«Η Αθήνα επιστρέφει από τη χώρα των νεκρών». Με αυτή τη φράση περιγράφει την εικόνα της εγχώριας αγοράς ακινήτων ο πρόεδρος και δ/νων σύμβουλος του γραφείου της Sotheby’s International Realty στην Ελλάδα, Σάββας Σαββαΐδης.
Όπως σχολιάζουν οι Financial Times, η ελληνική μεγαλούπολη στην ιστορία της που χρονολογείται 5.000 χρόνια πριν, πολλές φορές αναρριχήθηκε σε εντυπωσιακά ύψη για να κάνει στη συνέχεια ανώμαλη προσγείωση.
Στα χρόνια της κρίσης το ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 27% από τα 242 δισ. ευρώ το 2008 στα 176 δισ. το 2015, με το χρέος στο 181,2% του ΑΕΠ κατά το 2018.
Οι μεταβιβάσεις ακινήτων την ίδια περίοδο στο σύνολο της χώρας μειώθηκαν πάνω από 70%. Τώρα, ωστόσο, οι ξένοι επενδυτές που ξαναστρέφουν το βλέμμα στην Αθήνα, δίνουν νέα πνοή στην αγορά κατοικίας.
Σύμφωνα με την Κnight Frank η ετήσια αύξηση των τιμών άγγιξε το 11,2% κατά το β’ τρίμηνο του έτους, με την Αθήνα να φιγουράρει στο τοπ 10 του Δείκτη με τις καλύτερες αγορές real estate στον κόσμο.
Ωστόσο, οι τιμές των κατοικιών εξακολουθούν να βρίσκονται κάτω από τα προ κρίσης επίπεδα.
Αυτό που προσελκύει ιδιαίτερα τους ξένους επενδυτές, είναι το ιστορικό χρώμα και το μεσογειακό κλίμα της πόλης, σχολιάζουν οι FT. «Η Αθήνα συνδυάζει την ελληνική ατμόσφαιρα – το ιδιαίτερο στυλ των ανθρώπων, τη φιλοξενία και τη ζωντάνια – με την εύκολη πρόσβαση στο φυσικό περιβάλλον στα περίχωρα της πόλης», αναφέρει η Δανάη Τσακίρη, της εταιρείας συμβούλων Savills στην Αθήνα.
Η άνοδος των τιμών έχει ενισχυθεί και από το πρόγραμμα της Golden Visa που εφαρμόστηκε το 2013 για να δώσει ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη, μέσω της χορήγησης αδειών παραμονής σε υπηκόους τρίτων χωρών και στις οικογένειές τους, οι οποίοι αγοράζουν ακίνητα αξίας άνω των 250.000 ευρώ. Από τις 5.302 άδειες που έχουν εκδοθεί μέχρι σήμερα, τις 3.464 έχουν ζητήσει Κινέζοι αγοραστές, ακολουθούμενοι από αγοραστές από την Τουρκία, τη Ρωσία και την Αίγυπτο.
Οι περισσότεροι ενδιαφέρονται για γειτονιές του κέντρου της Αθήνας, όπως το Κολωνάκι και η Πλάκα όπου οι τιμές για πρώτης ποιότητας διαμερίσματα ξεκινούν από τα 4.000 ευρώ ανά τετραγωνικό και μπορούν να ανέβουν και στα 8.000 ευρώ αν έχουν θέα την Ακρόπολη.
Στην προνομιακή περιοχή του Προεδρικού Μεγάρου, τα διαμερίσματα μπορεί να φτάσουν τα 12.000 ευρώ το τετραγωνικό, είναι ωστόσο ακόμα στο 50% των τιμών που ισχύουν στις ακριβές περιοχές σε Μιλάνο, Παρίσι, Λονδίνο, αναφέρει ο κ. Σαββαΐδης.
Μεγάλο ρόλο έχει διαδραματίσει και το Airbnb καθώς πάνω από τις μισές αγορές από ξένους αφορούν την απόκτηση ακινήτου προς ενοικίαση. «Η Αθήνα είναι ένας τόπος ηλιόλουστος και χαλαρός και έχει πολλές γωνιές που δεν έχουν ανακαλυφθεί ακόμα τις οποίες αγαπούν πολύ οι νέοι άνθρωποι», αναφέρει ο Σπύρος Ρεντ, φωτογράφος που ζει μεταξύ Αθήνας και του Βερολίνου,επισημαίνοντας ότι η πόλη είναι ελκυστική και για τους δημιουργούς τέχνης.
Το φαινόμενο του Airbnb βέβαια προκάλεσε δυσκολίες σε νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα, φοιτητές και μετανάστες που αδυνατούν πλέον να βρουν στέγη σε κεντρικές περιοχές και αναγκάζονται να πάνε σε όλο και πιο απομακρυσμένα προάστια.
Ωστόσο, η ιστορική καρδιά της Αθήνας δεν είναι η μόνη περιοχή που τραβά την προσοχή των επενδυτών. Η εκμετάλλευση της ακτογραμμής που δημιούργησε τη λεγόμενη Αθηναϊκή Ριβιέρα και που εκτείνεται από τα νότια προάστια έως το νοτιότερο σημείο της Αττικής, προσελκύει εξίσου τους επενδυτές.
Επίσης, πέραν του γεγονότος ότι το λιμάνι του Πειραιά είναι ένα από τα μεγαλύτερα εμπορικά λιμάνια της Ευρώπης, το έργο στο Ελληνικό ύψους 8 δισ. Ευρώ, που πρόκειται να ολοκληρωθεί μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια, θα αλλάξει τη φυσιογνωμία στα νότια προάστια της πόλης.
Χτισμένο στην τοποθεσία του πρώην αεροδρομίου, το έργο εκτείνεται σε 3,5 χιλιόμετρα ακτογραμμής και αποτελεί έναν “νέο δήμο” από άποψη μεγέθους, σύμφωνα με τον κ. Τσακίρη. Θα διαθέτει το μεγαλύτερο παράκτιο πάρκο στην Ευρώπη, πληθώρα επιχειρήσεων και κατοικίες για 22.000 άτομα.
Το Ελληνικό ακολουθεί την ολοκλήρωση του Πολιτιστικού Κέντρου Σταύρος Νιάρχος στο Παλαιό Φάληρο το 2016, που φιλοξενεί τις νέες εγκαταστάσεις για την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος και την Εθνική Λυρική Σκηνή.
Με βάση αυτές τις εξελίξεις και τις προτάσεις του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, να μειώσει τον εταιρικό φόρο από το 28% στο 24% το επόμενο έτος, ο κ. Σαββαΐδης είναι αισιόδοξος για τη συνεχιζόμενη αύξηση των τιμών των ακινήτων.
«Όλα τα μακροοικονομικά στοιχεία είναι προς τη σωστή κατεύθυνση», αναφέρει. «Είμαστε μόνο στην αρχή της ανάκαμψης της αγοράς ακινήτων, χωρίς καν να συνυπολογίσουμε τον αντίκτυπο που θα έχει η κανονική χορήγηση δανείων από τις τράπεζες στον κόσμο».