Κλυδωνίζεται η παγκόσμια βιομηχανία της κρουαζιέρας από την πανδημία, με την επόμενη μέρα να δείχνει εφιαλτική. Ομιλοι-κολοσσοί έχουν προσφύγει σε δανεισμό με υπέρογκα επιτόκια, ενώ τα κρουαζιερόπλοια παραμένουν δεμένα. Υπάρχουν μόνο έξοδα και καθόλου έσοδα.

Τα σταθερά κόστη των τεσσάρων μεγαλύτερων εταιρειών του κλάδου εξαιτίας της ακινητοποίησης του στόλου τους προκαλούν ζαλάδα, καθώς κυμαίνονται από 150 εκατ. έως 1 δισ. δολάρια τον μήνα!

Ενα από τα έμπειρα στελέχη της κρουαζιέρας, ο κ. Πυθαγόρας Νάγος, ο οποίος ζει και εργάζεται στην Ελβετία, μιλώντας στο «business stories», έδωσε συγκλονιστικά στοιχεία για τη γενικότερη εικόνα του κλάδου και για τις αλλαγές που έρχονται, ενώ έκανε ειδική αναφορά για την επόμενη μέρα στην Ελλάδα. Ο ίδιος αυτή την περίοδο δραστηριοποιείται ως ανεξάρτητος σύμβουλος επιχειρήσεων στον ευρύτερο τομέα του τουρισμού, με ειδίκευση στην εκπόνηση και υλοποίηση καινοτόμων στρατηγικών στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών – κρουαζιέρα, ακτοπλοΐα.

Για το ποια μπορεί να είναι η επόμενη μέρα του κλάδου ο κ. Νάγος τόνισε:

«Σε έναν κλάδο όπου έχουν επενδυθεί δισεκατομμύρια δολάρια σε νέα πλοία, σε ανακαινίσεις/ξενοδοχειακές βελτιώσεις υφιστάμενων πλοίων και σε υποδομές και θα εξακολουθεί να θεωρείται νέος σχετικά παίκτης στον παγκόσμιο τουρισμό, είναι δύσκολο να φανταστεί κάνεις ότι δεν θα υπάρξει ανάκαμψη μετά την εξάλειψη της πανδημίας. Ωστόσο η ανάκαμψη θα έρθει σε βάθος χρόνου».

Η απάντηση που δίνει στο βασικό ερώτημα σχετικά με το τι θα χρειαστεί προκειμένου να πειστεί ο υποψήφιος επιβάτης να κλείσει μια κρουαζιέρα είναι η εξής:
«Οι ψυχολόγοι μάς οδηγούν στην απάντηση: Προκείμενου να ταξιδεύσουμε θα χρειαστεί να νιώσουμε αίσθημα ασφάλειας. Οσο αυτό δεν το έχουμε, δεν θα παίρνουμε καμιά σχετική απόφαση».

Οπως αποκαλύπτει, με βάση τις συζητήσεις που γίνονται αυτή την εποχή για τη συμπεριφορά των τουριστών, καταγράφονται τα εξής στοιχεία:

«1) Περιμένουμε ότι οι άνθρωποι θα αποφασίζουν με βάση τις υγειονομικές παραμέτρους.
Πρώτα θα ξεκινήσουν οι διακοπές στη χώρα μόνιμης κατοικίας τους, εκεί δηλαδή όπου νιώθουν περισσότερη ασφάλεια και μπορούν να ταξιδέψουν με το αυτοκίνητό τους χωρίς να έρχονται σε επαφή με άλλους αγνώστους. Βασική επιθυμία θα είναι η δυνατότητα ταχείας επιστροφής στον τόπο μόνιμης κατοικίας τους σε περίπτωση που συμβεί κάτι απρόοπτο.

Και η κρουαζιέρα αναμένεται να θιγεί από αυτή την τάση.

2) Αυστηρώς υγειονομικά πρωτοκολλά: η κρουαζιέρα θα πρέπει να λάβει υπόψη της τα αντίστοιχα υγειονομικά πρωτόκολλα των αεροπορικών εταιρειών και των ξενοδοχείων.
3) Η ευλαβική τήρηση του social distancing θα έχει επιπτώσεις τόσο στις αεροπορικές εταιρείες όσο και στα πλοία-κρουαζιερόπλοια, επιβατηγά ή οχηματαγωγά.
Αυτό σημαίνει :

■ Λιγότερες καμπίνες διαθέσιμες προς πώληση. Εικάζεται ότι μόνο το 30%-35% των διαθέσιμων βάσει πρωτοκόλλου καμπίνων θα προσφέρεται για πώληση μόλις τα μέτρα χαλαρώσουν.
■ Λιγότερες καμπίνες σημαίνει λιγότερο ξενοδοχειακό πλήρωμα, όσο δηλαδή χρειάζεται να εξυπηρετεί τους επιβάτες.
■ Πιθανόν κάποιες εταιρείες να έχουν περισσότερο εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό στα πλοία τους, το οποίο θα επικοινωνηθεί και θα διαφημιστεί ως συγκριτικό πλεονέκτημα στοχεύοντας στην ανάπτυξη αισθήματος ασφάλειας για τους επιβάτες.
■ Σε επόμενο στάδιο θα δούμε ίσως αλλαγές στον εσωτερικό σχεδιασμό, με στόχο να μειωθούν στο ελάχιστο οι επαφές των επιβατών με τις επιφάνειες των πλοίων, τεχνολογικά προηγμένες digital εφαρμογές που θα υποστηρίζουν, π.χ., τη διαδικασία check in ή την παραγγελία στα μπαρ η εστιατόρια».

