογικές υποσχέσεις προς τους ψηφοφόρους μπορεί να έχει ένα τίμημα.
Στο εξωτερικό, απειλεί να θέσει σε κίνδυνο την παραδοσιακή αμερικανική πρωτοκαθεδρία και τις υποχρεώσεις που έχει θέσει εδώ και καιρό η χώρα για τον εαυτό της, οι οποίες είναι ζωτικής σημασίας για τη λειτουργία της παγκόσμιας οικονομίας. Οι διεθνείς συμφωνίες και οι δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί έναντι των συμμάχων κινδυνεύουν επίσης – όπως η εμπορική συμφωνία της Βόρειας Αμερικής που καταπάτησε ο Τραμπ με νέους δασμούς στον Καναδά και το Μεξικό και τη συνθήκη βάσει της οποίας οι ΗΠΑ παρέδωσαν τον έλεγχο της διώρυγας του Παναμά.
Στο εσωτερικό της χώρας, η επιταχυνόμενη εκκαθάριση των εργαζομένων της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και οι αλλοπρόσαλλες αποφάσεις για τις δαπάνες έχουν ήδη θέσει υπό αμφισβήτηση την κρατική βοήθεια που είναι ζωτικής σημασίας για την ευημερία εκατομμυρίων πολιτών, καθώς και τη νομιμότητα της εκδίωξης δεκάδων ομοσπονδιακών εργαζομένων για να εκπληρωθούν τα πολιτικά καπρίτσια του Τραμπ.
Καθώς η δεύτερη προεδρία του Τραμπ εισέρχεται στην τρίτη εβδομάδα της, αυξάνονται τα ερωτήματα σχετικά με το κατά πόσον οι αλλαγές τους -οι οποίες συχνά περιφρονούν γενιές αμερικανικής πολιτικής και αμφισβητούν ακόμη και τον νόμο – θα διορθώσουν οποιοδήποτε από τα προβλήματα τα οποία εξελέγη να λύσει.
Μήπως αντίθετα θα μπορούσε να μεγεθύνει βαθύτερα εθνικά χάσματα, να δημιουργήσει οικονομικό χάος και πόνο για τους καταναλωτές -οι οποίοι τον εξέλεξαν, εν μέρει, για να μειώσει τις τιμές- να εκτοξεύσει τις απώλειες θέσεων εργασίας και να αφήσει την Αμερική απομονωμένη αφού αποξενώσει τους συμμάχους της;
Ο Τραμπ ανακοίνωσε δασμούς 25% σε αγαθά από τον Καναδά και το Μεξικό και εισφορές 10% στις κινεζικές εισαγωγές. Ο πρόεδρος δήλωσε το βράδυ της Κυριακής ότι σκοπεύει να μιλήσει με τους ηγέτες του Καναδά και του Μεξικού. Ήδη, η σημερινή του συνομιλία με την Πρόεδρο του Μεξικού Κλαούντια Σέινμπαουμ, είχε ως αποτέλεσμα να ανακοινωθεί το «πάγωμα» των δασμών στη χώρα για έναν μήνα.
Η πίστη του στους δασμούς – ένα γνωστό μέσο που βοήθησε στην επιτάχυνση της πορείας προς τη Μεγάλη Ύφεση της δεκαετίας του 1930 – αντιπροσωπεύει ένα τεράστιο στοίχημα.
«Πρόκειται για αυτοτραυματισμό της αμερικανικής οικονομίας», δήλωσε ο πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Λάρι Σάμερς στο CNN. Ο Σάμερς, ο οποίος υπηρέτησε υπό τον πρόεδρο Μπιλ Κλίντον προσέθεσε: «Θα περίμενα ότι ο πληθωρισμός κατά τους επόμενους τρεις ή τέσσερις μήνες θα είναι υψηλότερος ως συνέπεια, επειδή το επίπεδο των τιμών πρέπει να αυξηθεί όταν επιβάλλεται εισφορά στα αγαθά που αγοράζουν οι άνθρωποι».
Η διάλυση της κυβέρνησης μπορεί επίσης να είναι επικίνδυνη. Το προσωρινό πάγωμα των δαπανών, που αποσύρθηκε εσπευσμένα από τον Λευκό Οίκο την περασμένη εβδομάδα, άφησε να εννοηθεί ότι θα μπορούσε να προκληθεί χάος αν καταργηθούν οι ομοσπονδιακές υπηρεσίες από τις οποίες εξαρτώνται εκατομμύρια άνθρωποι.
