Του Κωστή Πλάντζου
Στον αστερισμό της διαρκούς λιτότητας και της επιδίωξης μόνιμων πλεονασμάτων για πολλά χρόνια ακόμα, κινδυνεύει να οδηγηθεί η χώρα, όσο δεν βρίσκει λύσεις στα δημοσιονομικά προβλήματα για να βγει άμεσα από το Μνημόνιο.
Την ώρα που ο Έλληνας πρωθυπουργός θα υποδέχεται την Παρασκευή στην Αθήνα τους Ηγέτες των υπερχρεωμένων χωρών του Νότου για να στείλουν μήνυμα κατά της λιτότητος, ο υπουργός Οικονομικών κύριος Ευκλείδης Τσακαλώτος θα βρεθεί αντιμέτωπος στο Eurogroup με το σχέδιο της Σλοβακικής Προεδρίας της ΕΕ. Το σχέδιο αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters (και με τις «ευλογίες» του Βερολίνου) θα προετοιμάζει την «επόμενη μέρα» μετά τη τη λήξη των Μνημονίων. Θα προβλέπει τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού Ταμείου Στήριξης των χωρών με πρόβλημα όπως η Ελλάδα, που θα υποχρεώνονται σε «μνημονιακές» απαιτήσεις, πέραν εκείνων που έχει συμφωνήσει η κυβέρνηση ως το 2018.
Όπως αποκαλύπτει το Reuters, οι 19 υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης θα εφοδιαστούν με ένα έγγραφο, το οποίο περιγράφει πως το νέο Ταμείο θα δεσμεύει τα μέλη της Ευρωζώνης σε συγκεκριμένα πλεονάσματα κάθε χρόνο, ενώ οι χώρες μέλη θα ελέγχονται ετησίως τόσο για την πορεία των δημοσιονομικών τους όπως και για την υλοποίηση των διαρθρωτικών αλλαγών που έχει υποσχεθεί (ή του έχει υποδειχθεί) το κάθε κράτος μέλος.
Αυτά αφορούν προφανώς την περίοδο μετά το 2018, όπου εκπνέει τυπικά και το ελληνικό Μνημόνιο, καθώς όλα τα άλλα «Μνημόνια» είναι ήδη παρελθόν για τις υπόλοιπες χώρες που τα χρειάστηκαν, ενώ αντιθέτως η Ελλάδα παραμένει -εδώ και μισό χρόνο ήδη- η μόνη χώρα σε σκληρή εποπτεία. Μέχρι να μπορέσει να βγει ξανά κάποτε στις αγορές για δανεικά, συγκεντρώνει υψηλές πιθανότητες να χρειαστεί τον «αναπνευστήρα» του υπό σύσταση νέου Ταμείου Στήριξης.
Με αυτά τα δεδομένα:
– από τη μια ο κύριος Τσακαλώτος θα ακούει «γκρίνιες» των Ευρωπαίων ομολόγων του για την αναβλητική πολιτική και τις καθυστερήσεις στην εφαρμογή των συμφωνηθέντων της α΄ αξιολόγησης,
– η Αθήνα θα ζητά «χαλάρωση» του στόχου για πρωτογενή πλεονάσματα μετά το 2018 (από 3,5% του ΑΕΠ ετησίως, σε 2% ενδεχομένως όπως έχει προτείνει δημόσια από καιρό ο διοικητής της ΤτΕ κύριος Γιάννης Στουρνάρας),
– ο Έλληνας πρωθυπουργός θα μιλά για ελαφρύνσεις, «ισοδύναμα», άρση αδικιών και λιγότερη λιτότητα (στη σύνοδο Ηγετών του Νότου την Παρασκευή, στην ΔΕΘ την Κυριακή, στο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ σε ένα μήνα)
Από την άλλη, οι χώρες του γερμανικού «άξονα» θα κομίζουν σχέδιο για νέο Ταμείο βοήθειας με «κανόνες ΔΝΤ», μετά το Μνημόνιο.
Τι θα σημαίνει αυτό:
1) απαιτήσεις αποτροπής δημιουργίας νέων ελλειμμάτων σε όλες τις χώρες
2) δέσμευση των χωρών με πρόβλημα για συνεχή πλεονάσματα
3) μέτρα συγκράτησης των κρατικών δαπανών
4) παρακολούθηση και αντιμετώπιση του ασφαλιστικού προβλήματος
5) αύξηση της είσπραξης φόρων
6) συνέχιση των πολιτικών λιτότητος.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το λεγόμενο και «ΔΝΤ της Ευρωζώνης» περιγράφεται σαν ένα Ταμείο με σκοπό την θωράκιση της ζώνης του ευρώ από χρηματοπιστωτικά σοκ, όπως αυτά που έζησε από το 2010 και μετά.
Βάσει του τρόπου λειτουργίας του Ταμείου:
– θα είναι δυνατή η οικονομική ενίσχυση από πλούσιες χώρες προς τις προβληματικές,
– τα κράτη-μέλη με πρόβλημα θα εντάσσονται αυτομάτως στον Μηχανισμό αυτόν ώστε, όπως σημειώνεται, να αποφευχθούν οι χρονοβόρες διαδικασίες και οι καθυστερήσεις του παρελθόντος (πχ ψηφοφορίες και διαφωνίες στα εθνικά Κοινοβούλια των δανειστών και των δανειζομένων κλπ).
Οι δόσεις πάντως με τις οποίες θα καλείται το βοηθούμενο κράτος-μέλος να αποπληρώσει το ύψος της βοήθειας θα εξαρτώνται όχι μόνον από το «δημοσιονομικό κενό» της χώρας, αλλά και από το ύψος της ανεργίας σε αυτήν.