Μεταξύ των νεωτερισμών που αναμένονται θα είναι, σύμφωνα με τον κ. Νάγο, οι εξής:

«Πολύ αυστηροί υγειονομικοί περιορισμοί που θα καθορίζουν ποιες ομάδες επιβατών θα επιτρέπεται να να ταξιδεύσουν με κρουαζιερόπλοια. Για παράδειγμα, απαγόρευση σε επιβάτες ηλικίας άνω των 70 ετών. Οι επιβατες θα πρέπει να προσκομίζουν από τον ιατρό τους συγκεκριμένο πιστοποιητικό καλής υγείας – good to travel. Για την αποφυγή συνωστισμού δεν θα υπάρχει πλέον στα πλοία self service μπουφές. Το πρωινό από τον μπουφέ μπορεί να αντικατασταθεί με ένα καλάθι ανά επιβάτη, το οποίο θα περιλαμβάνει όλα τα περιεχόμενα του πρωινού και κάθε επιβάτης θα το παραλαμβάνει μόνος του από συγκεκριμένο χώρο του εστιατορίου».
Ο ίδιος εκτιμά ότι επί της ουσίας το 2020 είναι χαμένο:

«Είναι πολύ πιθανό να ακυρωθούν όλες οι κρουαζιέρες που ήταν προγραμματισμένες για τη φετινή καλοκαιρινή σεζόν, δηλαδή μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου 2020 στην Ευρώπη (Μεσόγειο και Βόρεια Θάλασσα) αλλά και στην Αλάσκα.

Η Καραϊβική θα ξεκινήσει πολύ διστακτικά και πάντως όχι νωρίτερα από τα τέλη του 2020 και θα το κάνει μόνο με δρομολόγια μικρής χρονικής διάρκειας (3-5 ήμερων) και όχι με τα ιδιαίτερα δημοφιλή πολυήμερα (7/10/11/14 ήμερες)».

Για το μέλλον του θαλάσσιου τουρισμού στην Ελλάδα αναφέρει:

«Το τι θα συμβεί στους επόμενους 8-12 μήνες και το πόσο θα επηρεάσουν την Ελλάδα θα εξαρτηθεί από τον τρόπο και την έκταση της επανέναρξης των αεροπορικών πτήσεων, τουλάχιστον όσον άφορα, αρχικά ,τις ευρωπαϊκές αγορές και στη συνεχεία της μακρινές (long haul) αγορές.

Αν δεν υπάρξουν αρκετές και -κυρίως- φθηνές αεροπορικές συνδέσεις, είναι δύσκολο έως απίθανο το εγχείρημα επανεκκίνησης της κρουαζιέρας.

Αποτελεί λοιπόν εθνική επιταγή η αποφασιστική στήριξη του εθνικού μας αερομεταφορέα, της Aegean, γιατί χωρίς αυτή δεν μπορούμε να μιλάμε για τουρισμό ούτε να σχεδιάζουμε το μέλλον της Ελλάδας στον τουριστικό χάρτη. Επιβάτες short & long haul θα χρησιμοποιήσουν την Aegean χάρη στο δίκτυο και το εξαιρετικό όνομά της προκείμενου να έρθουν στην Ελλάδα για κρουαζιέρα».

Τι πρέπει να κάνει η Ελλάδα

Αναφερόμενος στη συνέχεια στη στρατηγική της Ελλάδας στον νέο χάρτη της παγκόσμιας αγοράς κρουαζιέρας, επισημαίνει:

«Η χώρα μας διαχειρίστηκε κατά γενική ομολογία την πανδημία με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Ιδανικά αναμένουμε να κεφαλαιοποιήσουμε αυτή την ιδιαίτερα θετική για την Ελλάδα εικόνα στον τουρισμό, αλλά δυστυχώς όχι άμεσα λόγω των περιορισμών για ταξίδια διακοπών σε πολλές χώρες. Ρεαλιστικά όμως από τη σεζόν 2021 και μετά. Το 2021 θα πρέπει να αναμένουμε λιγότερους επιβάτες κρουαζιέρας λόγω της αναμενόμενης ασθενικής ανάκαμψης του παγκοσμίου τουρισμού. Η κρουαζιέρα, όμως, ως κλάδος θέλει προγραμματισμό άνω της τριετίας».

Τέλος, αναφέρεται στις ευκαιρίες που δημιουργούνται για την Ελλάδα από τις νέες τάσεις:

«Σύμφωνα με τη νέα τάση, σημαντική μερίδα τουριστών δείχνει σαφή προτίμηση σε πλοία μικρότερου μεγέθους, συμπεριλαμβανόμενων ιστιοπλοϊκών και γιοτ, που προσεγγίζουν προορισμούς ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, τους οποίους τα μεγάλα πλοία δεν μπορούν να προσεγγίσουν, μεταφέροντας μικρότερο αριθμό επιβατών, ανώτερης/ανωτάτης οικονομικής τάξης.

Η Ελλάδα, σχεδιάζοντας τον θαλάσσιο χάρτη για τα επόμενα 10 χρόνια, οφείλει να εκμεταλλευτεί τα νέα δεδομένα. Με αυτόν τον τρόπο θα είναι εφικτή η ένταξη στα μελλοντικά δρομολόγια των εταιρειών κρουαζιέρας που διαθέτουν στόλους μικρότερου μεγέθους πλοίων, νέων, μικρότερων ελληνικών προορισμών, πέρα των ήδη γνωστών σε Αιγαίο και Ιόνιο, τους οποίους σήμερα δεν προσεγγίζουν κρουαζιερόπλοια.

Αυτή είναι μια χρυσή ευκαιρία για την Ελλάδα».