Οι μεγαλύτερες κινήσεις του Τραμπ μέχρι στιγμής αντικατοπτρίζουν ορισμένες από τις δια βίου εμμονές του, συμπεριλαμβανομένης της τάσης του να ασκεί εξουσία επί ασθενέστερων αντιπάλων. Οι υποστηρικτές του επιμένουν ότι αυτό λειτουργεί – επικαλούμενοι την υποχώρηση της Κολομβίας την περασμένη εβδομάδα, σε μια αναμέτρηση για τις απελάσεις μεταναστών, υπό την απειλή των καταστροφικών για την οικονομία αμερικανικών δασμών. Πιστώνουν επίσης τις απειλές του Τραμπ ότι «θα ξεσπάσει χάος» στη Μέση Ανατολή για τις πρόσφατες απελευθερώσεις ομήρων από τη Χαμάς στη Γάζα.
Αλλά τα έκτακτα βήματα του Τραμπ για τον μετασχηματισμό της εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ με τόσο γρήγορο ρυθμό ενέχουν επίσης πολιτικούς και οικονομικούς κινδύνους. Η άσκηση της τεράστιας εκτελεστικής εξουσίας του θα μπορούσε να φανεί ως υπερβολή που αγνοεί τις πιο πιεστικές ανησυχίες των ψηφοφόρων. Παράλληλα, κινδυνεύει να οδηγήσει τους συμμάχους των ΗΠΑ στην αγκαλιά αντιπάλων όπως η Κίνα.
Ο πρόεδρος ανανεώνει επίσης την απαίτησή του να μετατρέψει τον Καναδά στην 51η πολιτεία. Ο Τραμπ απαιτεί από τη Δανία να παραδώσει τη Γροιλανδία και τον Παναμά να εγκαταλείψει τον έλεγχο της διώρυγάς του. Ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο προειδοποίησε την Κυριακή τον πρόεδρο του Παναμά ότι η Ουάσινγκτον θα λάβει «τα απαραίτητα μέτρα για να προστατεύσει τα δικαιώματά της» βάσει της Συνθήκης για τη Διώρυγα του Παναμά, επειδή εταιρείες με έδρα το Χονγκ Κονγκ κατέχουν δύο λιμάνια κοντά στις δύο άκρες της βασικής υδάτινης οδού. Ο Τραμπ προειδοποίησε αργότερα: «Θα την πάρουμε πίσω, αλλιώς θα συμβεί κάτι πολύ δραματικό».
Ο Τραμπ έχει επίσης παγώσει την εξωτερική βοήθεια των ΗΠΑ, η οποία διατηρείται εδώ και δεκαετίες με βάση την αρχή ότι η καταπολέμηση της πείνας, της φτώχειας και των ασθενειών προάγει την παγκόσμια σταθερότητα που κάνει τους Αμερικανούς πιο ασφαλείς. Οι μη κυβερνητικές οργανώσεις πασχίζουν να βρουν ποιες υπηρεσίες πληρούν τις προϋποθέσεις για ανθρωπιστική βοήθεια του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Ο Μασκ δήλωσε το Σαββατοκύριακο στο X ότι η υπηρεσία που είναι υπεύθυνη για τη διάσωση εκατομμυρίων ζωών είναι «εγκληματική οργάνωση».
Κορυφαίοι αξιωματούχοι ασφαλείας της USAID τέθηκαν σε υποχρεωτική άδεια μετά την προσπάθεια να αρνηθούν την πρόσβαση στα συστήματα του οργανισμού στους υπαλλήλους του Τμήματος Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας (DOGE) του Μασκ.
Στο εσωτερικό της χώρας, καθώς επιταχύνει τον ρυθμό των μαζικών απελάσεων, η κυβέρνηση ανακάλεσε την Κυριακή την προστασία για 300.000 Βενεζουελάνους, αφήνοντάς τους ευάλωτους στο να απελαθούν στην καταπιεστική, φτωχή πατρίδα τους.
Οι ομάδες του Τραμπ επιτάχυναν τις εκκαθαρίσεις μεταξύ των υπαλλήλων των υπηρεσιών επιβολής του νόμου, απολύοντας περισσότερους από δώδεκα εισαγγελείς που εργάστηκαν σε υποθέσεις της 6ης Ιανουαρίου 2021 και απαιτώντας τα ονόματα των πρακτόρων του FBI που διατάχθηκαν να εργαστούν σε υποθέσεις του Τραμπ – μια κίνηση που θα μπορούσε ενδεχομένως να θέσει σε κίνδυνο τις καριέρες και τα προς το ζην χιλιάδων ανθρώπων.
Ο Μασκ, ο πρωτοπόρος της τεχνολογίας που έχει συμβόλαια δισεκατομμυρίων δολαρίων και πιθανές συγκρούσεις συμφερόντων με την κυβέρνηση των ΗΠΑ, προκάλεσε περισσότερη αναστάτωση. Η ομάδα του στο DOGE έχει πρόσβαση στο ομοσπονδιακό σύστημα πληρωμών, που ενδεχομένως του επιτρέπει να παρακολουθεί και να περιορίζει τις κυβερνητικές δαπάνες.
Οι νέοι εμπορικοί πόλεμοι του Τραμπ συμπυκνώνουν την ανεξέλεγκτη χρήση της εξουσίας του και δείχνουν πώς οι πεποιθήσεις του έρχονται σε αντίθεση με δεκαετίες συμβατικής παγκόσμιας ηγεσίας των ΗΠΑ.
Ο φαινομενικός σκοπός των δασμών είναι να τιμωρήσουν τους Αμερικανούς συμμάχους επειδή δεν έκαναν περισσότερα για να πατάξουν την παράνομη μετανάστευση και τη διακίνηση ναρκωτικών.
Πολλοί υποστηρικτές του Τραμπ βλέπουν την προτίμηση του προέδρου για τους δασμούς ως μοχλό πίεσης για να εξαναγκάσει παραχωρήσεις από άλλες χώρες και να του επιτρέψει να παραδώσει «νίκες».
Αλλά η νίκη θα έχει κόστος. Ο Καναδάς δήλωσε το Σάββατο ότι θα επιβάλει ανταποδοτικούς δασμούς σε αμερικανικές εισαγωγές αξίας άνω των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Αρκετοί πολιτικοί, εν τω μεταξύ, προέτρεψαν τους Καναδούς να ξεκινήσουν μποϊκοτάζ αμερικανικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένου του κρασιού και των αλκοολούχων ποτών.
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της Υπηρεσίας Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων των ΗΠΑ, μόνο 43 κιλά φαιντανύλης κατασχέθηκαν στα βόρεια σύνορα πέρυσι, σε σύγκριση με περισσότερα από 21.000 κιλά που κατασχέθηκαν στα νοτιοδυτικά σύνορα. Ο Καναδάς έχει ήδη δεσμευτεί να δαπανήσει 1 δισεκατομμύριο δολάρια για ενισχυμένη επιχείρηση περιπολίας στα σύνορα.
Η στροφή του Τραμπ κατά του Καναδά – η οποία ουσιαστικά καταρρίπτει την εμπορική συμφωνία ΗΠΑ-Μεξικού-Καναδά που υπέγραψε στην πρώτη του θητεία και κήρυξε μεγάλη νίκη – κινδυνεύει να ωθήσει την οικονομία ενός έμπιστου συμμάχου σε βαθιά ύφεση και να κοστίσει τις θέσεις εργασίας εκατοντάδων χιλιάδων Καναδών εργαζομένων.
Ενώ το Μεξικό και ο Καναδάς βρίσκονται σε ευάλωτη θέση λόγω των μικρότερων οικονομιών τους, μπορούν ακόμη να πλήξουν τις ΗΠΑ. Οι ανταποδοτικοί δασμοί τους θα μπορούσαν να αυξήσουν τις τιμές σε βασικά αγαθά.
Οι δασμολογικές επιθέσεις του Τραμπ στο Μεξικό και τον Καναδά αντιστρέφουν επίσης ένα σχέδιο δεκαετιών για την ολοκλήρωση των οικονομιών των ΗΠΑ και του Καναδά – μέρος ενός ευρύτερου στόχου της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ για την οικοδόμηση μιας παγκόσμιας τάξης ελεύθερων εθνών βασισμένης σε κανόνες, η οποία προορίζεται να προάγει την ευημερία και τη δημοκρατία.
Παράλληλα, ο Καναδάς βοήθησε τις ΗΠΑ στις μεγαλύτερες ώρες ανάγκης της – μεταξύ άλλων μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001.
«Η ιστορία μας έκανε φίλους, η οικονομία μας έκανε εταίρους και η ανάγκη μας έκανε συμμάχους», δήλωσε πρόσφατα ο Καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό. «Αυτό ίσχυε για πολλές δεκαετίες… από τις παραλίες της Νορμανδίας μέχρι τα βουνά της κορεατικής χερσονήσου, από τα πεδία της Φλάνδρας μέχρι τους δρόμους της Κανταχάρ».
Ο Τραμπ, ωστόσο, επιδιώκει πολύ μεγαλύτερο έλεγχο στο δυτικό ημισφαίριο – κάτι που, μαζί με την αγάπη του για τους δασμούς, δημιουργεί μια ατμόσφαιρα 19ου αιώνα.
Διαβάστε ακόμη
Morningstar DBRS: Πώς οι ελληνικές τράπεζες θα ενισχύσουν τα κέρδη τους
“Aqua Resistance”: Ποια είναι η εταιρεία που προωθεί δύο νέα μεγάλα έργα αντλησιοταμίευσης (pic)
Goldman Sachs: Τι σημαίνουν οι δασμοί που επέβαλε ο Τραμπ (γραφήματα)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα